Luận văn Thạc sĩ Quản trị nhân lực: Đào tạo đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội

1 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO B Ộ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI --------------- PHAN THỊ HẰNG ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CƠ ĐIỆN HÀ NỘI LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ NHÂN LỰC Hà Nội - 2015

2 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO B Ộ LAO ĐỘNG - THƯƠNG BINH VÀ XÃ HỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC LAO ĐỘNG – XÃ HỘI --------------- PHAN THỊ HẰNG ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CƠ ĐIỆN HÀ NỘI Chuyên ngành: Quản trị nhân lực Mã ngành: 60340404 LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ NHÂN LỰC CÁN BỘ HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: T.S LÊ XUÂN SINH Hà Nội - 2015

LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc của mình tới Tiến sĩ Lê Xuân Sinh, người thầy đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình làm luận văn và trong việc hoàn thành luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo, cán bộ lãnh đạo, quản lý Trường Đại học Lao động và Xã hội Hà Nội, Trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội, Lãnh đạo Viện Nghiên cứu Khoa học Dạy nghề, Lãnh đạo Tổng cục Dạy nghề và bạn bè, đồng nghiệp đã tạo điều kiện, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận văn này. Tác giả Phan Thị Hằng

LỜI CAM ĐOAN Sau quá trình nghiên cứu và tìm hiểu tại Trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội, có sự kết hợp, vận dụng giữa lý thuyết vào thực tế, tôi đã nghiên cứu, tập hợp tài liệu và hoàn thành Luận văn này dưới sự hướng dẫn tận tình của thầy TS. Lê Xuân Sinh. Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình do chính bản thân tôi làm và các số liệu trong bài báo cáo là trung thực. Hà Nội, ngày 22 tháng 09 năm 2015 Tác giả luận văn Phan Thị Hằng

i MỤC LỤC DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT............................................................. iv DANH MỤC HÌNH, BẢNG ............................................................................... v MỞ ĐẦU ............................................................................................................... 1 1.Tính cấp thiết c ủa đề tài ................................................................................... 1 2. Tổng quan nghiên cứu liên quan đến đề tài ................................................... 3 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu ....................................................................... 6 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu ....................................................................... 6 5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 6 6. Kết cấu của luận văn ........................................................................................ 7 CHƯƠNG 1 .......................................................................................................... 8 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN .......................... 8 1.1. Một số khái niệm cơ bản ............................................................................... 8 1.1.1. Giảng viên .................................................................................................... 8 1.1.2. Đội ngũ giảng viên ..................................................................................... 11 1.1.3. Đào tạo giảng viên...................................................................................... 12 1.2. Nội dung đào tạo giảng viên ....................................................................... 15 1.2.1. Xác định nhu cầu đào tạo ........................................................................... 15 1.2.2. Xác định mục tiêu đào tạo .......................................................................... 16 1.2.3. Lựa chọn đối tượng đào tạo ........................................................................ 17 1.2.4. Xây dựng nội dung chương trình đào tạo ................................................... 18 1.2.5. Lựa chọn phương pháp đào tạo .................................................................. 20 1.2.6. Chuẩn bị cơ sở vật chất, giảng viên và tài chính phục vụ đào tạo .............. 24 1.2.7. Triển khai thực hiện chương trình đào tạo .................................................. 24 1.2.8. Đánh giá hiệu quả công tác đào tạo ............................................................ 25 1.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến đào tạo giảng viên ........................................ 27

ii 1.3.1. Nhân tố bên trong ....................................................................................... 27 1.3.2. Nhân tố bên ngoài ....................................................................................... 28 1.4. Kinh nghiệm và bài học về đào tạo đội ngũ giảng viên của một số trường ..................................................................................................................29 1.4.1. Một số kinh nghiệm về đào tạo .................................................................. 29 1.4.2. Bài học kinh nghiệm rút ra đối với trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội .. .................................................................................................................33 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CƠ ĐIỆN HÀ NỘI ...................................... 36 2.1. Khái quát về Trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội ............................. 36 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển .............................................................. 36 2.1.2. Một số đặc điểm có ảnh hưởng đến đào tạo giảng viên .............................. 37 2.1.3. Một số thành tích đào tạo của nhà trường................................................... 46 2.2. Phân tích thực trạng đào tạo đội ngũ giảng viên tại Trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội .......................................................................................... 48 2.2.1. Xác định nhu cầu đào tạo ........................................................................... 48 2.2.3. Lựa chọn đối tượng đào tạo ....................................................................... 57 2.2.4. Xây dựng nội dung chương trình đào tạo và lựa chọn phương pháp đào tạo ................................................................................................................61 2.2.5. Chuẩn bị kinh phí đào tạo ........................................................................... 69 2.2.6. Lựa chọn và đào tạo giảng viên .................................................................. 70 2.2.7. Triển khai chương trình đào tạo ................................................................. 72 2.2.8. Đánh giá kết quả đào tạo ........................................................................... 73 2.3. Đánh giá chung về thực trạng đào tạo đội ngũ giảng viên tại trường CĐN Cơ điện Hà Nội ......................................................................................... 76 2.3.1. Ưu điểm ..................................................................................................... 76 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ............................................................................ 77 CHƯƠNG 3 ........................................................................................................ 82 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐÀO TẠO ĐỘI NGŨ GIẢNG VIÊN TẠI TRƯỜNG CAO ĐẲNG NGHỀ CƠ ĐIỆN HÀ NỘI .............................. 82

iii 3.1. Mục tiêu, phương hướng nâng cao hiệu quả đào tạo đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội ...................................................... 82 3.1.1. Mục tiêu, chiến lược nâng cao hiệu quả đào tạo đội ngũ giảng viên của nhà trường giai đoạn 2011 - 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. ................................... 82 3.1.2. Phương hướng ............................................................................................ 83 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả đào tạo giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội ................................................................................ 86 3.2.1. Nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của đào tạo đội ngũ giảng viên ..... 86 3.2.2. Xác định chính xác nhu cầu đào tạo ........................................................... 88 3.2.3. Đánh giá, phân loại giảng viên và mở rộng đối tượng đào tạo ................... 90 3.2.4. Xây dựng mục tiêu, nội dung chương trình đào tạo phù hợp với nhu cầu, đối tượng đào tạo................................................................................................. 93 3.2.5. Đa dạng hóa phương pháp đào tạo gi ảng viên............................................ 97 3.2.6. Lựa chọn và xây dựng đội ngũ giảng viên kiêm chức ............................... 99 3.2.7. Tăng cường đầu tư kinh phí, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ đào tạo giảng viên .................................................................................................... 100 3.2.8. Tổ chức tốt việc triển khai chương trình nội dung đào tạo ....................... 102 3.2.9. Xây dựng chế độ, chính sách đãi ngộ đối với giảng viên ......................... 106 3.2.10. Đánh giá và bố trí giảng viên sau đào tạo ............................................... 107 KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 109 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 112 PHỤ LỤC

iv DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT Cụm từ viết tắt Tên đầy đủ CBQL Cán bộ quản lý CĐ Cao đẳng CĐN Cao đẳng nghề CNH - HĐH Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa CNVC Công nhân viên chức CNTT Công nghệ thông tin ĐH Đại học ĐNGV Đội ngũ giảng viên GD – ĐT Giáo dục – đào tạo GV Giảng viên GVDN Giảng viên dạy nghề HS Học sinh KH&CN Khoa học & Công nghệ KT - XH Kinh tế - Xã hội LĐ-TBXH Lao động – Thương binh và Xã hội NNPTNT Nông nghiệp phát triển nông thôn SPDN Sư phạm dạy nghề SPKT Sư phạm kỹ thuật TCCN Trung cấp chuyên nghiệp TC - HC Tổ chức – Hành chính

v DANH MỤC HÌNH, BẢNG Hình 2.1. Sơ đồ Cơ cấu tổ chức trường Cao đẳng nghề Cơ Điện Hà Nội ..... 38 Bảng 2.2: Cơ cấu giảng viên phân theo giới tính ......................................... 42 Bảng 2.3: Cơ cấu giảng viên phân theo độ tuổi ........................................... 43 Bảng 2.4: Cơ cấu giảng viên phân theo trình độ chuyên môn ...................... 43 Bảng 2.5. Thống kê kết quả tuyển sinh, đào tạo từ năm 2012-2014 ............. 47 Bảng 2.6. Chất lượng tốt nghiệp của học sinh qua các năm 2012 – 2014 ..... 47 Bảng 2.7: Nhu cầu về đào tạo giảng viên..................................................... 52 Bảng 2.8: Tổng hợp kết quả về xác định nhu cầu đào tạo tại Trường Cao đẳng nghề Cơ điện Hà Nội .......................................................................... 53 Bảng 2.9: Bảng mục tiêu đào tạo cho các giảng viên được đào tạo của nhà trường.......................................................................................................... 55 Bảng 2.10: Lựa chọn đối tượng đào tạo là giảng viên tham gia giảng dạy các nghề trọng điểm cấp độ khu vực, cấp quốc gia. ........................................... 59 Bảng 2.11: Lựa chọn đối tượng đào tạo là giảng viên tham gia giảng dạy các nghề không thuộc các nghề trọng điểm cấp độ khu vực, cấp quốc gia ......... 60 Bảng 2.12: Số lượng giảng viên được đào tạo của nhà trường năm 2012- 2014 phân theo phương pháp đào tạo .......................................................... 67 Bảng 2.13: Bảng số lượng giảng viên được lựa chọn giảng dạy .................. 71 Bảng 2.14: Tình hình thực hiện đào tạo tại nhà trường ................................ 72 Bảng 2.15: Đánh giá mức độ nâng cao năng lực sau đào tạo ....................... 74 Bảng 3.1: Đánh giá năng lực của giảng viên sau đào tạo ............................. 91 Bảng 3.2. Mức độ đánh giá hiệu quả công tác đào tạo ................................. 92

1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong bối cảnh toàn cầu hóa và phát triển kinh tế thị trường của nước ta trong giai đoạn hiện nay, nguồn nhân lực là một trong những nhân tố đóng vai trò quyết định đến sự phát triển kinh tế - xã hội (KT – XH) của mỗi quốc gia. Muốn có nguồn nhân lực chất lượng cao, có khả năng cạnh tranh trên thị trường lao động, cần phải tăng cường đầu tư nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo nói chung và đào tạo nghề nói riêng. Đối với giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) nói chung và lĩnh vực dạy nghề nói riêng, chất lượng đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của cộng đồng, địa phương và quốc gia phụ thuộc trước hết vào công tác đào tạo của hệ thống các trường dạy nghề nói chung, trong đó có các trường cao đẳng nghề. Chất lượng đào tạo của các trường cao đẳng nghề phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng yếu tố đội ngũ giảng viên của mỗi trường luôn luôn có vị trí quan trọng, vai trò tiên quyết và có tính quyết định. Chất lượng đội ngũ giảng viên của một trường cao đẳng nghề lại phụ thuộc phần nhiều vào công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ đó. Vấn đề đào tạo phát triển đội ngũ giảng viên trong các Nhà trường nói chung và đặc biệt là các trường cao đẳng nghề hiện nay đang được Đảng, Nhà nước và toàn thể nhân dân quan tâm. Trong Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Đảng Cộng sản Việt Nam đã chỉ rõ mục tiêu: “Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu của công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước”. Để đạt mục tiêu đó, Đảng ta đã chỉ rõ: “Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá; đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy và học; đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục, đào tạo. Tập trung nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, coi trọng giáo dục đạo đức, lối sống, năng lực sáng tạo, kỹ năng thực hành. Đẩy mạnh đào tạo nghề đáp ứng nhu cầu phát triển của đất nước”[2].