Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Tổ chức và hoạt động của chính quyền huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA SOULISA CHANTHAPANYA TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN HUYỆN PHOUKOUT, TỈNH XIÊNG KHOẢNG, NƢỚC CỘNG HÕA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Hà Nội - 2018

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA SOULISA CHANTHAPANYA TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN HUYỆN PHOUKOUT, TỈNH XIÊNG KHOẢNG, NƢỚC CỘNG HÕA DÂN CHỦ NHÂN DÂN LÀO LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. Võ Kim Sơn Hà Nội - 2018

LỜI CAM ĐOAN Đề tài “Tổ chức và hoạt động của chính quyền huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng, nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào” là luận văn tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công của tôi tại trƣờng Học viện Hành chính Quốc gia. Tôi xin cam đoan đây là công trình của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực và chƣa đƣợc công bố trong các công trình nghiên cứu khác. Tác giả SOULISA CHANTHAPANYA

LỜI CẢM ƠN Tôi xin bày tỏ lòng cảm ơn chân thành đến quý thầy, cô hiện đang làm việc tại Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện tốt nhất cho tôi trong thời gian học tập và nghiên cứu tại trƣờng. Xin gửi lời biết ơn sâu sắc đến PGS.TS. Võ Kim Sơn đã quan tâm, giúp đỡ tận tình, hƣớng dẫn và tạo điều kiện giúp tôi hoàn thành luận văn. Xin đƣợc cảm ơn lãnh đạo và các cán bộ, công chức hiện đang làm việc tại chính quyền huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng, nƣớc Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào đã tạo điều kiện cho tôi trong quá trình nghiên cứu và hoàn thiện luận văn.

MỤC LỤC MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 Chƣơng 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP HUYỆN .............................. 10 1.1. Chính quyền địa phƣơng ..................................................................... 10 1.1.1. Khái niệm ........................................................................................... 10 1.1.2. Chức năng, nhiệm vụ của chính quyền địa phƣơng ............................. 13 1.2. Chính quyền cấp huyện trong hệ thống chính quyền địa phƣơng ......... 16 1.2.1. Khái niệm ........................................................................................... 16 1.2.2. Vị trí và vai trò của chính quyền cấp huyện ........................................ 18 1.3. Tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp huyện ở Lào hiện nay ........ 19 1.3.1. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp huyện ............ 19 1.3.2. Tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp huyện .............................. 20 1.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp huyện ........................................................................................................... 28 1.4.1. Yếu tố con ngƣời ................................................................................ 29 1.4.2. Yếu tố môi trƣờng .............................................................................. 29 1.4.3. Yếu tố điều kiện làm việc, phƣơng tiện làm việc ................................ 31 1.5. Kinh nghiệm tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp huyện của một số nƣớc trên thế giới ........................................................................... 32 1.5.1. Việt Nam ............................................................................................ 32 1.5.2. Hàn Quốc ........................................................................................... 33 1.5.3. Trung Quốc ........................................................................................ 34 1.5.4. Bài học kinh nghiệm về tổ chức hoạt động của chính quyền cấp huyện của Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào ............................................................ 36 TIỂU KẾT CHƢƠNG 1 ............................................................................... 38 Chƣơng 2:THỰC TRẠNG TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN HUYỆN PHOUKOUT, TỈNH XIÊNG KHOẢNG .................... 39 2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng ................................ ........................................................................ 39 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên .............................................................................. 39 2.1.2. Đặc điểm kinh tế - xã hội .................................................................... 39 2.2. Thực trạng về tổ chức và hoạt động của chính quyền huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng ................................................................... 40 2.2.1. Thực trạng tổ chức của chính quyền huyện Phoukout ......................... 40 2.2.2. Thực trạng hoạt động của chính quyền huyện Phoukout ..................... 45

2.3. Đánh giá tổ chức và hoạt động của chính quyền huyện Phoukout ..... 58 2.3.1. Ƣu điểm ............................................................................................. 58 2.3.2. Những tồn tại, hạn chế ........................................................................ 60 2.3.3. Nguyên nhân của tồn tại, hạn chế ....................................................... 63 TIỂU KẾT CHƢƠNG 2 ................................ ............................................... 65 Chƣơng 3:QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP ĐỔI MỚI TỔ CHỨC VÀ HOẠT ĐỘNG CỦA CHÍNH QUYỀN HUYỆN PHOUKOUT, TỈNH XIÊNG KHOẢNG...................................................................................... 66 3.1. Quan điểm đổi mới mới tổ chức và hoạt động của chính quyền huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng ........................................................ 66 3.1.1. Tăng cƣờng sự lãnh đạo của Đảng; gắn với xây dựng nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa do dân, của dân, vì dân ............................................ 66 3.1.2. Phải phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế xã hội và đặc thù của địa phƣơng ......................................................................................................... 67 3.1.3. Nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả của chính quyền huyện đồng thời đảm bảo pháp chế ......................................................................................... 68 3.1.4. Đảm bảo phát huy dân chủ, nâng cao tính tự chủ và trách nhiệm của chính quyền huyện Phoukout ....................................................................... 69 3.1.5. Phải đảm bảo tính thực quyền của Hội đồng nhân dân, đề cao vai trò quyết định và giám sát của Hội đồng nhân dân cấp huyện ............................ 70 3.2. Giải pháp đổi mới tổ chức và hoạt động của chính quyền huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng ................................................................... 71 3.2.1. Nhóm giải pháp chung ........................................................................ 71 3.2.2. Nhóm giải pháp cụ thể ........................................................................ 74 3.3. Một số kiến nghị ................................................................................. 84 TIỂU KẾT CHƢƠNG 3 ................................ ............................................... 85 KẾT LUẬN ................................................................................................. 87 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ................................................... 88

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT CHDCND : Cộng hòa dân chủ nhân dân HĐND : Hội đồng nhân dân NDCM : Nhân dân cách mạng QLNN : Quản lý nhà nƣớc UBND : Ủy ban nhân dân XHCN : Xã hội chủ nghĩa

DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Cơ cấu đội ngũ cán bộ, công chức huyện Phoukout ................. 43 Biểu đồ 2.2: Trình độ chuyên môn của cán bộ, công chức huyện Phoukout . 44 Biểu đồ 2.3: Trình độ lý luận chính trị của cán bộ, công chức huyện Phoukout ..................................................................................................................... 44 DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1: Cơ cấu tổ chức chính quyền huyện của CHDCND Lào theo Luật hành chính địa phƣơng 2003 và 2015 ........................................................... 21 Sơ đồ 1.2: Cơ cấu tổ chức chính quyền thị xã của CHDCND Lào theo Luật hành chính địa phƣơng 2003 và 2015 ........................................................... 22 Sơ đồ 2.1: Sơ đồ tổ chức của chính quyền huyện Phoukout .......................... 42

1 MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong quá trình xây dựng nhà nƣớc pháp quyền xã hội chủ nghĩa (XHCN) của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân tại nƣớc Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào (CHDCND), việc xây dựng một hệ thống chính quyền địa phƣơng vững mạnh, hoạt động có hiệu lực và hiệu quả là một trong những yêu cầu tất yếu. Chính quyền địa phƣơng đóng vai trò quan trọng trong việc tổ chức thực hiện các đƣờng lối chủ trƣơng chính sách của Đảng, Nhà nƣớc và pháp luật vào đời sống. Nói cách khác, hệ thống chính quyền địa phƣơng bảo đảm cho các quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân đƣợc thực hiện trên thực tế. Để phát huy tinh thần nêu trên; tại Đại hội IX của Đảng nhân dân cách mạng (NDCM) Lào đã nhấn mạnh: “Tiếp tục cải cách bộ máy hành chính nhà nƣớc trung ƣơng và địa phƣơng theo hƣớng gọn nhẹ, phù hợp và hiệu quả, vận dụng khoa học công nghệ và phƣơng thức quản lý hiện đại vào trong quá trình quản lý nhà nƣớc” [2]. Nhƣ vậy, việc đổi mới, cải cách bộ máy nhà nƣớc không chỉ thực hiện ở các cơ quan nhà nƣớc Trung ƣơng, mà còn phải đổi mới đồng bộ đối với chính quyền địa phƣơng các cấp, bảo đảm tính thống nhất, thông suốt, hiệu lực, hiệu quả. Tuy nhiên việc tổ chức và hoạt động của các cơ quan trong bộ máy nhà nƣớc hiện nay mới chỉ tập trung vào các cơ quan lập pháp và tƣ pháp, mà chƣa có sự quan tâm tƣơng xứng tới các cơ quan hành chính nhà nƣớc ở địa phƣơng. Hoạt động của hệ thống các cơ quan chính quyền địa phƣơng, đặc biệt là hoạt động của chính quyền cấp huyện luôn gắn liền với các quyền, lợi ích hợp pháp của công dân lại chậm đổi mới. Tình trạng đơn thƣ khiếu nại, tố cáo, kéo dài, phức tạp; nhiều bất cập trong QLNN về đất đai, xây dựng, chính sách xã hội, thủ tục hành chính... chƣa đƣợc giải quyết kịp thời và phù hợp. Ngoài ra, do sự quản lý của các cấp lãnh đạo còn lỏng lẻo, thiếu sâu sát, kém kiên quyết nên ở

2 không ít nơi, một bộ phận không nhỏ cán bộ cấp huyện đã thoái hóa biến chất, trở thành tầng lớp đặc quyền đặc lợi, quan liêu tham nhũng. Vì vậy, Đảng NDCM Lào đã chỉ rõ: “Nếu không quyết tâm cải cách kịp thời và không tập trung lực lƣợng vào việc củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy, nâng cao đội ngũ cán bộ và hoàn thiên lề lối làm việc tốt hơn thì chắc chắn rằng chúng ta không chỉ sẽ không hoàn thành nhiệm vụ chính trị thôi, mà còn sẽ làm cho tình hình phức tạp thêm và làm cho sự tin cậy của quần chúng đối với chế độ mới có thể bị xói mòn” [2] Bên cạnh đó, Luật hành chính địa phƣơng 2015 của Lào đã đƣợc ban hành và có nhiều sửa đổi liên quan đến việc tổ chức và hoạt động của chính quyền địa phƣơng nói chung và chính quyền cấp huyện nói riêng. Tuy nhiên, đó mới chỉ là khung pháp lý, trên thực tế hiện nay, các huyện của Lào đều mới đang ở giai đoạn bƣớc đầu triển khai. Từ thực trạng và yêu cầu nêu trên, tác giả đã lựa chọn đề tài: "Tổ chức và hoạt động của chính quyền huyện Phoukout, tỉnh Xiêng Khoảng, nƣớc Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào" là nội dung nghiên cứu của luận văn. 2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài luận văn Vấn đề tổ chức và hoạt động của chính quyền cấp huyện luôn nhận đƣợc sự quan tâm của các nhà khoa học ở Lào nói riêng và nhiều quốc gia nói chung, vì vậy đã có khá nhiều công trình nghiên cứu đƣợc công bố. Khăm Môn Vi Vông Xay (2005) đề tài khoa học: “Cải cách chính quyền địa phương để phát triển kinh tế xã hội”. Đề tài nghiên cứu của tác giả đã làm rõ tính cấp thiết trong cải cách chính quyền địa phƣơng; đƣa ra mục tiêu và phƣơng hƣớng cải cách hành chính trong những năm tới; đã quy định các nội dung cụ thể trong việc tiến hành cải cách hành chính, tập trung vào 3 nội dụng: cải cải thể chế, cải cách bộ máy hành chính và cải cách nhân sự trong cơ quan hành chính. Là công trình nghiên cứu có đề cập về chính quyền địa phƣơng nhƣng chỉ tập trung ở 2 cấp chính quyền địa phƣơng: cấp tỉnh, cấp huyện. Cấp bản không nói tới trong khi cơ quan này đang hoạt động có hiệu