Luận văn Thạc sĩ Luật kinh tế: Giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại bằng Tòa án từ thực tiễn tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
4,394
23
110
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
---------***---------
LUẬN VĂN THẠC SĨ
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KINH DOANH THƯƠNG MẠI
BẰNG TÒA ÁN TỪ THỰC TIỄN TẠI
TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẠ LONG
Ngành: Luật kinh tế
VŨ CÔNG MƯỜI
Hà Nội – 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG
---------***---------
LUẬN VĂN THẠC SĨ
GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KINH DOANH THƯƠNG MẠI
BẰNG TÒA ÁN TỪ THỰC TIỄN TẠI
TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẠ LONG
Ngành: Luật Kinh tế
Mã số: 8380107
Họ và tên học viên: VŨ CÔNG MƯỜI
Người hướng dẫn khoa học: TS. NGUYỄN VĂN CẢNH
Hà Nội – 2020
i
LỜI CAM KẾT
Tôi xin cam kết đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các nội dung
nghiên cứu và số liệu trong đề tài này là trung thực và có nguồn gốc trích dẫn
rõ
ràng. Nếu phát hiện ra có sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm
trước
hội đồng, cũng như kết quả luận văn của mình.
Hà Nội, ngày …./…../2020
Vũ Công Mười
ii
LỜI CẢM ƠN
Trong thời gian nghiên cứu và thực hiện luận văn này, tôi đã nhận được sự
giúp đỡ nhiệt tình từ các cơ quan, tổ chức và cá nhân. Nhân đây, tôi xin gửi lời
cảm
ơn sâu sắc lòng biết ơn chân thành đến các tập thể, cá nhân đã tạo điều kiện và
giúp
đỡ tôi trong suốt quá trình thực hiện đề tài.
Trước hết tôi xin trân trọng cảm ơn Ban giám hiệu trường Đại học Ngoại
thương, Khoa Sau đại học của trường cùng tập thể các thầy cô giáo, những người
đã
trang bị kiến thức cho tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu tại
trường.
Với lòng biết ơn chân thành và sâu sắc nhất, tôi xin trân trọng cảm ơn TS.
Nguyễn Văn Cảnh, người đã trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt quá trình nghiên
cứu
và hoàn thiện đề tài.
Do thời gian nghiên cứu và kiến thức còn hạn chế, luận văn được hoàn thiện
không thể tránh khỏi những sơ suất thiếu sót, tác giả rất mong nhận được những ý
kiến của các thầy cô giáo cùng các bạn.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày tháng năm 2020
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Vũ Công Mười
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM
KẾT.................................................................................................
i
LỜI CẢM ƠN
..................................................................................................
ii
MỤC LỤC
.......................................................................................................
iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
..................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG
......................................................................................
vii
DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ BIỂU ĐỒ
............................................................ vii
1.1. Một số vấn đề lý luận về tranh chấp kinh doanh thương mại
................... 7
1.1.1. Khái niệm về tranh chấp kinh doanh thương mại
................................. 7
1.1.2. Nguyên nhân hình thành tranh chấp kinh doanh thương mại ............ 9
1.1.3. Đặc điểm tranh chấp kinh doanh thương mại
..................................... 10
1.2. Một số vấn đề lý luận về giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại
Tòa án
.....................................................................................................................
12
1.2.1. Khái niệm giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại ..................
12
1.2.2. Các phương thức giải quyết tranh chấp trong kinh doanh thương mại
..........................................................................................................................
12
1.2.3. Khái quát phương thức giải quyết tranh chấp trong kinh doanh
thương mại bằng Tòa án
.................................................................................
18
1.2.4. Yêu cầu của việc giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại
Toà án
..............................................................................................................
20
1.2.5. Các yếu tố tác động đến giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại
bằng tòa
án.......................................................................................................
21
1.3. Pháp luật áp dụng giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại Tòa
án
............................................................................................................................
22
1.3.1. Pháp luật nội dung giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại
Tòa án
..............................................................................................................
22
1.3.2. Pháp luật tố tụng giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại
Tòa án
..............................................................................................................
31
1.3.3. Mối quan hệ pháp luật nội dung và pháp luật hình thức giải quyết
tranh chấp kinh doanh thương
mại................................................................ 41
iv
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP KINH
DOANH THƯƠNG MẠI TẠI TOÀ ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẠ
LONG
.............................................................................................................
45
2.1. Về điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của thành phố Hạ Long và tổng
quát về Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
................................................... 45
2.1.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội của thành phố Hạ Long tác động
tới công tác giải quyết các tranh chấp kinh doanh thương mại tại Tòa án.. 45
2.1.2. Tổng quát về Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
........................... 49
2.2. Thực trạng công tác giải quyết các tranh chấp kinh doanh thương mại tại
Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
................................................................. 51
2.2.1. Nguyên nhân phát sinh tranh chấp
...................................................... 51
2.2.2. Ảnh hưởng của tranh chấp kinh doanh thương mại đến môi trường
kinh doanh trên địa bàn thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh .................. 54
2.3. Thực trạng giải quyết các tranh chấp kinh doanh thương mại bằng Tòa
án nhân dân thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh
........................................... 57
2.3.1. Một số vấn đề về công tác giải quyết, xét xử án kinh doanh thương
mại tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh ................. 57
2.3.2. Những thành tích đạt được trong hoạt động giải quyết tranh chấp
kinh doanh thương mại tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long tỉnh
Quảng Ninh
.....................................................................................................
61
2.3.3. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động
giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại Tòa án nhân dân thành
phố Hạ Long tỉnh Quảng
Ninh....................................................................... 63
KẾT LUẬN CHƯƠNG II
............................................................................. 73
CHƯƠNG III: MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN
THIỆN CÔNG TÁC GIẢI QUYẾT CÁC TRANH CHẤP KINH
DOANH THƯƠNG MẠI TẠI TÒA ÁN NHÂN DÂN THÀNH PHỐ HẠ
LONG THỜI GIAN TỚI
..............................................................................
75
3.1. Định hướng hoàn thiện công tác giải quyết các tranh chấp kinh doanh
thương mại tại Tòa án trong thời gian tới
.......................................................... 75
v
3.2. Một số giải pháp hoàn thiện công tác giải quyết các tranh chấp kinh
doanh, thương mại tại Tòa án nhân dân Thành phố Hạ Long
......................... 77
3.2.1. Hoàn thiện pháp luật về kinh doanh thương mại
................................ 77
3.2.2. Hoàn thiện pháp luật về mô hình, cơ cấu tổ chức của Tòa án: .......... 85
3.2.3. Hoàn thiện công tác tổ chức thi hành Bản án, quyết định của Tòa án
..........................................................................................................................
86
3.2.4. Tăng cường cơ sở vật chất cho hoạt động xét xử và chế độ đãi ngộ
phù hợp với những người tiến hành tố tụng
.................................................. 87
3.2.5. Hoàn thiện công tác đào tạo cán bộ trong giải quyết tranh chấp kinh
doanh thương mại
...........................................................................................
88
3.2.6. Thực hiện tốt công tác tổng kết kinh nghiệm xét xử của Tòa án nhân
dân thành phố Hạ Long
..................................................................................
92
3.2.7. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền phổ biến pháp luật
..................... 93
3.2.8. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm, khi xét xử các
vụ án kinh doanh thương mại.
....................................................................... 94
KẾT LUẬN CHƯƠNG III
........................................................................... 96
KẾT LUẬN
....................................................................................................
97
TÀI LIỆU THAM KHẢO
............................................................................ 98
vi
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
AL
Án lệ
BLTTDS
Bộ luật tố tụng dân sự
BLDS
Bộ luật dân sự
HĐMB
Hợp đồng mua bán
KDTM
Kinh doanh thương mại
MTV
Một thành viên
NKK
Người khởi kiện
TA
Tòa án
TAND
Tòa án nhân dân
TANDTC
Tòa án nhân dân tối cao
THA
Thi hành án
THADS
Thi hành án dân sự
TMCP
Thương mại cổ phần
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
TP
Thành phố
UBND
Ủy ban nhân dân
VKSNDTC
Viện kiểm sát nhân dân tối cao
vii
DANH MỤC BẢNG
Bảng 2.1. Số liệu giải quyết án kinh doanh thương mại của Tòa án nhân
dân Thành phố Hạ Long từ năm 2013 đến năm 2018 ...............................
58
DANH MỤC SƠ ĐỒ VÀ BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Thẩm quyền giải quyết của Tòa án theo cấp
............................ 34
Sơ đồ 1.2. Quy trình giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại
Tòa án
.............................................................................................................
39
Biểu đồ 2.1. Tình hình biến động số lượng các vụ tranh chấp thương mại
tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long giai đoạn 2013 – 2018 .............. 59
viii
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm:
Làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về giải quyết tranh chấp kinh
doanh thương mại tại Tòa án từ đó phân tích thực trạng chỉ ra một số hạn chế
trong
việc thực thi tại Thành phố Hạ Long. Trên cơ sở hạn chế trên luận văn đề xuất
một
số giải pháp nâng cao khả năng giải quyết tranh chấp kinh doanh thương mại tại
Tòa án nhân dân Thành phố Hạ Long.
Nhiệm vụ nghiên cứu: (i) Hệ thống hóa các lý luận cơ bản về giải quyết tranh
chấp kinh doanh thương mại tại Tòa án. (ii) Đánh giá thực trạng giải quyết tranh
chấp kinh doanh thương mại tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long. (iii) Đề xuất
một số biện pháp cơ bản nhằm hoàn thiện công tác giải quyết tranh chấp kinh
doanh
thương mại tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long
Luận văn đã đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác giải quyết
các tranh chấp kinh doanh thương mại tại Tòa án nhân dân thành phố Hạ Long giai
đoạn tới, các giải pháp có cơ sở khoa học và tính thực tiễn. Cơ quan nhà nước có
thẩm quyền cần tiến hành khảo sát, tổ chức nghiên cứu, rút kinh nghiệm, thảo
luận
để đưa ra giải pháp có hiệu quả nhất để hoàn thiện hệ thống pháp luật kinh doanh
thương mại, bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của những chủ thể tham gia các
quan hệ kinh tế cũng như tạo lập được một môi trường kinh doanh lành mạnh, ổn
định, thu hút nhiều nguồn lực và vốn đầu tư vào quá trình sản xuất - kinh doanh,
tạo
động lực để phát triển nền kinh tế đất nước.