Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Phát triển kinh tế du lịch Ninh Bình

66 xuyªn. Trong khi ®ã, c«ng t¸c ®µo t¹o nh©n lùc cho ngµnh du lÞch kh«ng chØ ë Ninh B×nh nãi riªng mµ ë c¶ n-íc nãi chung cßn míi mÎ, c¸n bé gi¶ng d¹y cßn thiÕu, tµi liÖu tham kh¶o, chuyªn m«n ch-a nhiÒu. C«ng t¸c sö dông lao ®éng ch-a hîp lý. Thu nhËp cña ng-êi lao ®éng cßn thÊp vµ ch-a tho¶ ®¸ng. §©y lµ nguyªn nh©n c¬ b¶n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng con em tØnh nhµ ®-îc ®µo t¹o ®óng chuyªn ngµnh, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷ tèt nh-ng nhiÒu ng-êi kh«ng vÒ phôc vô tØnh nhµ mµ phôc vô cho tØnh kh¸c cã ph¸t triÓn du lÞch hoÆc lµm tr¸i ngµnh nghÒ. §ã lµ mét thùc tÕ x¶y ra ë c¸c doanh nghiÖp kinh doanh du lÞch ë Ninh B×nh. §iÒu ®ã thÓ hiÖn chÕ ®é tiÒn l-¬ng còng nh- viÖc t¹o ra nh÷ng triÓn väng, c¬ héi cña du lÞch Ninh B×nh ®Ó thu hót lao ®éng cßn cøng nh¾c vµ ch-a ®-îc chó ý, quan t©m. Tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý kinh doanh du lÞch cña ®éi ngò c¸n bé ch-a cao. §iÒu nµy mét phÇn lµm cho tèc ®é ph¸t triÓn cña du lÞch Ninh B×nh chËm l¹i. Trong c¬ chÕ thÞ tr-êng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®-îc quyÒn tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ trong ®ã cã du lÞch. Sù cã mÆt cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ tham gia kinh doanh du lÞch lµm cho bøc tranh vÒ du lÞch trë nªn phong phó ®a mµu s¾c, gãp phÇn t¨ng thªm l-îng cung vÒ s¶n phÈm dÞch vô du lÞch l-u tró trªn thÞ tr-êng, ®¸p øng nhu cÇu tèi thiÓu vÒ du lÞch ngµy cµng t¨ng trong c¶ n-íc nãi chung vµ du lÞch Ninh B×nh nãi riªng. Trªn thÞ tr-êng du lÞch Ninh B×nh cã 2 thµnh phÇn kinh tÕ chñ yÕu tham gia kinh doanh du lÞch lµ thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n-íc vµ thµnh phÇn kinh tÕ t- nh©n. Tr-íc n¨m 2006 cã 4 doanh nghiÖp Nhµ n-íc vµ h¬n 12 doanh nghiÖp t- nh©n... Ngoµi ra cßn cã mét bé phËn ®«ng ®¶o c¸c hé c¸ thÓ tham gia. Tuy nhiªn, tõ th¸ng 10 n¨m 2006 thùc hiÖn chñ tr-¬ng cña nhµ n-íc vÒ cæ phÇn ho¸, c¸c doanh nghiÖp Nhµ n-íc ®ang tõng b-íc thùc hiÖn cæ phÇn ho¸. HiÖn nay chØ cßn mét doanh nghiÖp Nhµ n-íc tham gia kinh doanh du lÞch lµ Kh¸ch s¹n Trµng An - TX Ninh B×nh.

67 NÕu tÝnh c¬ cÊu doanh thu theo thµnh phÇn kinh tÕ th× doanh thu trong c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh chiÕm phÇn lín trong tæng doanh thu. N¨m 2004, tæng doanh thu lµ 40.710 triÖu ®ång th× ®Õn n¨m 2006 tæng doanh thu du lÞch ®· t¨ng lªn 87.995 triÖu ®ång (t¨ng h¬n 2 lÇn so víi n¨m 2004); trong ®ã doanh thu tõ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh vµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c n¨m 2006 lµ 75.836 triÖu ®ång chiÕm 86% tæng doanh thu, cßn l¹i lµ doanh thu cña doanh nghiÖp Nhµ n-íc. T×nh tr¹ng doanh thu cña doanh nghiÖp kinh tÕ Nhµ n-íc Ýt h¬n c¸c doanh nghiÖp t- nh©n trong lÜnh vùc du lÞch chñ yÕu lµ do c¸c c¬ së l-u tró ®· ®-îc x©y dùng tõ l©u, mÆc dï qui m« lín song sè l-îng phßng, buång vµ chÊt l-îng phôc vô kh¸ch vÒ mäi mÆt ch-a cao, vÉn tån t¹i c¬ chÕ cò trong kinh doanh du lÞch. Trong thêi gian tíi, ®Ó ®¶m b¶o ®¹t hiÖu qu¶ cao trong kinh doanh du lÞch, c¸c c¬ së kinh tÕ Nhµ n-íc tr-íc ®©y cÇn ph¶i x©y dùng vµ n©ng cÊp h¬n n÷a c¸c c¬ së l-u tró, ®ång thêi ®æi míi dÇn trong c¬ chÕ qu¶n lý. 2.3 Thùc tr¹ng c¸c ho¹t ®éng kinh doanh du lÞch trªn ®Þa bµn tØnh Ninh B×nh: 2.3.1 Kinh doanh kh¸ch s¹n, nhµ hµng vµ c¸c dÞch vô ¨n uèng. * Kinh doanh kh¸ch s¹n: §©y lµ h×nh thøc kinh doanh du lÞch cÇn thiÕt nhÊt ®Çu tiªn ®èi víi kh¸ch du lÞch, bëi nã ®¸p øng nhu cÇu tèi thiÓu vÒ ¨n, ë, chç ngñ nghØ t¹m thêi cho du kh¸ch trong thêi gian xa nhµ. Nªn viÖc ®¸p øng mét c¸ch hoµn h¶o dÞch vô nµy còng lµm t¨ng thªm gi¸ trÞ chuyÕn ®i cña du kh¸ch. H¬n n÷a, trong tiÕn tr×nh ph¸t triÓn du lÞch, ®èi víi mét ®Þa ph-¬ng cã tµi nguyªn du lÞch chØ cÇn cã thªm nh÷ng c¬ së l-u tró tèt còng t¹o nªn d¸ng vÎ cña mét ngµnh kinh doanh du lÞch. C¸c c¬ së l-u tró gåm: kh¸ch s¹n, nhµ nghØ, nhµ sµn, .... Cã thÓ nãi, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y du kh¸ch ®Õn tham quan du lÞch Ninh B×nh ngµy cµng ®«ng. N¨m 2006 toµn ngµnh ®· ®ãn ®-îc 1.186.988 l-ît

68 kh¸ch, t¨ng 16,23% so víi cïng kú n¨m 2005. Kh¸ch quèc tÕ ®Õn tham quan du lÞch Ninh B×nh n¨m sau cao h¬n n¨m tr-íc, thÞ tr-êng kh¸ch truyÒn thèng nh-: Hµn Quèc, NhËt B¶n, §µi Loan, Ph¸p, T©y Ban Nha, Singapore, Mü... ®-îc duy tr×. Tr-íc sù gia t¨ng cña dßng kh¸ch ®Õn Ninh B×nh, hÖ thèng c¬ së l-u tró ®· ph¸t triÓn víi tèc ®é nhanh, víi sù tham gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. §èi víi Ninh B×nh s¶n phÈm du lÞch l-u tró chñ yÕu ®-îc quan t©m kinh doanh vµ ph¸t triÓn lµ kh¸ch s¹n, bëi nã phï hîp víi hoµn c¶nh kinh tÕ ViÖt Nam hiÖn nay. Ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n lµ mét lo¹i h×nh kinh doanh ®-îc chuyªn m«n ho¸ ®Ó ®¸p øng nhu cÇu tèi thiÓu cña du kh¸ch. Theo sè liÖu thèng kª cña Së du lÞch Ninh B×nh, N¨m 1992 c¶ tØnh míi chØ cã mét kh¸ch s¹n Hoa L-; n¨m 1993 cã thªm mét kh¸ch s¹n n÷a, nh-ng kh¸ch s¹n nµy vÉn cßn nhá bÐ vÒ qui m«, sè l-îng phßng Ýt vµ ch-a ®¹t tíi tÇm cña mét ph©n h¹ng kh¸ch s¹n quèc tÕ. Riªng c«ng ty du lÞch Ninh B×nh cã 33 phßng ( trong ®ã cã 10 phßng quèc tÕ vµ 23 phßng néi ®Þa víi tæng sè gi-êng lµ 66). N¨m 1994, tÝnh c¶ C«ng ty du lÞch Ninh B×nh vµ toµn bé thµnh phÇn kinh tÕ th× c¶ tØnh cã 266 phßng ( 43 phßng quèc tÕ vµ 233 phßng néi ®Þa). §Õn n¨m 1995 kh¸ch s¹n Hoa L- ®-îc x©y míi thªm 5 tÇng víi sè buång lµ 90 vµ ®ång thêi cã 18 kh¸ch s¹n t- nh©n còng ®-îc thµnh lËp víi qui m« võa vµ nhá. Víi c¬ së l-u tró trªn, ngµnh du lÞch Ninh B×nh kh«ng thÓ tho¶ m·n mét phÇn nhu cÇu cña du kh¸ch. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh du lÞch Ninh B×nh, cuéc canh tranh ®Ó chiÕm lÜnh thÞ tr-êng kh¸ch nh»m môc ®Ých thu lîi nhuËn tèi ®a, ho¹t ®éng kinh doanh kh¸ch s¹n kh«ng ngõng ®-îc më réng vµ ®a d¹ng ho¸. TÝnh ®Õn nay, toµn tØnh ®· cã 86 c¬ së l-u tró du lÞch víi 1.157 buång. Trong ®ã kh¸ch s¹n ®-îc sÕp h¹ng tõ 1 ®Õn 2 sao lµ 9 kh¸ch s¹n; 32 kh¸ch s¹n ®¹t tiªu chuÈn víi 414 buång. Trªn tæng sè 1.157 buång cã 301 phßng ngñ ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ, chiÕm 20% tæng sè phßng nghØ toµn tØnh. N¨m 2006 c¸c doanh nghiÖp ®É ®Çu t- vµo c¬ së kinh doanh l-u tró lµ 23,7 tû ®ång.

69 C¸c c¬ së l-u tró ph©n bè hÇu hÕt ë c¸c huyÖn, thÞ x·: ThÞ x· Ninh B×nh cã 42 kh¸ch s¹n; ThÞ x· Tam §iÖp cã 14 kh¸ch s¹n; huyÖn Hoa L- cã 13 kh¸ch s¹n; huyÖn Gia ViÔn 5 kh¸ch s¹n; huyÖn Kim S¬n cã 3 kh¸ch s¹n. Kh¸ch s¹n, phßng nghØ ®a d¹ng víi nhiÒu kiÓu vµ chÊt l-îng kh¸c nhau ®Ó cã thÓ ®¸p øng nhu cÇu phong phó ®a d¹ng cña tõng ®èi t-îng du kh¸ch. B¶ng 2.6: HiÖn tr¹ng c¬ së l-u tró cña Ninh B×nh qua c¸c n¨m Hạng mục 1995 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Tăng 95-00 00-05 95-05 Tổng số CSLT 25 35 38 40 45 60 73 86 6,96 14,87 10,84 Tổng số phòng 240 500 511 561 626 815 982 1157 15,81 14,45 15,13 Tổng số giường - 800 869 937 1.064 1.468 1.639 19.33 - - - Công suất sử dụng buồng ( %) <50 51 53 46 48 - 45 >50 - - - Nguồn: Sở du lịch Ninh Bình Doanh thu lưu trú ngày càng tăng năm sau cao hơn năm trước. Năm 2000 doanh thu lưu trú mới chỉ đạt 3.784 triệu đồng, thì đến năm 2006 doanh thu lưu trú đã tăng lên 33.441 triệu đồng; tăng gấp 8,8 lần so với năm 2000 và tăng 26,5% so với năm 2005 ( năm 2005 doanh thu du lưu trú đạt 26.430 triệu đồng). Có được kết quả trên là sự cố gắng trong công tác nâng cao chất lượng phục vụ và cơ sở hạ tầng lưu trú. Như vậy, mạng lưới du lịch hoạt động hiệu quả, mọi chỉ tiêu đều tăng, tuy nhiên cần chú ý nâng cao công suất sử dụng buồng và giường bằng cách thu hút khách, kéo dài ngày lưu trú của du khách tại khách sạn, bằng các hoạt động Maketting để từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng, thúc đẩy hoạt động kinh doanh khách sạn ngày càng có hiệu quả hơn. Bảng 2.7: Kết quả kinh doanh du lịch Ninh Bình Đơn vị tính: triệu đồng

70 Chỉ tiêu Năm 2000 2003 2004 2005 2006 Tổng Doanh thu 14.724 27.320 40.710 65.923 87.995 Doanh thu lưu trú 3.784 6.270 11.600 26.430 33.441 Doanh thu ăn uống 4.664 7.030 9.300 19.257 31.332 Doanh thu hàng hoá 4.659 3.659 4.957 3.900 4.535 Nguån: Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2006- Côc thèng kª Ninh B×nh Ngoµi dÞch vô l-u tró, c¸c dÞch vô kinh doanh ¨n uèng vµ b¸n hµng l-u niÖm phô trî còng mang l¹i nguån thu lín. Theo thèng kª tõ n¨m 2000 ®Õn nay sè l-îng nhµ hµng trªn ®Þa bµn tØnh Ninh B×nh vÉn gi÷ trªn 2.500 nhµ hµng lín nhá kh¸c nhau. Tuy nhiªn, sè l-îng nhµ hµng kinh doanh ¨n uèng vµ hµng ho¸ g¾n víi mçi khu, ®iÓm du lÞch cã qui m« t-¬ng ®èi ë Ninh B×nh cßn rÊt h¹n chÕ vµ ch-a ®¸p øng ®-îc hÕt nhu cÇu ®a d¹ng cña du kh¸ch ®Õn Ninh B×nh, ®Æc biÖt lµ kh¸ch quèc tÕ vÒ chÊt l-îng mãn ¨n còng nh- vÒ tr×nh ®é c¬ cÊu tæ chøc vµ qu¶n lý cña mçi ®¬n vÞ. Bëi v×, nh÷ng nhµ hµng nhá chØ mang tÝnh chÊt lµ 1 qu¸n ¨n do c¸ nh©n, t- nh©n tù më ra ë ®Þa ph-¬ng ®Ó kinh doanh bu«n b¸n. Nãi ®Õn Èm thùc Ninh B×nh, chóng ta kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi nhÊt h-ëng thiªn kim (c¬m ch¸y), t¸i dª Hoa L-, r-îu cÇn Nho Quan, nem Yªn M¹c…Nh÷ng mãn ¨n nµy víi nh÷ng nguyªn liÖu rÊt ®¬n gi¶n, cã s½n t¹i ®Þa ph-¬ng, víi bµn tay khÐo lÐo vµ kü n¨ng gia truyÒn ®· t¹o nªn Ên t-îng s©u ®Ëm cho mçi du kh¸ch khi ®Õn Ninh B×nh. Tõ b¶ng trªn ta thÊy, nÕu n¨m 2000 doanh thu ¨n uèng chØ lµ 4.664 triÖu ®ång th× ®Õn n¨m 2006 doanh thu ¨n uèng ®· t¨ng lªn 31.332 triÖu ®ång t¨ng gÊp 6,7 lÇn vµ tèc ®é t¨ng b×nh qu©n ®¹t trªn 40%. §iÒu ®ã cho thÊy ngµy cµng cã nhiÒu nhµ hµng hay c¸c ®¬n vÞ kh¸c tham gia vµo lÜnh vùc kinh doanh nµy vµ hä ®· biÕt sö dông nh÷ng s¶n phÈm s½n cã ë ®Þa ph-¬ng ®Ó mang ®Õn h-¬ng vÞ ®Æc tr-ng, s©u s¾c tíi du kh¸ch. Vµ kinh doanh ¨n uèng ë Ninh B×nh ®ang dÇn cè g¾ng ®¸p øng nhu

71 cÇu ®a d¹ng cña du kh¸ch tõ nhiÒu miÒn, quèc gia kh¸c ®Õn. Ăn uống là nhu cầu thiết yếu đối với du khách nên nếu tập trung khai thác tốt thì hiệu quả mang lại là rất cao trong tổng doanh thu các loại hình du lịch. Du lịch phát triển kéo theo nhiều dịch vụ hàng hoá kèm theo, tại các điểm du lịch dân cư địa phương cũng tham gia vào hoạt động buôn bán hàng lưu niệm, các đặc sản của địa phương. Ngay cả trong các khách sạn, nhà nghỉ cũng trưng bày và bán các sản phẩm này. Từ bảng trên, ta thấy hoạt động kinh doanh hàng hoá năm 2005 so với các năm trước đã giảm rõ rệt và năm 2006 doanh thu hàng hoá cũng đã tăng nhưng không đáng kể. So với năm 2004 doanh thu hàng hoá giảm đi 21.4%. Song, sự tham gia mà chưa có phương thức quản lý hợp lý đã làm nảy sinh ra những vấn đề ảnh hưởng trực tiếp tới lĩnh vực kinh doanh hàng hoá và các hoạt động khác, đồng thời tác động xấu tới du khách. Nguyên nhân làm giảm doanh thu bán hàng là: Thứ nhất, Do hàng hoá bày bán la liệt ở bến thuyền ảnh hưởng tới môi trường cảnh quan du lịch. Thứ hai, Thái độ mời chào chèo kéo ồn ào gây bỡ ngỡ cho du khách lần đầu tới tham quan. Thứ ba, Giá cả một số hàng hoá không thống nhất, đặc biệt đối với khách du lịch nước ngoài, tình trạng tăng giá gây tâm lý phân biệt. Thứ tư, thái độ phục vụ chưa tốt, điển hình là tình trạng vòi tiền du khách của người chèo thuyền tại bến thuyền. Vì thế trong những năm qua ngành kinh doanh hàng hóa và kinh doanh khác đang mất lợi thế của mình. Để khôi phục lại không chỉ cần đến sự cố gắng phối kết hợp của các bên liên quan, mà còn cần có sự cố gắng từ phía chính cư dân tại địa phương tham gia phát triển du lịch. Các khu du lịch cần thiết phải tạo được thị trường tại chỗ như chợ, siêu thị, qui hoạch những điểm

72 bán hàng để dịch vụ thương mại cùng đồng hành với du lịch góp phần làm tăng nguồn thu từ dịch vụ thương mại. 2.3.2 Kinh doanh du lịch lữ hành Doanh nghiệp lữ hành là cầu nối giữa cung và cầu trong du lịch, là loại hình doanh nghiệp đặc biệt không thể thiếu được trong sự phát triển du lịch hiện đại. Trước hết, ta phải hiểu kinh doanh lữ hành là thực hiện các hoạt động nghiên cứu thị trường, chương trình trọn gói hay từng phần, quảng cáo và bán các chương trình này trực tiếp hay gián tiếp qua các trung gian hoặc văn phòng đại diện, tổ chức thực hiện các chương trình và hoạt động du lịch. Kinh doanh lữ hành là một lĩnh vực kinh doanh tương đối quan trọng của Công ty CP du lịch Ninh Bình. Công ty lữ hành Ninh Bình được thành lập từ tháng 7 năm 1994, và là đơn vị duy nhất trên địa bàn tỉnh Ninh Bình được Tổng cục du lịch cấp giấy phép hoạt động lữ hành quốc tế (số 0085/2002/TCDL/GPLHQT). Ngay từ khi ra đời, cùng với sự hoạt động của các Công ty lữ hành tỉnh, thành phố cấp trên, công ty lữ hành Ninh Bình được UBND tỉnh giao chức năng quản lý, khai thác và bán vé tham quan tại khu du lịch Tam Cốc - Bích Động, tuyến du lịch Kênh Gà - động Vân Trình, Địch Lộng. Để hoạt động lữ hành có hiệu quả, Công ty đã thành lập 01 trung tâm dịch vụ lữ hành Quốc tế chuyên thực hiện việc nghiên cứu, thiết kế, tuyên truyền, quảng cáo và bán các chương trình du lịch cho Công ty du lịch, hãng lữ hành lớn...trong nước và quốc tế, đã thực hiện được nhiều hợp đồng liên kết phục vụ khách, đưa được hàng nghìn lượt khách quốc tế về tham quan ăn nghỉ tại các hệ thống dịch vụ của Công ty nói riêng, trong toàn tỉnh Ninh Bình nói chung. Được sự quan tâm của các cấp, các ngành, cũng như sự cố gắng nỗ lực của Công ty cổ phần du lịch Ninh Bình tại khu du lịch Tam Cốc - Bích Động,

73 Công ty đã có một hệ thống dịch vụ tương đối hoàn hảo ( khách sạn, 2 nhà hàng...) cùng với đội ngũ cán bộ, CNV, HDV thuyết minh được đào tạo đúng chuyên ngành đầy nhiệt tình, năng động đủ để đáp ứng nhu cầu đi tham quan du lịch của mọi đối tượng du khách. Trung tâm thực hiện hai loại tuor đó là tour trọn gói và tour từng phần. Đối với tour trọn gói các du khách phải chịu các chi phí như chi phí ăn uống, chi phí nghỉ ngơi, chi phí danh lam, vé thuyền, cước phí vận chuyển khách, thuế GTGT, đồ uống…Căn cứ vào đối tượng khách, trung tâm sẽ xây dựng tiêu chuẩn thực đơn ăn của khách và tình hình thực tế của sản phẩm theo mùa. Chẳng hạn như đối với khách Anh, Pháp hay Mỹ thì tiêu chuẩn ăn của đoàn khách tại các khu du lịch ở Ninh Bình thường là 40.000,đ - 60.000,đ/khách; khách Nhật Bản là 70.000,đ-120.000 đ/khách …Ở Ninh Bình chỉ có khách sạn 2 sao và khách sạn 1 sao, giá phòng giao động từ 10 USD – 25 USD /phòng/đêm do đó khách có thể tuỳ chọn. Còn đối với các khu du lịch có giá vé danh lam và vé đò là khác nhau với các loại hình du lịch khác nhau vì nó tuỳ theo chương trình. Chẳng hạn, đối với khách quốc tế : khu du lịch Tam Cốc - Bích Động giá vé là 50.000,đ/người, còn đối với khách Việt Nam chỉ có 40.000đ/người. Đối với các tour từng phần, thì tuỳ theo yêu cầu của khách và yêu cầu của các đối tác là các Công ty du lịch và hãng lữ hành trong nước, lữ hành quốc tế khi đưa khách về tham quan du lịch tại Ninh Bình. Hiện nay, tại Ninh Bình có các Tour chính được ký kết với các hãng lữ hành và các Công ty du lịch trong toàn quốc và quốc tế thường là là các dịch vụ như: ăn, nghỉ, vé danh lam, vé thuyền tại các điểm du lịch. Ở Ninh Bình thường có một số tour chính sau: - Tam Cốc – Bích Động - Địch Lộng ( 1 ngày ) - Vân Trình – Kênh Gà - Địch Lộng ( 1 ngày ) - Thăm nhà thờ và đình cổ tại đất Cố đô ( 1 ngày )

74 - Cúc Phương–Nhà thờ đá Phát Diệm– Chùa Non nước(2 ngày, 1 đêm)… Tuy nhiên, trong những năm gần đây hoạt động lữ hành ở Ninh Bình đã giảm sút nhanh chóng và hoạt động cầm chừng. Năm 2006 doanh thu lữ hành chỉ đạt 93 triệu đồng, giảm 53,5 % so với năm 2005. Nhìn lại qua các năm thì hoạt động lữ hành từ năm 2002 trở lại đây hoạt động kém, nhất là năm 2006 doanh thu lữ hành giảm mạnh so với các năm trước và chỉ chiếm một tỷ trọng nhỏ trong tổng doanh thu du lịch. Ta có thế thấy điều đó qua bảng sau: Bảng 2.8: Kết quả kinh doanh lữ hành năm 2000-2006 Đơn vị tính: triệu đồng Chỉ tiêu Năm 2000 2003 2004 2005 2006 Tổng Doanh thu du lịch 14.724 27.320 40.710 65.923 87.995 Doanh thu lữ hành 72 150 180 200 93 Tỷ trọng doanh thu lữ hành trong tổng doanh thu (%) 0,4 0,54 0,44 0,3 0,1 Nguồn: Cục thống kê Ninh Bình Có thể thấy đây là hoạt động thể hiện tính yếu kém nhất trong tất cả các loại hình du lịch tại Ninh Bình. Đối với hoạt động lữ hành Quốc tế thì đã có nhiều hạn chế so với mong muốn của doanh nghiệp, chưa có điều kiện vươn tới thị trường nước ngoài để trực tiếp ký kết các hợp đồng. Do kém ưu thế cạnh tranh đối với các hãng lữ hành truyền thống, các Công ty du lịch lớn nên hàng năm Công ty thực hiện các chương trình quảng cáo, các chiến dịch quảng cáo đối với các thị trường quốc tế ở khu vực Châu Âu và Châu á...chỉ đạt một phần kết quả mong muốn. Công ty mới thực hiện chủ yếu việc kết nối

75 Tour với các lữ hành lớn trong nước. Có thể lý giải được điều này, bởi xu hướng du khách đi du lịch là mua các Tour trọn gói từ các Công ty lữ hành lớn nên trung tâm lữ hành Ninh Bình ít có cơ hội được tiếp xúc với các chương trình du lịch từ các nơi khác. Hơn nữa, du khách đến Ninh Bình gần như chỉ đi trong ngày hoặc độ dài khách ngắn nên nguồn thu từ hoạt động kinh doanh lữ hành nói chung và các loại hình dịch vụ là hạn chế. Bên cạnh đó, trong những năm qua còn nhiều nguyên nhân khách quan khác cũng gây ra tác động lớn đối với hoạt động lữ hành Quốc tế tại Ninh Bình nói riêng và toàn quốc nói chung ví dụ như: dịch cúm gia cầm lan trên diện rộng... Đối với hoạt động lữ hành nội địa, trong những năm trước, cũng là một nguồn thu quan trọng của Công ty. Nhưng từ năm 2005, do sự cạnh tranh không lành mạnh trên thị trường, ở Ninh Bình tình trạng phá giá tour đã làm cho việc giới thiệu, chào bán các chương trình du lịch rất khó khăn, vất vả, lượng tour nội địa do Công ty bán ra giảm mạnh ( chỉ bằng 50% lượng tour bán ra của năm 2004). Một mặt, do sự xuất hiện của một số cơ sở" lữ hành" mang tính chất tự phát (không chịu sự quản lý của Nhà nước, không phải ký quỹ lữ hành theo quy định của tổng cục du lịch, không phải nộp thuế VAT...), và để tranh khách tour nội địa trong mấy tháng hè, các cơ sở "lữ hành" này đã dùng mọi thủ thuật để chào bán, mồi chài, rồi sau đó thực hiện các hành vi lừa khách với các thủ đoạn cắt bớt dịch vụ trong tour để bù đắp chi phí, do đó một loạt tour "đại hạ giá" được tung ra khắp thị trường. Và khi sự cạnh tranh không lành mạnh xuất hiện đã gây một áp lực lớn cho chính bản thân doanh nghiệp trên địa bàn, trong khi bản thân doanh nghiệp lại không đủ năng lực...Mặt khác, các cơ sở này cũng nhằm trúng điểm yếu của khách hàng bằng việc hứa hẹn, cam kết bán với giá rẻ, chất lượng tốt nhất, trong khi đó giá cả thị trường các mặt hàng đều lớn, đặc biệt là giá thực phẩm, giá xăng dầu...