Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực: Tạo động lực lao động tại Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh

32 - Phòng Kế hoạch – Tài chính: là phòng chức năng c ủa Nhà trường, tham mưu và giúp Nhà trường quản lý công tác tài chính, kế toán trong toàn trường theo Quy định của Điều lệ Trường đã được phê duyệt. - Phòng Hành chính – Tổng hợp: trung tâm thông tin, tiếp nhận thông tin chính thức của Nhà trường, phục vụ công tác chỉ đạo, giám sát, kiểm tra của Ban giám hiệu Nhà trường. Phòng Hành chính - Tổng hợp giúp Ban giam hiệu Nhà trường quản lý công tác Hành chính, Tổng hợp, Tổ chức trong toàn trường. v Khoa đào tạo: - Khoa Máy thi công – Nâng chuyển có chức năng, nhiệm vụ chính gồm: + Tổ chức tuyển sinh, đào tạo nghề trình độ trung cấp nghề, sơ cấp nghề, dạy nghề dưới 3 tháng cho 3 nhóm nghề: vận hành máy thi công, vận hành cầu trục, cần trục, máy nâng hàng, bốc xếp tổng hợp. + Tổ chức phối kết hợp cho học thực hành và sản xuất kinh doanh nhằm nâng cao tay nghề cho học sinh và hiệu quả trang thiết bị dạy nghề. + Quản lý học sinh, tổ chức cho học sinh các hoạt động ngoại khóa, thực hành, thực tập, sinh hoạt đoàn thể…. - Khoa Cơ khí – Động lực với chức năng, nhiệm vụ: + Tổ chức tuyển sinh, đào tạo nghề trình độ trung cấp nghề, sơ cấp nghề, dạy nghề dưới 3 tháng cho các nghề: công nghệ ôtô, sửa chữa hệ thống điện ôtô, vận hành - sửa chữa máy nông nghiệp, sửa chữa, bảo dưỡng xe gắn máy, sửa chữa máy thi công xây dựng. + Tổ chức phối kết hợp cho học thực hành và sản xuất kinh doanh nhằm nâng cao tay nghề cho học sinh và hiệu quả trang thiết bị dạy nghề. + Quản lý học sinh, tổ chức cho học sinh các hoạt động ngoại khóa, thực hành, thực tập, sinh hoạt đoàn thể….

33 - Khoa Cơ khí – Xây dựng có chức năng, nhiệm vụ chính: + Tổ chức tuyển sinh, đào tạo nghề trình độ trung cấp nghề, sơ cấp nghề, dạy nghề dưới 3 tháng cho 3 nhóm nghề: Cơ khí, Điện, May. + Tổ chức phối kết hợp giữa học thực hành và sản xuất kinh doanh nhằm nâng cao tay nghề cho học sinh và hiệu quả trang thiết bị dạy nghề. + Quản lý học sinh, tổ chức cho học sinh các hoạt động ngoại khóa, thực hành, thực tập, sinh hoạt đoàn thể…. - Khoa Bổ túc Văn hóa: là một khoa có tính đặc thù của nhà trường tuyển sinh và đào tạo học sinh hệ Bổ túc Trung học phổ thông (học sinh học các môn: Văn, Toán, Lý, Hóa, Sinh, Sử, Địa) và học trung cấp nghề. Khoa được thành lập từ năm 2010 trên cơ sở là tổ Bổ túc THPT bắt đầu hoạt động từ năm học 2008 - 2009. - Khoa Đào tạo lái xe: là khoa sở hữu nhiều trang thiết bị dạy nghề nhất của trường (các xe tập lái), khoa hoạt động từ năm 1991 khi mới thành lập Trung tâm dịch vụ việc làm Hà Tĩnh. Trải qua hơn 20 năm phát triển và trưởng thành, đến nay khoa Đào tạo lái xe đã khẳng định được uy tín về chất lượng, lưu lượng đào tạo trên địa bàn Hà Tĩnh và khu vực bắc miền Trung. - Khoa Thương mại – Dịch vụ và Du lịch: được thành lập từ tháng 01/2015 với chức năng chính là quản lý học sinh, thực hiện đào tạo các ngành nghề như Kế toán doanh nghiệp, Công tác xã hội, Kỹ thuật chế biến món ăn, May thời trang, Nghiệp vụ nhà hàng, Nghiệp vụ du lịch. v Trung tâm: - Trung tâm giới thiệu việc làm và xuất khẩu lao động có chức năng, nhiệm vụ gồm: + Giới thiệu việc làm cho lao động có nhu cầu vào làm việc tại các doanh nghiệp trong tỉnh Hà Tĩnh và trên cả nước trên cơ sở đơn đặt hàng và nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp.

34 + Tư vấn về việc làm, học nghề, du học và xuất khẩu lao động cho mọi đối tượng có nhu cầu. - Trung tâm Ngoại ngữ - Tin học với chức năng, nhiệm vụ là đào tạo trình độ A, B, C Tin học (văn phòng, chuyên ngành, đồ họa...), Ngoại ngữ (Tiếng Anh, Tiếng Hàn Quốc, Tiếng Nhật Bản, Tiếng Trung Quốc, Tiếng Lào, Tiếng Thái Lan) theo Quy định đào tạo Tin học, Ngoại ngữ của Bộ Giáo dục và Đào tạo. - Trung tâm huấn luyện An toàn lao động, Vệ sinh lao động có chức năng, nhiệm vụ: tổ chức huấn luyện và cấp chứng nhận, chứng chỉ ATLĐ, VSLĐ cho tất cả các đối tượng theo Quy định tại Thông tư 27/2013/TT- BLĐTBXH quy định về Huấn luyện ATLĐ, VSLĐ. 2.1.2.3. Các ngành nghề đào tạo Nhà trường chuyên đào tạo các nghề: Vận hành máy thi công; Vận hành máy xúc – đào; Vận hành máy ủi – san gạt; Cần trục; Vận hành máy nâng hàng; Dịch vụ cảng biển; Kỹ thuật neo buộc tàu biển; Công nghệ ô tô; Sửa chữa máy thi công xây dựng; Sửa chữa hệ thống điện ô tô; Sửa chữa, bảo trì xe gắn máy; Vận hành, sửa chữa máy nông nghiệp; Sửa chữa động cơ tàu biển; Kỹ thuật hàn; Chế tạo thiết bị cơ khí; Sửa chữa, bảo trì thiết bị cơ khí; Kỹ thuật điện; Lắp đặt, sửa chữa điện nước; May thời trang; Kỹ thuật chế biến món ăn; Kế toán doanh nghiệp; Công tác xã hội; Tin học; Ngoại ngữ. 2.1.2.4. Những thành tích, danh hiệu đạt được Trong những năm qua, đặc biệt là từ khi được nâng cấp thành trường trung cấp nghề, dưới sự lãnh đạo của Chi uỷ Chi bộ, Ban Giám hiệu, cùng với sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp của UBND tỉnh Hà Tĩnh, Tổng cục dạy nghề, Sở LĐTBXH tỉnh Hà Tĩnh và sự đoàn kết, nhất trí, nỗ lực phấn đấu của tập thể cán bộ CNVC - giáo viên và học sinh, nhà trường đã hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được cấp trên giao. Tập thể nhà trường liên tục được được Đảng,

35 Nhà nước, Bộ, Ngành và các đoàn thể Trung ương tặng nhiều phần thưởng cao quý. - Bằng khen Chính phủ (Năm 2006) - Huân chương lao động hạng Ba (Năm 2007) - Huân chương lao động hạng Nhì (Năm 2012) - Hầu hết các năm Nhà Trường đều được Bằng khen của UBND tỉnh Hà Tĩnh - Cờ thi đua đơn vị tiên tiến xuất sắc của Thủ Tướng Chính phủ - Cờ thi đua đơn vị tiên tiến xuất sắc liên tục nhiều năm của UBND tỉnh Hà Tĩnh. 2.1.2.5. Đặc điểm nguồn nhân lực Lãnh đạo nhà trường luôn coi nguồn lực con người là tài sản quý giá nhất. Trong những năm qua nhà trường đã tạo lập được đội ngũ nhân viên, giáo viên có thái độ làm việc nhiệt tình, có đạo đức nghề nghiệp, trình độ chuyên môn ngày càng được nâng cao, là một nhân tố giúp cho nhà trường tạo lập uy tín trên thị trường. Bảng 2.1: Cơ cấu lao động của Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh theo giới tính (Đơn vị: Người; %) Năm Tiêu chí 2012 2013 2014 SL % SL % SL % Tổng số LĐ 118 100 135 100 143 100 Nam 88 74,58 93 68,89 98 68,53 Nữ 30 25,42 42 31,11 45 31,47 “Nguồn: Báo cáo Thống kê lao động Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh năm 2012, 2013, 2014”

36 Nhìn vào số liệu bảng 2.1 có thể thấy tổng số LĐ của nhà trường giai đoạn 2012 – 2014 luôn không ngừng tăng lên. Nếu như năm 2012, tổng số LĐ của nhà trường là 118 người thì đến năm 2013 tăng lên thành 135 người, tăng thêm 17 người so với năm 2013. Năm 2014, tổng số LĐ của nhà trường tăng thêm 8 người so với năm 2013 và đạt 143 người. Trong khi đó, xét về cơ cấu LĐ theo giới tính: nhìn vào bảng số liệu có thể thấy LĐ nam chiếm tỷ lệ khá lớn so với LĐ nữ. Cụ thể năm 2012 trong tổng số 118 LĐ của nhà trường thì LĐ nam chiếm tới 88 người tương ứng v ới 74,58% trong khi LĐ nữ chỉ là 30 người, chiếm 25,42% tổng LĐ của nhà trường. Tỷ lệ LĐ vào năm 2013 và 2014 mặc dù có xu hướng giảm xuống trong khi tỷ lệ LĐ nữ của nhà trường có xu hướng tăng lên, đến năm 2014 lao động nam chiếm 68,53% tổng LĐ còn lao động nữ chiếm 31,47% tổng LĐ. Tuy nhiên, nhìn chung tỷ lệ LĐ giữa nam và nữ tại nhà trường còn chênh lệch khá lớn. Điều này hoàn toàn có thể lý giải được bởi nhà trường chủ yếu đào tạo các nghề như sửa chữa ô tô, xe máy, đào tạo lái xe, vẫn hành các loại máy móc..., công việc đòi hỏi sức khỏe tốt và có tính kỹ thuật nên lao động nam chiếm tỷ lệ lớn, lao động nữ chủ yếu tập trung ở các phòng chức năng. Bảng 2.2: Cơ cấu lao động của Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh theo trình độ (Đơn vị: Người; %) Năm Tiêu chí 2012 2013 2014 SL % SL % SL % Tổng số LĐ 118 100 135 100 143 100 Sau đại học – Đại học 81 68,64 91 67,41 99 69,23 Cao đẳng – Trung cấp 13 11,02 17 12,59 18 12,58 CN kỹ thuật 24 20,34 27 20 26 18,18 “Nguồn: Báo cáo Thống kê lao động Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh năm 2012, 2013, 2014”

37 Qua bảng 2.2 có thể thấy nhà trường đã có được một đội ngũ lao động có chất lượng khá cao. Lao động có trình độ đại học, sau đại học chiếm đa số, gần hai phần ba tổng số lao động của nhà trường. Cụ thể, tỷ trọng lao động có trình độ đại học – sau đại học năm 2012 chiếm 68,64% ứng với 81 người, con số này mặc dù có giảm nhẹ xuống còn 67,41% năm 2013 tuy nhiên lại có xu hướng tăng lên vào năm 2014 và chiếm tới 69,23% tổng số lao động của nhà trường. Những vị trí lãnh đạo chủ chốt của nhà trường chủ yếu là những người có trình độ Thạc Sĩ, có thâm niên công tác. Đây chính là lợi thế giúp nhà trường có được một đội ngũ quản lý là những người vừa có trình độ chuyên môn cao vừa có kinh nghiệm làm việc. Mặt khác, tỷ trọng lao động có trình độ cao đẳng – trung cấp chiếm tỷ lệ thấp nhất, dao động từ 11,02% đến 12,58%, tỷ lệ này mặc dù tăng qua các năm nhưng không đáng kể. Bên cạnh đó lao động có trình độ công nhân kỹ thuật cũng chiếm tỷ trọng không lớn và tỷ trọng này đang có xu hướng giảm xuống qua các năm, năm 2012 chiếm 20,34% tổng lao động thì đến năm 2014 giảm xuống và chỉ chiếm 18,18% tổng số lao động của nhà trường. Nhìn chung lao động của nhà trường hiện nay đạt trình độ khá cao, trong thời gian tới nhà trường nên tiếp tục phát triển đội ngũ nhân lực trình độ sau đại học để tạo nên một lực lượng lao động chất lượng cao đóng góp vào quá trình đào tạo nghề của nhà trường và cũng là để cạnh tranh với những trường nghề khác. Nhìn vào bảng 2.3 có thể thấy lao động trong độ tuổi từ 31 – 39 tuổi chiếm tỷ trọng cao nhất và có xu hướng tăng qua các năm. Tỷ trọng lao động trong độ tuổi này chiếm hơn một nửa trong tổng số lao động của nhà trường. Lao động dưới 30 tuổi cũng chiếm tỷ trọng khá lớn trên 30% tổng số lao động tuy nhiên tỷ trọng lao động dưới 30 tuổi đang có xu hướng giảm dần. Trong khi đó lao động trong độ tuổi từ 40 – 49 và lao động trên 50 tuổi lại chiếm tỷ

38 trọng thấp nhất, cụ thể lao động trong độ tuổi 40 – 49 tuổi chiếm khoảng 11,86% đến 11,89% tổng số lao động qua ba năm, lao động trên 50 tuổi lại có xu hướng tăng từ 4,24% năm 2012 lên 5,19% năm 2013 nhưng lại giảm xuống còn 3,5% trong tổng lao động năm 2014. Ở những độ tuổi này, NLĐ đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm làm việc nhưng sức khỏe lại dần giảm sút và không còn năng động như trước nên thường sẽ không tham gia vào công tác giảng dạy mà chủ yếu những người này là những người đảm nhiệm những vị trí cao trong nhà trường. Bảng 2.3: Cơ cấu lao động của Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh theo độ tuổi (Đơn vị: Người; %) Năm Tiêu chí 2012 2013 2014 SL % SL % SL % Tổng số LĐ 118 100 135 100 143 100 <30 38 32,20 41 30,37 43 30,07 31-39 61 51,69 71 52,59 78 54,55 40-49 14 11,86 16 11,85 17 11,89 > 50 5 4,24 7 5,19 5 3,5 “Nguồn: Báo cáo Thống kê lao động Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh năm 2012, 2013, 2014” Nhìn chung, lao động của nhà trường còn tương đối trẻ, có trình độ cao, là những người có lòng nhiệt huyết, năng động, hoài bão...,đặc biệt họ mong muốn được vận dụng khả năng cũng như năng lực của mình trong công việc để khẳng định b ản thân. Chính vì vậy, với đội ngũ lao động này họ có nhu cầu rất lớn về vật chất cũng như tinh thần. Do đó, nhà trường cần phải có những biện pháp để đáp ứng được những nhu cầu đó, đồng thời cần phải không ngừng hoàn thiện những chính sách cho NLĐ để họ có thể yên tâm làm việc

39 cũng như tích cực đóng góp khả năng của mình vì sự phát triển của nhà trường. 2.2. Phân tích các nhân tố ảnh h ưởng đến tạo động lực tại trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh v Mục tiêu, chiến lược phát triển của nhà trường Trường Trung cấp nghề Hà Tĩnh đã xác định rõ mục tiêu phát triển nhà trường là: đổi mới cơ bản và toàn diện đảm bảo mang lại điều kiện làm việc thuận lợi, phát huy cao độ trí tuệ, năng lực cán bộ, giáo viên nhà trường cho sự nghiệp đào tạo nguồn nhân lực; tạo điều kiện thuận lợi cho người học để không ngừng nâng cao chất lượng học tập với những kỹ năng tiên tiến hiện đại và những kiến thức cần thiết để tiến thân lập nghiệp; phấn đấu trở thành cơ sở dạy nghề trọng điểm tiếp cận trình độ khu vực và quốc tế về đào tạo nguồn nhân lực trình độ cao cho CNH, HĐH tỉnh Hà Tĩnh và khu vực. Việc làm của học sinh sau đào tạo là mục tiêu xuyên suốt của Nhà trường. Nhà trường đã xây dựng được chiến lược phát triển, từ năm 2015, nhà trường mở rộng quy mô của các hội nghị để tập trung được các ý kiến từ nhiều đối tượng khác nhau, giúp nhà trường có cái nhìn toàn diện để làm căn cứ cho việc điều chỉnh mục tiêu, nhiệm vụ, chất lượng đào tạo sát với nhu cầu thực tế. Giai đoạn 2015 - 2016, tăng cường công tác khảo sát thực tế để nắm bắt nhu cầu về lao động, yêu cầu về trình độ công nghệ để gắn đào tạo với nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và địa phương. Tăng cường quảng bá và tư vấn nghề nghiệp đến với người học và các doanh nghiệp, xây dựng chuẩn đầu ra các ngành nghề đào tạo. Giai đoạn 2015 - 2020, tăng cường công tác khảo sát thực tế để nắm bắt nhu cầu về lao động, yêu cầu về trình độ công nghệ để gắn đào tạo với nhu cầu sử dụng lao động của doanh nghiệp và địa phương.