Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp nâng cao lợi thế cạnh tranh của VNPT mảng viễn thông đến 2010

21 8,2%. Neùt noåi baät trong naêm 2006 chính saùch tieàn teä cô baûn ñöôïc kieåm soaùt neân tyû giaù oån ñònh, laø naêm ñaùnh daáu böôùc tieán boä vöôït baäc cuûa ngaønh ngaân haøng trong vieäc kieåm soaùt laïm phaùt, oån ñònh tyû giaù hoái vaø taêng döï tröõ ngoaïi teä (theâm 2,5 tyû USD). Toác ñoä giaûm ngheøo tyû leä 3%, giaûm tyû leä hoä ngheøo xuoáng coøn 19% theo tieâu chuaån quoác teá. Toång GDP ñaït 65 tyû USD, bình quaân GDP ñaàu ngöôøi ñaït 720 USD 3 . Giöõ vöõng ñöôïc an ninh chính trò oån ñònh, quoác phoøng vöõng chaéc baûo veä toaøn veïn laõnh thoå. Ñaây cuõng laø moät nhaân toá raát quan troïng taïo ra moät moâi tröôøng oån ñònh ñeå thuùc ñaåy ñaàu tö nöôùc ngoaøi, hôïp taùc kinh teá vôùi Vòeät Nam. Vieäc xaây döïng Nhaø nöôùc phaùp quyeàn xaõ hoäi chuû nghóa coù tieán boä treân caû ba lónh vöïc laäp phaùp, haønh phaùp vaø tö phaùp. Khoái ñaïi ñoaøn keát daân toäc ñöôïc phaùt huy. 1.2.1.2 Caùc maët haïn cheá Tuy nhieân vaãn coøn toàn taïi moät soá maët khuyeát ñieåm vaø yeáu keùm nhö sau: taêng tröôûng kinh teá chöa töông xöùng vôùi khaû naêng; chaát löôïng, hieäu quaû, söùc caïnh tranh cuûa neàn kinh teá coøn keùm; cô caáu kinh teá chuyeån dòch chaäm. Cuï theå nhö sau: Xeáp haïng naêng löïc caïnh tranh quoác gia cuûa Vieät Nam, theo dieãn ñaøn kinh teá theá giôùi, thuoäc loaïi thaáp, keùm oån ñònh vaø chaäm ñöôïc caûi thieän: naêm 1998 laø 39/53, naêm 1999 laø 48/53, naêm 2000 laø 53/59, naêm 2001 laø 60/75, naêm 2002 laø 65/80, naêm 2003 laø 60/102, naêm 2004 laø 77/104 vaø naêm 2005 laø 81/117 4 . Luoân bò tuït haïng, maëc duø coù nhieàu lyù do ñeå giaûi thích: do soá löôïng caùc nöôùc tham gia xeáp haïng moãi naêm ñeàu coù taêng leân, Vieät Nam luoân bò xeáp trong 30-40 nöôùc coù vò trí naêng löïc caïnh tranh thaáp trong caùc quoác gia tham gia xeáp haïng. Caùc caân ñoái vó moâ trong neàn kinh teá chöa ñöôïc vöõng chaéc. Trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä, naêng suaát lao ñoäng thaáp; giaù thaønh nhieàu saûn phaåm cao hôn so vôùi khu vöïc vaø theá giôùi. Nhieàu nguoàn löïc vaø tieàm naêng trong nöôùc chöa ñöôïc huy ñoäng vaø khai thaùc toát. Ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc daøn traûi, hieäu quaû chöa cao, thaát thoaùt nhieàu. Laõng phí trong chi tieâu ngaân saùch nhaø nöôùc vaø tieâu duøng xaõ hoäi coøn nghieâm troïng. Moâi tröôøng töï nhieân ôû nhieàu nôi bò huyû hoaïi, oâ nhieãm naëng. Lónh vöïc dòch vuï phaùt trieån chaäm. Noäi dung vaø caùc bieän phaùp coâng nghieäp hoaù hieän ñaïi hoaù noâng nghieäp, noâng thoân chöa cuï theå. Saép xeáp ñoåi môùi 3 Ñieåm baùo ngaøy 12/1/2007 treân trang web Boä Ngoaïi Giao Vieät Nam (www.mofa.gov.vn). 4 Nguoàn trích soá lieäu cuûa WEF qua caùc naêm. WEF raát ñöôïc coi troïng veà tính khaùch quan vaø ñöôïc taát caû caùc nhaø ñaàu tö cuõng nhö soaïn thaûo chính saùch caùc nöôùc tham khaûo.

22 vaø naâng cao hieäu quaû cuûa doanh nghieäp nhaø nöôùc, nhaát laø coå phaàn hoaù coøn nhieàu vöôùng maéc. Chaát löôïng nguoàn nhaân löïc thaáp. Vieäc hoaïch ñònh vaø thöïc hieän caùc chuû tröông chính saùch thuùc ñaåy phaùt trieån vaø vaän haønh thò tröôøng chöa ñoàng boä; moät soá nguyeân taéc cuûa thò tröôøng bò vi phaïm; tö duy bao caáp chöa ñöôïc khaéc phuïc trieät ñeå. Cô cheá, chính saùch veà vaên hoaù xaõ hoäi chaäm ñoåi môùi; nhieàu vaán ñeà xaõ hoäi böùc xuùc chöa ñöôïc giaûi quyeát, keát quaû xoaù ñoùi giaûm ngheøo chöa thaät vöõng chaéc, nguy cô taùi ngheøo cao. Khoaûng caùch söï cheânh leäch veà thu nhaäp, möùc soáng giöõa caùc taàng lôùp nhaân daân, giöõa caùc vuøng coù xu höôùng doaõng ra (khoaûng 13,5 laàn giöõa 10% soá hoä giaøu nhaát so vôùi 10% soá hoä ngheøo nhaát). Nhu caàu veà vieäc laøm ôû thaønh thò vaø noâng thoân chöa ñöôïc ñaùp öùng toát. Nhieàu vaán ñeà xaõ hoäi böùc xuùc chöa ñöôïc giaûi quyeát, teä quan lieâu, tham nhuõng laõng phí vaãn nghieâm troïng; toäi phaïm vaø moät soá teä naïn xaõ hoäi coù chieàu höôùng taêng, tai naïn giao thoâng gaây nhieàu thieät haïi veà ngöôøi vaø cuûa. Boä maùy quaûn lyù nhaø nöôùc caùc caáp, nhaát laø cô sôû coøn yeáu keùm. Tình traïng nhuõng nhieãu cöûa quyeàn, thieáu traùch nhieäm ôû moät boä phaän coâng chöùc, nhaát laø ôû caùc cô quan tröïc tieáp giaûi quyeát coâng vieäc cho coâng daân vaø doanh nghieäp, chaäm ñöôïc khaéc phuïc. Quoác hoäi coøn luùng tuùng trong vieäc thöïc hieän chöùc naêng giaùm saùt. Caûi caùch haønh chính chöa ñaït yeâu caàu 5 . 1.2.2 Döï baùo tình hình kinh teá phaùt trieån trong nhöõng naêm tôùi Döïa treân moät soá döï baùo tình hình quoác teá trong nhöõng naêm tôùi laø hoøa bình hôïp taùc vaø phaùt trieån. Kinh teá theá giôùi tieáp tuïc phuïc hoài vaø phaùt trieån nhöng vaãn tieàm aån nhöõng baát traéc. Toaøn caàu hoaù kinh teá laø moät xu höôùng khaùch quan taïo ra nhieàu cô hoäi phaùt trieån, tuy nhieân cuõng chöùa ñöïng nhieàu caùc yeáu toá thaùch thöùc lôùn cho caùc quoác gia nhaát laø caùc quoác gia ñang phaùt trieån. Khoa hoïc coâng ngheä seõ coù böôùc tieán nhaûy voït vaø ñoät phaù lôùn. Caïnh tranh kinh teá thöông maïi, giaønh giaät caùc nguoàn taøi nguyeân, naêng löôïng thò tröôøng, nguoàn voán, coâng ngheä… giöõa caùc nöôùc ngaøy caøng gay gaét. Tình hình Chaâu AÙ Thaùi Bình Döông vaø Ñoâng Nam AÙ cuõng coù xu theá hoøa bình hôïp taùc vaø phaùt trieån, cuõng khoâng loaïi tröø nhöõng nhaân toá gaây maát oån ñònh nhö tranh chaáp quyeàn löïc, bieân giôùi laõnh thoå… 5 Ban Tö Töôûng Vaên Hoaù Trung Öông (2006), Taøi lieäu hoïc taäp nghò quyeát ñaïi hoäi X cuûa Ñaûng, Nxb Chính trò Quoác Gia.

23 Qua phaân tích tình hình thöïc teá trong nhöõng naêm qua, tình hình theá giôùi vaø khu vöïc, döï baùo tình hình kinh teá phaùt trieån trong nöôùc nhöõng naêm tôùi seõ coù nhieàu cô hoäi môùi ñeå tieán leân, tuy khoù khaên coøn nhieàu ñoøi hoûi Vieät Nam phaûi tranh thuû cô hoäi, vöôït qua thaùch thöùc tieáp tuïc ñoåi môùi maïnh meõ toaøn dieän ñoàng boä phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng. Hoaøn thieän theå cheá kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa vôùi nhöõng noäi dung chính nhö sau: Naâng cao vai troø hieäu löïc quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc, nhaø nöôùc chæ coøn vai troø höôùng daãn, quy hoaïch giuùp ñôõ caùc doanh nghieäp phaùt trieån, taïo moâi tröôøng kinh doanh laønh maïnh oån ñònh baèng phaùp lyù, baèng caùc chính saùch taøi chính tieàn teä, taùch chöùc naêng quaûn lyù cuûa nhaø nöôùc ra khoûi chöùc naêng kinh doanh. Phaùt trieån ñoàng boä vaø quaûn lyù coù hieäu quaû söï vaän haønh caùc thò tröôøng cô baûn theo cô cheá caïnh tranh laønh maïnh. Caùc thò tröôøng cô baûn nhö laø: thò tröôøng haøng hoùa dòch vuï; thò tröôøng taøi chính bao goàm thò tröôøng voán vaø thò tröôøng tieàn teä theo höôùng ñoàng boä, coù cô caáu hoaøn chænh; thò tröôøng baát ñoäng saûn (bao goàm thò tröôøng quyeàn söû duïng ñaát vaø baát ñoäng saûn gaén lieàn vôùi ñaát); thò tröôøng söùc lao ñoäng; thò tröôøng khoa hoïc coâng ngheä. Phaùt trieån maïnh caùc thaønh phaàn kinh teá, caùc loaïi hình toå chöùc saûn xuaát kinh doanh. Nhieàu hình thöùc sôû höõu vaø nhieàu thaønh phaàn kinh teá, trong ñoù kinh teá nhaø nöôùc giöõ vai troø chuû ñaïo cuøng bình ñaúng tröôùc phaùp luaät. Thöïc hieän chieán löôïc quoác gia veà phaùt trieån doanh nghieäp, xaây döïng heä thoáng doanh nghieäp Vieät Nam coù söùc caïnh tranh cao, coù thöông hieäu uy tín, trong ñoù chuû löïc laø moät soá taäp ñoaøn kinh teá lôùn döïa treân hình thöùc coå phaàn. Thöïc hieän caûi caùch doanh nghieäp nhaø nöôùc, theo höôùng giao voán giao töï chuû saûn xuaát kinh doanh, xoaù boû ñoäc quyeàn ñaëc quyeàn, thuùc ñaåy coå phaàn hoùa theo dieän roäng keå caû caùc toång coâng ty nhaø nöôùc. Tieáp tuïc ñoåi môùi vaø phaùt trieån caùc loaïi hình kinh teá taäp theå, caùc hoä kinh doanh caù theå vaø caùc loaïi hình doanh nghieäp tö nhaân. Caûi thieän moâi tröôøng phaùp lyù vaø kinh teá ñeå thu huùt maïnh nguoàn löïc cuûa caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Thaùng 11 naêm 2006 haøng loaït söï kieän ñaõ dieãn ra: Vieät Nam ñaõ chính thöùc gia nhaäp WTO, cuøng vôùi vieäc toå chöùc thaønh coâng hoäi nghò thöôïng ñænh APEC laàn thöù 14 vaø vôùi vieäc Myõ thoâng qua qui cheá thöông maïi bình thöôøng vónh vieãn vôùi Vieät Nam laøm cho toác ñoä hoäi nhaäp cuûa Vieät Nam vaøo thò tröôøng theá giôùi ngaøy caøng maïnh meõ hôn, caùc ngaønh kinh teá Vieät Nam trong ñoù coù ngaønh vieãn thoâng cuõng coù nhieàu cô hoäi tieáp nhaän ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Song song muoán toàn taïi ñeå hoäi nhaäp vaø phaùt trieån, caùc doanh nghieäp Vieät Nam nhaát laø caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc phaûi töï thaân vaän ñoäng naâng cao naêng löïc caïnh tranh ñeå taïo ra lôïi theá caïnh tranh nhieàu cho doanh nghieäp. Lôïi theá caïnh tranh nhieàu seõ taïo ra khaû naêng caïnh tranh maïnh vaø vò theá caïnh tranh vöõng chaéc cho doanh nghieäp khoâng nhöõng thò tröôøng trong nöôùc, maø coøn thò tröôøng khu vöïc vaø theá giôùi.

24 Trong thôøi gian vöøa qua Vieät Nam ñaõ taän duïng lôïi theá caïnh tranh do giaù lao ñoäng vaø nguyeân vaät lieäu reû, trong chieán löôïc laâu daøi phaùt trieån kinh teá lôïi theá caïnh tranh naøy coù theå seõ bò soùi moøn. Tröôùc maét ñeå laáy ngaén nuoâi daøi lôïi theá caïnh tranh hieän taïi seõ taïo ra coâng aên vieäc laøm cho haøng vaïn lao ñoäng trình ñoä thaáp cuûa Vieät Nam, goùp phaàn taïo ra GDP, nhöng nhìn laïi GDP khoâng theå naâng cao möùc bình quaân ñaàu ngöôøi. Bôûi vaäy vieäc taïo ra lôïi theá caïnh tranh môùi ñang laø nhu caàu caáp thieát ñoái vôùi neàn kinh teá Vieät Nam. Nhieäm vuï cuûa caùc nhaø chieán löôïc trong moãi ngaønh ngheà phaûi taïo ra ñöôïc söï dò bieät cho haøng hoaù dòch vuï mang nhaõn hieäu Vieät Nam, hoaëc moâ hình phaùt trieån khoái lieân keát ngaønh cuûa Porter coù theå laø giaûi phaùp toái öu cho Vieät Nam ñoái vôùi söï phaùt trieån doanh nghieäp Vieät nam trong caùc laøng ngheà truyeàn thoáng ñeå taïo ra lôïi theá caïnh tranh môùi cho quoác gia. 1.3 Toùm taét chöông I Lôïi theá caïnh tranh seõ quyeát ñònh söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa doanh nghieäp trong moâi tröôøng caïnh tranh. Nguoàn löïc taïo lôïi theá caïnh tranh thuoäc veà caùc nhaân toá noäi löïc cuûa doanh nghieäp nhö: taøi saûn, taøi naêng vaø naêng löïc, trong khi caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán naêng löïc caïnh tranh thuoäc veà caùc yeáu toá ngoaïi vi: ñieàu kieän saûn xuaát, ñieàu kieän veà nhu caàu, chieán löôïc doanh nghieäp caáu truùc vaø söï caïnh tranh, lieân keát vaø hoã trôï coâng nghieäp, chính phuû vaø cuoái cuøng laø caùc cô may. Taän duïng vaø phaùt huy nguoàn noäi löïc thaät toát, nghieân cöùu coù chieán löôïc thích öùng vaø ñoái phoù vôùi caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán naêng löïc caïnh tranh seõ giuùp doanh nghieäp giaûi maõ ñöôïc naêm aùp löïc caïnh tranh, ñöa laïi cho doanh nghieäp nhöõng thaønh coâng nhaát ñònh trong thò tröôøng caïnh tranh . Sau khi tìm hieåu veà lyù thuyeát caïnh tranh, trong chöông I cuûa ñeà taøi cuõng giôùi thieäu veà tình hình chung cuûa neàn kinh teá Vieät Nam hieän taïi, ñeå qua ñoù coù theå ñaùnh giaù ñöôïc moâi tröôøng hoaït ñoäng vó moâ cuûa caùc doanh nghieäp Vieät Nam trong neàn kinh teá thò tröôøng ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa. Tình hình kinh teá Vieät Nam hieän nay coù möùc taêng tröôûng GDP bình quaân töông ñoái cao so vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc töø 7,5 ñeán 8%, tuy ñaït möùc taêng tröôûng GDP cao nhöng chæ soá xeáp haïng naêng löïc caïnh tranh cuûa Vieät Nam so vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi luoân luoân thaáp. Ñieàu naøy cho thaáy caùc doanh nghieäp Vieät Nam vaø caû chính phuû Vieät Nam coøn phaûi tieáp tuïc noã löïc nhieàu hôn nöõa ñeå naâng cao naêng löïc caïnh tranh cho rieâng töøng doanh nghieäp vaø goùp phaàn naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa quoác gia treân bình dieän toaøn theá theá giôùi.

25 CHÖÔNG 2 :THÒ TRÖÔØNG VIEÃN THOÂNG- COÂNG NGHEÄ THOÂNG TIN VIEÄT NAM VAØ THÖÏC TRAÏNG CUÛA TAÄP ÑOØAN BÖU CHÍNH VIEÃN THOÂNG VNPT HIEÄN NAY 2.1 Thò tröôøng vieãn thoâng - coâng ngheä thoâng tin Vieät Nam hieän nay Trong böùc tranh neàn kinh teá Vieät nam noùi treân, thò tröôøng vieãn thoâng cuõng khoâng naèm ngoaøi böùc tranh toaøn caûnh ñoù. Töø sau ñaïi hoäi Ñaûng laàn thöù VI, ngaønh vieãn thoâng Vieät Nam coù theå chia ra laøm boán giai ñoaïn ñaùng ghi nhôù: Giai ñoaïn thöù nhaát, töø naêm 1987 – 1992 töï ñoåi môùi ngaønh vieãn thoâng caû veà tö duy lyù luaän vaø tö duy kinh teá, caû veà toå chöùc vaø kinh doanh, töï vay töï traû töï chòu traùch nhieäm vaø ngaønh ñoùn ñaàu ñi thaúng vaøo nhöõng coâng ngheä hieän ñaïi. Giai ñoaïn thöù hai, laø phaàn moät cuûa chieán löôïc taêng toác töø 1993-1995, vôùi vieäc trieån khai caùc hôïp ñoàng hôïp taùc kinh doanh vôùi caùc taäp ñoaøn quoác teá lôùn döôùi daïng nöôùc ngoaøi goùp voán chia laõi, ta laø chuû… maïng löôùi vieãn thoâng ñaõ ñöôïc ñaàu tö lôùn hieän ñaïi treân phaïm vi caû nöôùc, moät soá lieân doanh ra ñôøi, khai thaùc ñöôïc ñaëc tính vì lôïi nhuaän cuûa caùc taäp ñoaøn lôùn nöôùc ngoaøi laøm yeáu toá phaù theá caám vaän, giaûi quyeát nhanh voán, coâng ngheä vaø phaùt trieån nhanh thò tröôøng. Cuoái naêm 1995 maät ñoä ñieän thoaïi ñaït 01 maùy/100 daân. Giai ñoaïn thöù ba laø giai ñoaïn taêng toác thöù hai töø 1996-2000, ngaønh naâng cao naêng löïc maïng löôùi, phaùt trieån caùc dòch vuï môùi, môû roäng vuøng phuïc vuï xuoáng noâng thoân. Maät ñoä ñieän thoaïi naêm 2000 taêng naêm laàn so vôùi naêm 1995. Giai ñoaïn thöù tö, giai ñoaïn 2001-2010 höôùng phaùt trieån cuûa ngaønh ñöôïc chuyeån sang chieán löôïc “ Hoäi nhaäp vaø phaùt trieån” nhaèm tieáp tuïc taêng toác, ñoåi môùi quaûn lyù, ña daïng hoùa caùc dòch vuï, ñaåy maïnh öùng duïng vaø phaùt trieån coâng ngheä thoâng tin, haï giaù thaønh vaø chuû ñoäng hoäi nhaäp kinh teá quoác teá. Moät moác ñaùng nhôù 29/04/2003 thò tröôøng vieãn thoâng ñaõ xoaù boû ñoäc quyeàn doanh nghieäp vaø chuyeån sang caïnh tranh treân taát caû caùc loaïi hình dòch vuï, taïo laäp moät thò tröôøng vieãn thoâng soâi ñoäng taêng tröôûng vöôït baäc. Toác ñoä taêng tröôûng ñeàu ñaït hôn 20% naêm. Trong moâi tröôøng caïnh tranh ngöôøi söû duïng thaät söï trôû thaønh thöôïng

26 ñeá. Ñeán ñaàu naêm 2007 maät ñoä ñieän thoaïi toaøn quoác ñaït hôn 30 maùy/100 daân. Ngöôøi söû duïng internet ñaït 14 ngöôøi/100 daân 6 . Hình 2-1 Caùc giai ñoaïn phaùt trieån cuûa ngaønh vieãn thoâng Vieät Nam Döï kieán caùc chæ tieâu phaùt trieån chuû yeáu cuûa ngaønh vaøo naêm 2010 ít nhaát ñeàu taêng gaáp hai laàn so vôùi naêm 2005. Ngaønh ñang tieán haønh döï thaûo “Chieán löôïc caát caùnh” cuûa coâng ngheä thoâng tin vaø truyeàn thoâng Vieät Nam töø naêm 2011 ñeán 2020, theo ñoù vaøo caùc naêm cuoái chieán löôïc Vieät Nam seõ ñaït möùc bình quaân cuûa caùc nöôùc G7. Hieän nay saùu doanh nghieäp coù cô sôû haï taàng maïng khai thaùc vaø cung caáp caùc dòch vuï vieãn thoâng, taïo ra moät thò tröôøng caïnh tranh soâi ñoäng treân cô sôû nhieàu coâng ngheä vaø nhieàu hình thöùc dòch vuï vieãn thoâng khaùc nhau. Sau ñaây laø moät soá bieåu ñoà veà tình hình taêng tröôûng thò tröôøng vieãn thoâng Vieät Nam. Nguoàn: Trang web Boä Böu Chính vieãn thoâng www://mpt.gov.com –thaùng 04 naêm 2007. Hình 2-2 Tăng trưởng thueâ bao ñieän thoại theo năm 6 Soá lieäu Boä Böu Chính Vieãn Thoâng phaùt bieåu vaøo ngaøy muøng 1 teát Ñinh Hôïi 2007. Giai ñoaïn I: 1987-1992 Giai ñoaïn II: 1993-1995 Giai ñoaïn III: 1996-2000 Giai ñoaïn IV: 2001-2010

27 Hình 2-3 Taêng tröôûng thueâ bao theo thaùng naêm 2007 Hình 2-4 Maät ñoä ñieän thoaïi tính treân 100 daân theo thaùng naêm 2007

28 2.1.1 Caùc dòch vuï vieãn thoâng – coâng ngheä thoâng tin hieän taïi Theo Boä Böu Chính Vieãn Thoâng, dòch vuï vieãn thoâng – coâng ngheä thoâng tin bao goàm : a) Dòch vuï cô baûn laø dòch vuï truyeàn ñöa tin töùc thôøi dòch vuï vieãn thoâng qua maïng vieãn thoâng hoaëc internet maø khoâng laøm thay ñoåi loaïi hình hoaëc noäi dung thoâng tin. b) Dòch vuï giaù trò gia taêng laø dòch vuï laøm taêng theâm giaù trò thoâng tin cuûa ngöôøi söû duïng dòch vuï baèng caùch hoaøn thieän loaïi hình, noäi dung thoâng tin hoaëc cung caáp khaû naêng löu tröõ khoâi phuïc thoâng tin ñoù treân cô sôû söû duïng maïng vieãn thoâng hoaëc Internet. c) Dòch vuï keát noái Internet laø dòch vuï cung caáp cho caùc cô quan, toå chöùc doanh nghieäp cung caáp dòch vuï Internet khaû naêng keát noái vôùi nhau vaø vôùi Internet quoác teá. d) Dòch vuï truy nhaäp Internet laø dòch vuï cung caáp cho ngöôøi söû duïng khaû naêng truy caäp Internet. e) Dòch vuï öùng duïng Internet trong böu chính, vieãn thoâng laø dòch vuï söû duïng Internet ñeå cung caáp dòch vuï böu chính vieãn thoâng cho ngöôøi söû duïng. Dòch vuï öùng duïng Internet trong caùc lónh vöïc kinh teá – xaõ hoäi khaùc phaûi tuaân theo caùc quy ñònh phaùp luaät veà böu chính, vieãn thoâng vaø caùc quy ñònh khaùc cuûa phaùp luaät coù lieân quan. Hình 2-5 Khaùi quaùt caùc dòch vuï vieãn thoâng- coâng ngheä thoâng tin Trong caùc loaïi dòch vuï noùi treân, dòch vuï vieãn thoâng cô baûn laø phaàn ñaùng quan taâm nhaát, vì chính nhöõng loaïi hình dòch vuï naøy coù phaùt trieån thì caùc dòch vuï Dòch vuï cô baûn Dòch vuï öùng duïng Internet Dòch vuï truy nhaäp Internet Dòch vuï keát noái Internet

29 giaù trò gia taêng môùi phaùt trieån theo. Theo thôøi gian kyõ thuaät khoa hoïc coâng ngheä phaùt trieån ngaøy caøng cao vaø nhu caàu cuûa khaùch haøng cuõng taêng khoâng chæ veà soá löôïng maø caû veà giaù trò gia taêng maø caùc dòch vuï cô baûn veà vieãn thoâng naøy ñaùp öùng nhu caàu, mang laïi söï thoaû maõn cho khaùch haøng cuõng khoâng ngöøng. Ñaàu tieân phaûi keå ñeán dòch vuï ñieän thoaïi daây coá ñònh truyeàn thoáng, xuaát hieän taïi Vieät Nam töø thôøi kyø Phaùp thuoäc vaøo naêm 1888, nhöng thôøi ñoù chæ phuïc vuï cho giai caáp thoáng trò. Cuøng naêm thaùng vaø lòch söû daân toäc Vieät Nam, ñieän thoaïi coá ñònh cuõng phaùt trieån theo. Sau khi nöôùc nhaø thoáng nhaát, ñeå phaùt trieån daân trí xaõ hoäi vaø neàn kinh teá cuûa ñaát nöôùc, chæ tieâu soá ñieän thoaïi treân moät traêm daân luoân ñöôïc Ñaûng vaø nhaø nöôùc quan taâm ñeán, tröôùc ñaây khi chöa coù ñieän thoaïi di ñoäng, thì chæ tieâu naøy hieån nhieân coi nhö laø ñieän thoaïi coá ñònh. 100 naêm sau 1888 (sau naêm ñieän thoaïi ñaàu tieân xuaát hieän taïi Vieät Nam), vaøo naêm 1988 soá ñieän thoaïi coá ñònh phaùt trieån chöa ñaày 200 ngaøn thueâ bao, maät ñoä ñieän thoaïi laø 0,18 maùy/100 daân, vaäy maø chæ sau 8 naêm Vieät Nam ñaõ trôû thaønh moät trong 60 nöôùc coù maïng ñieän thoaïi treân moät trieäu thueâ bao. Hieän nay theo baùo caùo cuûa Boä Böu Chính Vieãn Thoâng thì ñieän thoaïi coá ñònh ñaõ vöôn xa toûa roäng treân khaép 64 tænh thaønh cuûa Vieät Nam, 100% caùc xaõ huyeän vuøng saâu vuøng xa ñeàu coù ñieän thoaïi coá ñònh. Tröôùc ñaây chæ coù moät doanh nghieäp, nay ñaõ coù 5 doanh nghieäp ñöôïc pheùp cung caáp ñieän thoaïi coá ñònh laø VNPT, SPT, Viettel, EVN Telecom vaø Hanoi Telecom. Tieáp theo laø ñieän thoaïi di ñoäng caàm tay: coù treân theá giôùi töø nhöõng naêm 1960, taïi Vieät Nam chæ môùi xuaát hieän töø nhöõng naêm ñaàu thaäp kyû 90 cuûa theá kyû 20: Laàn ñaàu tieân Víeät Nam coù laø ñieän thoaïi di ñoäng caàm tay Call_Link, vaøo thaùng 02/1992 söû duïng kyõ thuaät analog, soùng daïng teá baøo, chæ laø hôïp ñoàng thöû nghieäm giöõa Böu Ñieän thaønh phoá Hoà Chí Minh vaø Singgapore Telecom International, dòch vuï naøy hieän nay ñaõ ngöng hoaït ñoäng do khoâng xin ñöôïc giaáy pheùp hôïp taùc kinh doanh. Tuy nhieân cuõng ñeå laïi moät daáu aán khoâng phai cho thò tröôøng vieãn thoâng, tuy chæ laø moät dòch vuï thöû nghieäm nhöng ñaõ cho caùc nhaø ñaàu tö thaáy ñöôïc tieàm naêng to lôùn cuûa thò tröôøng ñieän thoaïi di ñoäng cuûa thaønh phoá Hoà Chí Minh noùi rieâng vaø cuûa Vieät Nam noùi chung. Naêm 1994 dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng Mobilefone, 1996 dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng Vinaphone, 2004 dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng Viettel, caû ba dòch vuï treân ñeàu söû duïng coâng ngheä GSM. Trong hoï haøng ñieän thoaïi di ñoäng caàm tay coøn phaûi keå ñeán ñieän thoaïi di ñoäng noäi vuøng Cityphone, söû duïng coâng ngheä PHS ra ñôøi vaøo naêm 2002, hieän môùi trieån khai taïi Haø Noäi vaø Thaønh Phoá Hoà Chí Minh ñaây ñöôïc coi laø coâng ngheä coù böôùc soùng ngaén, böùc xaï ñieän töø tröôøng cuûa caùc traïm CS phaùt soùng cuûa

30 Cityphone vaø taàn soá phaùt cuûa maùy ñieän thoaïi ñaàu cuoái raát thaáp khoâng aûnh höôûng ñeán söùc khoeû cuûa ngöôøi söû duïng. Dòch vuï di ñoäng söû duïng coâng ngheä naøy ñaõ ñöôïc trieån khai roäng raõi taïi nhieàu nöôùc nhö: Trung Quoác, Haiti, Thaùi Lan, Philippin, Bangladesh, Aán Ñoä… Naêm 2003 S-Fone khai tröông, ñaàu naêm 2006 VP Telecom vaø Haø Noäi Telecom ra ñôøi cung caáp dòch vuï ñieän thoaïi di ñoäng toaøn quoác vaø noäi vuøng treân neàn coâng ngheä CDMA, laø moät coâng ngheä thoâng tin di ñoäng ña truy nhaäp phaân chia theo maõ, môùi coù nhieàu ñaëc tính tieân tieán hôn so vôùi caùc coâng ngheä di ñoäng khaùc. Coâng ngheä CDMA hieän ñang cung caáp caùc dòch vuï ñieän thoaïi coá ñònh, di ñoäng noäi vuøng, di ñoäng toaøn quoác. Dòch vuï vieãn thoâng thöù ba, laø ñieän thoaïi VOIP, thoaïi qua giao thöùc internet, hay coøn goïi laø ñieän thoaïi IP, ñieän thoaïi internet, laø heä thoáng thoaïi qua moâi tröôøng internet hoaëc qua baát kyø moâi tröôøng maïng IP naøo khaùc. Caùc nhaø cung caáp dòch vuï chuû yeáu nhö: 178 cuûa Viettel, 171 cuûa VNPT vaø 177 cuûa Saigon Postel. Theo öôùc tính Voip hieän chieám 60% thò phaàn ñieän thoaïi ñöôøng daøi trong nöôùc, quoác teá, vaø coù xu höôùng ngaøy caøng taêng 7 . Tieáp theo caùc dòch vuï gía trò gia taêng, caùc nhaø khai thaùc coá gaéng khai thaùc caøng nhieàu dòch vuï coâng theâm, ñeå taïo ra caøng nhieàu giaù trò gia taêng cho khaùch, moät maët thu huùt khaùch söû duïng dòch vuï cuûa mình, moät maët taïo ra theâm doanh thu beân caïnh caùc dòch vuï chính. Cung caáp 1080, 1088, ñieän hoa, truyeàn soá lieäu, taëng nhaëc, hoäp thö thoâng tin, danh baï, thoâng tin giaùo duïc treân neàn ñieän thoaïi coá ñònh. Cung caáp dòch vuï nhaén tin, internet, chuyeån döõ lieäu, coâng ngheä 3G, dòch vuï noäi dung nhö: nhaïc chuoâng, logo- hình neàn- tin nhaén hình, nhaén tin truùng thöôûng, treân maïng ñieän thoaïi di ñoäng. Xem video theo yeâu caàu (VOD), chôi game tröïc tuyeán, nghe nhaïc, taûi nhaïc, khai thaùc maïng aûo duøng rieâng, goïi ñieän thoaïi internet treân neàn internet, doø ñöôøng baèng coâng ngheä GIS…. Dòch vuï vieãn thoâng Internet, dòch vuï internet ADSL (Asymmetric Digital Subcriber Line) laø dòch vuï aùp duïng coâng ngheä Internet baêng thoâng roäng, keát noái lieân tuïc, cho pheùp truy caäp Internet vaø maïng thoâng tin soá lieäu vôùi toác ñoä cao qua ñöôøng daây ñieän thoaïi. Toác ñoä download töø 2-8 Mbps, toác ñoä upload toái ña 640 Kbps. Hieän nay coù 05 nhaø cung caáp dòch vuï internet: VDC, FPT, Viettel, Netnam vaø Saigon Postel. Hieän nay dòch vuï truy nhaäp Internet toác ñoä cao (ADSL) coù taïi haàu heát caùc tænh thaønh cuûa Vieät Nam. 7 Nguoàn: Toång hôïp tin nhanh cuûa Toång Coâng Ty Böu Chính Vieãn Thoâng Vieät Nam, soá 16 naêm 2006[49].