Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực: Đào tạo đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội

82 CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CƠ ĐIỆN HÀ NỘI 3.1. Mục tiêu, phương hướng nâng cao hiệu quả đào tạo đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội 3.1.1. Mục tiêu, chiến lược nâng cao hiệu quả đào tạo đội ngũ giảng viên của nhà trường giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. + Mục tiêu chung: Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, xây dựng Trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội thành một trong những trường hàng đầu trong việc đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng cao các nghề kỹ thuật, kinh tế, kinh doanh, dịch vụ, sư phạm dạy nghề trong nước, nhằm đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động của Việt Nam, khu vực và tiếp cận trình độ thế giới phát triển; nâng cao khả năng nghiên cứu khoa học của đội ngũ giảng viên để nhà trường trở thành một địa chỉ đào tạo gắn liền với nghiên cứu ứng dụng, trường đào tạo có uy tín, một trường Cao đẳng chuẩn quốc gia từng bước nâng chuẩn khu vực và quốc tế có danh tiếng trong toàn quốc. + Mục tiêu cụ thể: - Giai đoạn 2011-2015: Trở thành một trong 40 trường cao đẳng nghề chất lượng cao của cả nước, sở hữu đội ngũ giảng viên có năng lực, chất lượng cao, 100% đội ngũ giảng viên đạt chuẩn theo thông tư 30/TT- BLDTBXH và 40% đội ngũ giảng viên đạt đủ các tiêu chí quy định đối với giảng viên giảng dạy tại các trường chất lượng cao theo Chiến lược phát triển dạy nghề Việt Nam giai đoạn 2010 – 2020 đề ra. Đội ngũ giảng viên đủ trình độ, tiêu chuẩn tham gia giảng dạy đào tạo các nghề chuẩn quốc gia, trong đó tối thiểu có 9 ngành nghề đào tạo đạt chuẩn quốc gia và 12 ngành nghề đạo tạo đạt chuẩn khu vực ASEAN và quốc tế.

83 - Giai đoạn 2016-2020 và tầm nhìn 2030: Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên để nhà trường trở thành một trong các trường đào tạo công nghệ kỹ thuật hàng đầu về đào tạo đa cấp độ, đa ngành nghề, trong đó lấy đào tạo nguồn nhân lực nghiên cứu ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển rộng rãi thương hiệu của trường trong nước, trong khu vực và quốc tế. 100% đội ngũ giảng viên đạt trình độ theo mục tiêu đề ra trong Chiến lược phát triển dạy nghề Việt Nam giai đoạn 2010 – 2020. 3.1.2. Phương hướng Trên cơ sở định hướng phương hướng phát triển trong giai đoạn 2012 - 2020, nhà trường đã xây dựng chiến lược đào tạo đội ngũ giảng viên như sau: * Nhu cầu đào tạo: Nhu cầu đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ giảng viên nhà trường là một đòi hỏi cấp bách nhằm xây dựng đội ngũ giảng viên đạt chuẩn của trường chất lượng cao, với định hướng: - Mở rộng loại hình đào tạo - Đào tạo được một đội ngũ giảng viên có chuyên môn cao, đủ về số lượng, mạnh về chất lượng, có cơ cấu ngành nghề, cơ cấu trình độ đáp ứng yêu cầu phát triển của nhà trường. - Khuyến khích đội ngũ giảng viên tham gia các khóa đào tạo và nỗ lực tạo điều kiện cho đội ngũ này khi họ có nhu cầu học tập nâng cao trình độ, kỹ năng. - Xây dựng chế độ về thu hút và giữ giảng viên giỏi, giảng viên có kỹ năng nghề cao. - Nâng cao chất lượng đào tạo, phấn đấu 100% giảng viên sau đào tạo đáp ứng được yêu cầu của công việc. - Mở rộng quy mô đào tạo và phân phối kinh phí đào tạo cho phù hợp nhằm tối đa hóa lợi ích cho nhà trường. * Kế hoạch đào tạo

84 Nhà trường tiến hành rà soát lại toàn bộ đội ngũ giảng viên, tiến hành quy hoạch, tuyển bổ sung và thực hiện đào tạo lại, đào tạo mới cho phù hợp vị trí công việc. Trong quá trình xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên, nhà trường cần lưu ý đảm bảo các nguyên tắc: - Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học Các biện pháp đào tạo,bồi dưỡng đội ngũ giảng viên tại các trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội giai đoạn 2015 – 2020 phải xuất phát từ cơ sở khoa học và giải quyết được những vấn đề mà thực tiễn nhà trường và xã hội đặt ra. Đó là những cơ sở lý luận và thực tiễn đã được nêu tại chương 1 và chương 2 của luận văn này, đồng thời căn cứ vào những định hướng phát triển của Tổng cục Dạy nghề trong giai đoạn trước mắt và lâu dài. - Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi Biện pháp đào tạo đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội giai đoạn 2015 - 2020 đòi hỏi phải có sự đầu tư các nguồn lực xác định, do vậy cần có những chi phí về vật chất và tinh thần của các lực lượng tham gia vào công tác này. Hơn nữa các biện pháp đề xuất là nhằm làm cho công tác này được tốt hơn, nếu không như vậy các biện pháp được đề xuất sẽ trở lên tốn kém và vô ích. Do vậy, cần chú trọng tới nguyên tắc tính khả thi khi đề xuất và thực hiện các biện pháp bồi dưỡng đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội + Những biện pháp này phải đưa đến sự phù hợp hơn, thuận lợi hơn cho những người tổ chức và tham gia công tác này. + Các biện pháp phải thiết thực, phục vụ và mang lại hiệu quả cao cho công tác bồi dưỡng đội ngũ giảng viên các trường Cao đẳng nghề. - Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn: Nguyên tắc này đòi hỏi các biện pháp đào tạo đội ngũ giảng viên phải phù hợp với thực tiễn nhà trường và của ngành dạy nghề (bậc Cao đẳng nghề), những yêu cầu đặt ra đối với hệ Cao đẳng nghề trong bồi cảnh hiện

85 nay, đồng thời phải phù hợp với mục tiêu xây dựng và phát triển đội ngũ GV trong từng giai đoạn. Nội dung của nguyên tắc bao gồm: + Sự phù hợp với thực tiễn của nhà trường về mục tiêu đào tạo, chương trình đào tạo, trình độ đội ngũ, cơ sở vật chất. + Phù hợp với chủ trương, đường lối chính sách của ngành dạy nghề và của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn. - Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa: Bối cảnh và xu thế mới của giáo dục hiện đại, tình hình kinh tế của đất nước ta trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa; nhu cầu về nguồn nhân lực có kỹ thuật cao đã đặt ra yêu cầu mới đối trong công tác đào tạo nguồn nhân lực cho đất nước. Thành tựu phát triển của ngành dạy nghề trong giai đoạn vừa qua có sự đóng góp đáng kể của công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, giảng viên dạy nghề. Điều này cho thấy tính hợp lý cũng như giá trị của những kinh nghiệm được đúc rút từ thực tiễn của công tác đào tạo, bồi dưỡng. Tuy nhiên, trước những yêu cầu đổi mới của ngành dạy nghề đòi hỏi cần phải có những biện pháp đổi mới trong hoạt động bồi dưỡng mạnh mẽ hơn nữa. Những thay đổi này là sự kế thừa những thành tựu từ giai đoạn trước đồng thời có sự sáng tạo, đổi mới phù hợp với giáo dục trong giai đoạn hiện nay. Các biện pháp đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ giảng viên dạy nghề được đề xuất mang tính kế thừa theo hướng: phát huy những mặt tích cực của việc đổi mới chương trình đào tạo, bồi dưỡng trong giai đoạn vừa qua, bổ sung thay đổi những yếu tố chưa hợp lý nhằm phát huy hơn nữa vai trò của công tác này, phù hợp với yêu cầu của ngành dạy nghề hiện cũng như yêu cầu phát triển tại các trường Cao đẳng nghề. - Nguyên tắc đảm bảo tính đồng bộ: Tính đồng bộ trong các biện pháp đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giảng viên tại trường CĐN Cơ điện Hà Nội phải đảm bảo hài hòa các mối quan hệ

86 của các bên có liên quan đến công tác này: từ mối quan hệ các cấp lãnh đạo trực tiếp như Tổng cục Dạy nghề đến mối quan hệ gián tiếp như các Bộ, ngành trong quá trình thực hiện nhiệm vụ chính trị, chuyên môn theo sự chỉ đạo của ngành. Nội dung của nguyên tắc gồm: Khi xây dựng các biện pháp đào tạo đội ngũ giảng viên tại trường CĐN Cơ điện Hà Nội cũng cần so sánh, đối chiếu và xem xét các mối quan hệ xung quanh để đảm bảo sự thống nhất và đồng bộ trong quá trình vận dụng. Từ công tác tổ chức đào tạo đến việc lập kế hoạch đào tạo, bố trí sắp xếp đội ngũ giảng viên tham gia đào tạo phải phù hợp với năng lực và yêu cầu, nhiệm vụ đến cơ sở vật chất, thiết bị dạy học phục vụ hoạt động đào tạo. Xây dựng chế độ, chính sách khuyến khích tham gia hoạt động đào tạovà tự bồi dưỡng tại cơ sở. 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả đào tạo giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội 3.2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của đào tạo đội ngũ giảng viên 3.2.1.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giảng viên Nâng cao chất lượng dạy nghề được xác định là nhiệm vụ trọng tâm của chiến lược phát triển dạy nghề trong giai đoạn 2011 -2020, trong đó yếu tố then chốt là nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên dạy nghề. Yêu cầu trước tiên của việc nâng cao chất lượng là giảng viên dạy nghề phải đạt chuẩn nghề nghiệp. Theo quy định của Luật dạy nghề, chuẩn của giảng viên dạy nghề bao gồm chuẩn về chuyên môn, chuẩn về kỹ năng nghề, chuẩn về nghiệp vụ sư phạm. Do vậy: - Mỗi CBQL, giảng viên và sinh viên phải nhận thức công tác đào tạo, bồi dưỡng giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực cũng như nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên dạy nghề. - Bồi dưỡng là một công việc thường xuyên và lâu dài. Nó là một quá trình mà bắt đầu phải từ nhận thức. Nhận thức là cơ sở của hành động. Do đó,

87 đòi hỏi những người làm công tác giáo dục, những CBQL, giảng viên phải có sự kiên trì, bền bỉ và thái độ trách nhiệm cao đối với công việc thì mới có thể thực hiện tốt việc nâng cao trình độ. 3.2.1.2. Nội dung của giải pháp Trước hết cần nhận thấy rằng dạy nghề ngày càng có vai trò và nhiệm vụ quan trọng trong việc “nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và phát triển nền kinh tế tri thức”. Để thực hiện mục tiêu đó, đội ngũ giảng viên dạy nghề đóng một vai trò vô cùng quan trọng bởi vì: Giáo dục kỹ thuật chuyên nghiệp mới thực sự trang bị cho con người kỹ năng lao động để kiếm sống và phục vụ cộng đồng lâu dài. Do vậy cần phải: - Thường xuyên tuyên truyền, bồi dưỡng nhận thức cho giảng viên về ý nghĩa, vai trò vị trí của người giảng viên trong quá trình đào tạo, phát triển nhà trường, Xây dựng và phổ biến rộng rãi đến từng giảng viên tiêu chuẩn công việc ở từng vị trí, cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ yêu cầu về nâng cao trình độ chuyên môn để đáp ứng với yêu cầu ngày càng cao của xã hội. - Nâng cao nhận thức về nghĩa vụ, trách nhiệm của người giảng viên trong việc tự giác học tập, nâng cao trình độ chuyên môn của mình. Mỗi GV của nhà trường phải chủ động xây dựng kế hoạch cá nhân tham gia đào tạo, học tập và tự bồi dưỡng nâng cao trình độ chuyên môn, kiến thức sư phạm, các kỹ năng nghề nghiệp, xem đây là biện pháp tốt nhất để GV bù đắp những năng lực thiếu hụt và nâng cao kiến thức, kỹ năng của mình. Chỉ có bản thân người GV mới biết mình thiếu gì, cần gì, để đặt ra kế hoạch tự bồi dưỡng chính xác, kịp thời. Bên cạnh đó nhà trường và các cấp quản lý cần động viên, khuyến khích nâng cao nhận thức để GV thực hiện tự bồi dưỡng nhằm tận dụng thời gian, phát huy tinh thần tự lực, nghiên cứu học hỏi của mỗi GV. 3.2.1.3 Điều kiện thực hiện Để thực hiện có hi ệu quả các biện pháp trên, cần phải có các điều kiện sau:

88 - Cụ thể hóa những tiêu chí, tiêu chuẩn chung đối với giảng viên, có quy định rõ ràng những yêu cầu cụ thể đối với từng vị trí công việc, xây dựng các văn bản hướng dẫn về công tác bồi dưỡng giảng viên dạy nghề. - Xây dựng kế hoạch chỉ đạo, triển khai và tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng giảng viên dạy nghề trong từng giai đoạn cụ thể. - Có sự kiểm tra, đánh giá thường xuyên đối với các trường Cao đẳng nghề đối với công tác bồi dưỡng giảng viên dạy nghề. 3.2.2. Xác định chính xác nhu cầu đào tạo 3.2.2.1. Định hướng chung Nhu cầu đào tạo giảng viên phải xuất phát từ cầu thực tế của nhà trường, dựa trên đánh giá công việc, nhu cầu cá nhân, xu hướng phát triển của nhà trường và những đặc thù của chính giảng viên. Muốn tìm được các giải pháp bồi dưỡng cho GV phù hợp, khả thi không chỉ dựa vào cơ sở lý luận, thực trạng về trình độ, công tác đào tạo, bồi dưỡng mà còn phải căn cứ vào nhu cầu đào tạo của đội ngũ GV. Nhu cầu sẽ tạo ra động lực thúc đẩy quá trình đào tạo phát triển. Đội ngũ GV đã thấy được những hạn chế về năng lực sư phạm, trình độ chuyên môn và sự cần thiết phải đào tạo, bồi dưỡng về năng lực sư phạm, công nghệ mới, kỹ năng giảng dạy để đáp ứng yêu cầu đào tạo trong thời kỳ mới. Mỗi người GV cần nhìn nhận thẳng vào những mặt mạnh, mặt yếu của bản thân để tự rèn luyện, bồi dưỡng hoặc mạnh dạn đề xuất các nhu cầu bồi dưỡng của mình với các cấp quản lý Những cán bộ làm công tác quản lý, cán bộ trong công tác đào tạo bồi dưỡng đội ngũ GV của nhà trường cũng cần có sự thay đổi trong việc tiếp cận nhu cầu, nguyện vọng đào tạo, bồi dưỡng của cán bộ. Cần có tầm nhìn xa về sự phát triển của ngành dạy nghề, của nhà trường cũng như nhu cầu của xã hội về việc dạy học của giáo viên, giảng viên dạy nghề và người học nghề trong tương lai. 3.2.2.2. Nội dung của giải pháp