Luận văn Thạc sĩ Kinh tế chính trị: Phát triển kinh tế du lịch Ninh Bình

56 lần lượt Trung tâm du lịch Tam Cốc - Bích Động, Công ty du lịch Ninh Bình và Công ty Cổ phần du lịch Ninh Bình được giao quản lý khai thác khu du lịch này song không đơn vị nào thành công, hiệu quả kinh tế yếu kém. Mặc dù đã được Nhà nước đầu tư khá lớn kinh phí, nguồn nhân lực thu hút vào đây tương đối chính quy. Song, không đáp ứng được các yêu cầu về mặt kinh tế xã hội. Các đơn vị chỉ lo bán vé tham quan còn việc sắp xếp đò chở khách, làm vệ sinh môi trường, giữ trật tự an ninh lại phó mặc cho chính quyền xã Ninh Hải ( huyện Hoa Lư ). Do không có người "cầm trịch" và buông lỏng quản lý nên từ tháng 10/2006 trở về trước, tình trạng người dân sở tại đeo bám ép khách mua hàng, chụp ảnh, vòi tiền trở nên nhức nhối. Hầu như du khách nào cũng than phiền về tình hình an ninh trật tự, vệ sinh môi trường ở đây, nhiều hãng lữ hành không dám đưa khách về. Do đó từ tháng 10/2006 UBND tỉnh và ngành du lịch đã có cơ sở pháp lý giải thể công ty Cổ phần du lịch Ninh Bình để thay bằng một mô hình quản lý khác có hiệu quả hơn đó là Ban quản lý khu Du lịch Tam Cốc - Bích Động, từng bước phát huy hiệu quả kinh tế xã hội của ngành kinh tế du lịch Ninh Bình nói chung và khu du lịch Tam Cốc - Bích Động nói riêng. Thực hiện Điểm a khoản 2 điều 28 Luật Du lịch: " Khu du lịch phải thành lập Ban quản lý khu du lịch", Sở Du lịch Ninh Bình đã tham mưu cho UBND tỉnh thành lập Ban quản lý khu Du lịch Tam Cốc - Bích Động gồm 51 cán bộ nhân viên với nhiệm vụ: quản lý công tác qui hoạch, đầu tư, hoạt động kinh doanh du lịch, bảo vệ tài nguyên du lịch, vệ sinh môi trường, trật tự an toàn xã hội ở khu du lịch Tam Cốc - Bích Động. Sau khi thành lập ban quản lý đã mở các lớp tập huấn cho hàng trăm người dân về kiến thức du lịch cộng đồng, gắn biển số cho 1080 chiếc đò, đưa việc chèo đò vào nề nếp. Trên 1000 người chở đò, 265 thợ chụp ảnh, 13 đơn vị kinh doanh đã ký cam kết với ban quản lý và UBND xã phục vụ khách văn

57 minh lịch sự, giữ gìn trật tự, vệ sinh môi trường. Ban quản lý cũng đã phối hợp chặt chẽ với UBND tỉnh và các đoàn thể xã Ninh Hải (huyện Hoa Lư ) tập trung giải quyết vấn đề vệ sinh môi trường. Nguồn thu từ vé tham quan đã được ban quản lý sử dụng phần lớn vào việc nâng cấp cống Chăn Nuôi để giải quyết ắch tắc giao thông, dựng biển quảng cáo, băng rôn, trồng cây ở giải phân cách từ Cầu Vòm đến bến xe Đồng Gừng và khu bến thuyền Tam Cốc, lắp hệ thống điện chiếu sáng, lắp đặt ghế đá, sửa lại Giếng Đình Các ở khu vực bến thuyền để phục vụ khách ngồi ngắm cảnh, thư giãn. Nhờ đó mà môi trường du lịch ở Tam Cốc - Bích Động đã thay đổi, lượng khách tăng nhanh, đặc biệt là khách đi theo tuor. Đến nay nhiều du khách đã khen ngợi môi trường trong sạch cũng như phong cách thái độ phục vụ của nhân viên ban quản lý và người chở đò. Qua tổng hợp lại một số mô hình quản lý kinh doanh và các hoạt động du lịch nêu trên, chắc chắn Ninh Bình còn phải tiếp tục chỉ đạo, làm thử, cải tiến để tìm ra được một vài mẫu tổ chức quản lý về du lịch có hiệu quả, thúc đẩy cho hoạt động du lịch nói chung, kinh tế du lịch của tỉnh có bước phát triển mạnh mẽ, tương xứng với tiềm năng và nguồn kinh phí của Nhà nước và các thành phần kinh tế đã đầu tư vào các khu, các điểm du lịch trong tỉnh. 2.2.2 Đặc điểm cơ sở vật chất và đầu tư phát triển ngành du lịch. * Đầu tư CSHT phát triển du lịch: Để tạo điều kiện cho ngành du lịch Ninh Bình phát triển nhanh, mạnh từ năm 2000 đến nay tỉnh Ninh Bình đã quan tâm đầu tư xây dựng mạnh mẽ cơ sở hạ tầng kỹ thuật nói chung và cơ sở vật chất kỹ thuật cho ngành du lịch nói riêng. Nói đến cơ sở hạ tầng - kỹ thuật trước hết là đường giao thông, điện, thông tin liên lạc, cấp thoát nước. Toàn tỉnh có 5 dự án chuyển tiếp từ năm

58 2005 đầu tư vào các khu du lịch với tổng mức vốn đầu tư là: 2.879,378 tỷ đồng (từ nguồn vốn ngân sách TW và ngân sách địa phương). Tính đến 31/12/2006 số vốn các dự án đầu tư xây dựng CSHT đã đầu tư được 421,453 tỷ đồng bằng 15% tổng mức đầu tư đã được duyệt. Bao gồm các hạng mục đầu tư như: Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng khu du lịch Tam Cốc – Bích Động; đầu tư xây dựng CSHT khu du lịch Sinh Thái Vân Long; CSHT khu làng nghề truyền thống ở các xã Ninh Xuân, Ninh Hải, Ninh Vân, Ninh Thắng; đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng khu du lịch Tràng An; đầu tư mạng lưới thông tin phục vụ công tác QLNN về du lịch. Các dự án đầu tư kinh doanh vào khu du lịch đã được UBND tỉnh cấp quyết định chấp nhận đầu tư là: dự án đầu tư khu du lịch sinh thái Hồ Đồng Thái ( Công ty CP Incomes); dự án đầu tư cơ sở dịch vụ tại khu du lịch sinh Thái Vân Long ( Công ty CP bất động sản Hợp Phát ); dự án đầu tư mở rộng khu du lịch sinh thái Vân Long ( Công ty TNHH Thảo Sơn ); Dự án tôn tạo xây dựng khu du lịch hang động Tràng An ( DNXD Xuân Trường thi công). Tình hình thực hiện cụ thể một số dự án trọng điểm đầu tư phát triển CSHT du lịch của tỉnh giai đoạn 2000-2006: - Dự án đầu tư xây dựng phát triển, tôn tạo nâng cấp CSHT khu du lịch Tam Cốc – Bích Động: tổng mức vốn đầu tư là 199,850 tỷ đồng. Thời gian thực hiện 2001-2006. Dự án đã hoàn thành một số hạng mục công trình chính đưa vào phục vụ khách như: đường, cầu, cống từ cầu Ba Vuông vào bến thuyền Đình Các. Xây dựng xong bến xe Đồng Gừng, sân Đình Các, bến thuyền Cây Đa và nạo vét xong tuyến giao thông đường thuỷ Đình Các đi Tam Cốc – Suối Tiên. Đang tiếp tục thi công đường vào Bích Động, đền Thái Vi.

59 - Dự án đường làng nghề truyền thống (Ninh Thắng, Ninh Hải, Ninh Xuân): tổng mức đầu tư là: 18,965 tỷ đồng. Thời gian thực hiện 2002-2006. Các hạng mục được đầu tư gồm: đường từ thôn Văn Lâm ( Ninh Hải ) đến bến Đò Xước (Ninh Vân), đền từ thôn Khê Thượng đến chùa Bàn Long. - Dự án nạo vét các tuyến giao thông đường thuỷ Bích Động- hang Bụt, Thạch Bích – thung Nắng với tổng mức vốn đầu tư là 50,8 tỷ đồng. Thực hiện năm 2005-2007. Hiện đang nạo vét các tuyến đường sông. - Dự án khu du lịch Tràng An và quần thể đi theo nó với diện tích quy hoạch là 1961 ha. Đây là dự án đầu tư CSHT trọng điểm số 1 của tỉnh với tổng mức vốn là 2.572,243 tỷ đồng. Thời gian thực hiện từ năm 2003-2008. Thực hiện thông báo số 192-TB/TU của ban thường vụ Tỉnh uỷ và kế hoạch số 17/KH-UBND của UBND tỉnh về phát triển du lịch đến năm 2010, ngành đã tập trung đầu tư cơ bản xong tuyến đường trục chính từ thị xã Ninh Bình đi chùa Bái Đính. Các hạng mục còn lại cơ bản hoàn thành như: san lấp mặt bằng khu trung tâm, nạo vét các thung hang chính, hệ thống đường bộ, đường thuỷ 9 tuyến du lịch trong khu hang động. Khu núi chùa Bái Đính đã đặt 4 pho tượng phật vào vị trí chùa Tam Thế và chùa Pháp Chủ. - Khu du lịch Sinh Thái Vân Long với tổng mức vốn đầu tư là 37,520 tỷ đồng. Dự án đã đầu tư xong đường, cầu, cống từ đường 477A qua 2 xã Gia Vân và Gia Lập, san nền xong 2 bến xe, nạo vét cơ bản xong 2 tuyến giao thông đường thuỷ trong khu du lịch sinh thái Vân Long. Sở du lịch đã tập trung chỉ đạo đơn vị thi công hoàn thiện các hạng mục công trình đã triển khai, làm xong đến đâu bàn giao cho chủ đầu tư đến đó để đưa vào sử dụng phục vụ du khách. Có thể nói, các hạng mục công trình của các dự án đầu tư CSHT ở các khu du lịch đưa vào phục vụ khách có chất lượng tốt. Tỉnh cũng đã chấp thuận cho 18 dự án đầu tư vào kinh doanh du

60 lịch với tổng số vốn là: 2.245,572 tỷ đồng, chủ yếu là đầu tư xây dựng các cơ sở lưu trú, khách sạn du lịch cao cấp, đầu tư phát triển các khu du lịch và khu vui chơi giải trí hiện đại nhằm đa dạng hoá các sản phẩm du lịch cho tỉnh, đầu tư phát triển các trung tâm dịch vụ du lịch. Riêng các dự án đầu tư được chấp thuận đầu tư năm 2005-2006 với tổng mức vốn đầu tư là: 1.060,387 tỷ đồng. Tính đến 31/12/2006 các dự án đã đầu tư được 344,130 tỷ đồng đạt 32,4%. Nhìn chung các dự án đầu tư xây dựng cơ sở vật chất kinh doanh phát triển du lịch triển khai chậm, chưa thực hiện đúng tiến độ đã được phê duyệt. Có dự án trong năm 2006 hầu như không triển khai đầu tư. Một số dự án rất tích cực đầu tư đảm bảo đúng tiến độ như dự án của Công ty TNHH Thảo Sơn, Ninh Bình Plaza, khu du lịch nước khoáng nóng Kênh Gà của Công ty CP Việt Thái…Hiện nay các dự án đã đưa một số hạng mục công trình vào sử dụng phục vụ khách du lịch hiệu quả…Có thể nói, đây là những dự án được lập và thực thi nhanh, hiệu quả cao đối với ngành du lịch Ninh Bình, từ đó tạo khả năng cho việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất và kêu gọi các đối tác đầu tư phát triển ngành du lịch Ninh Bình Ngoài ra, UBND tỉnh cũng đang xem xét hồ sơ để chuẩn bị làm thủ tục cấp phép đầu tư cho các dự án như: Xây dựng sân golf Gia Sinh của Công ty Hwasung Spaco.Ltd của Hàn Quốc với tổng mức vốn dự kiến là 9,5 triệu USD. Đầu tư xây dựng cụm biệt thự du lịch bằng đá tại xã Ninh Hải, huyện Hoa Lư của tập đoàn đầu tư Việt Nam Hotel Project BT ( Hà Lan ) với tổng mức vốn dự kiến là 2,35 triệu USD ( DA 100% vốn nước ngoài ). * Cơ sở vật chất phục vụ ngành du lịch: Cơ sở vật chất kỹ thuật đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo ra và thực hiện sản phẩm du lịch cũng như quyết định mức độ khai thác các tiềm

61 năng, nhằm thoả mãn các nhu cầu của khách du lịch. Trong đó, hệ thống cơ sở lưu trú là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển du lịch. Thời gian qua hệ thống cơ sở lưu trú đang được chú trọng đầu tư. Trước đây, lượng khách sạn nhà nghỉ của tỉnh rất ít ỏi. Nếu năm 1992 cả tỉnh mới chỉ có 1 khách sạn, năm 1993 có thêm 1 khách sạn nữa nhưng với qui mô còn nhỏ bé, thì đến nay toàn tỉnh đã có 86 cơ sở lưu trú với 1157 buồng. Trong đó có 7 khách sạn 2 sao, 2 khách sạn 1 sao, 32 khách sạn đạt tiêu chuẩn. Các cơ sở lưu trú phân bố hầu hết ở các huyện thị xã để phục vụ du khách một cách thuận tiện nhất: Thị xã Ninh Bình có 42 cơ sở, Thị xã Tam Điệp có 14 cơ sở lưu trú, huyện Hoa Lư có 13 cơ sở, còn lại phân bố rải rác ở một số huyện khác. Nói chung, về qui mô, chất lượng của khách sạn ở Ninh Bình chủ yếu là vừa và nhỏ. Các khách sạn, nhà nghỉ có qui mô trên 20 phòng rất ít, chỉ chiếm có 12,7%; còn lại các khách sạn có qui mô dưới 20 phòng là chủ yếu. Vì vậy, khách sạn cũng có nhiều bất lợi trong việc tiếp nhận các đoàn khách lớn. Và đối tượng khách chủ yếu là khách nội địa, khách du lịch ba lô, khách nước ngoài có khả năng thanh toán thấp. Hiện nay, một số đơn vị kinh doanh du lịch có những phòng ăn lớn, hội trường lớn nhỏ phục vụ nhu cầu du khách. Tổng số phòng ăn là 108 với 8405 ghế, có 17 hội trường với 2030 ghế, có 6 bể bơi, 2 sân tennis, 65 phòng xông hơi- massage… Bảng 2.3: Cơ sở VCKT phục vụ du lịch trên địa bàn tỉnh tính đến 31/12/2006 STT Tên cơ sở lƣu trú T.số buồng T.số giƣờng Phòng ăn Số ghế Hội trƣờng 1 Thị xã NB 587 1.061 66 3.706 8 2 Thị xã Tam Điệp 160 251 4 600 1

62 3 Huyện Yên Mô 31 47 17 559 1 4 Huyện Nho Quan 117 228 7 270 3 5 Huyện Hoa Lư 129 193 19 2.050 2 6 Huyện Gia Viễn 111 119 11 1.220 2 7 Huyện Kim Sơn 22 34 0 0 0 Nguồn: Sở du lịch Ninh Bình Ngay ở mỗi khu du lịch cũng có hệ thống cơ sở vật chất dịch vụ phục vụ du khách. Khu Tam Cốc Bích Động có Khách sạn Tam Cốc, 2 nhà ăn của Công ty CP du lịch Ninh Bình cùng hệ thống nhà hàng, khách sạn nhà nghỉ tư nhân và các dịch vụ phục vụ nhu cầu du khách như đồ lưu niệm, cho thuê xe đạp, xe máy đi xuyên núi cùng gần 1080 chiếc thuyền tôn để phục vụ du khách Bảng 2.4: Hiện trạng cơ sở vật chất kỹ thuật du lịch tại Tam Cốc - Bích Động Đơn vị tính: Cơ sở, phòng STT Chỉ tiêu 2000 2001 2002 2003 2004 2005 1 Số lượng KS, nhà nghỉ Số lượng phòng 1 10 1 10 2 20 3 30 3 30 4 48 2 Nhà hàng ăn uống 7 7 10 12 16 16 3 Cơ sở bán hàng lưu niệm 10 10 12 15 30 30 Nguån: Së du lÞch Ninh B×nh Tõ b¶ng trªn cho thÊy, n¨m 2000 vµ 2001 c¶ khu míi chØ cã 1 nhµ nghØ, n¨m 2002 cã 2 nhµ nghØ, vµ tõ n¨m 2003 ®Õn nay c¶ khu míi cã 4 KS, nhµ nghØ víi sè l-îng phßng trªn 40 phßng lµ qu¸ Ýt ái so víi mét khu du lÞch lín trong tØnh. C¬ së vËt chÊt cßn rÊt ®¬n ®iÖu, c¸c nhµ ®Çu t- kh«ng d¸m ®Çu t- vµo c¬ së l-u tró v× mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ kh«ng cao do du kh¸ch l-u tró

63 l¹i thÊp. §iÓn h×nh, kh¸ch s¹n Tam Cèc lµ mét ®¬n vÞ l-u tró cã vÞ trÝ trong kinh doanh du lÞch thuËn lîi, l-îng kh¸ch ®Õn ®©y ®«ng nhÊt trong c¸c ®iÓm du lÞch nghiªn cøu, tuy nhiªn c¬ së l-u tró l¹i ë møc tèi thiÓu. Do ®ã, Tam Cèc ®· bá ®i c¬ héi kinh doanh cho c¸c c¬ së l-u tró kh¸c, t×nh tr¹ng thõa phßng lµ ®iÒu dÔ hiÓu. Khu v-ên quèc Gia Cóc Ph-¬ng còng cã c¬ së h¹ tÇng kh¸ khang trang, víi c¸c c¬ së phôc vô cho l-u tró, ®ãn tiÕp kh¸ch, ¨n uèng, b¸n hµng, vui ch¬i gi¶i trÝ. Khu nhµ nghØ cña v-ên Quèc gia Cóc Ph-¬ng ®-îc bè trÝ ë khu cæng V-ên, khu trung t©m Bèng, B¶n M-êng. T¹i ®©y v-ên cã hai héi tr-êng lín chuyªn phôc vô héi nghÞ, héi häp; cã 3 nhµ ¨n phôc vô theo nhu cÇu cña du kh¸ch; ngoµi ra v-ên cßn cã 2 ®iÓm dÞch vô chuyªn b¸n ®å ¨n nhanh vµ mét sè hµng l-u niÖm, 1 bÓ b¬i vµ 1 phßng h¸t karaoke. Víi c¬ së vËt chÊt ë ®©y Cóc Ph-¬ng ®· ®¸p øng ®-îc phÇn nµo nhu cÇu vÒ ¨n, ë cña du kh¸ch. Tuy nhiªn, dÞch vô b¸n hµng vµ c¸c c¬ së vui ch¬i gi¶i trÝ ë ®©y cßn kÐm vµ ch-a thùc sù ®¸p øng ®-îc nhu cÇu còng nh- sù quan t©m cña du kh¸ch. Tõ sè liÖu trªn cho thÊy, c¬ së vËt chÊt kü thuËt phôc vô cho ngµnh du lÞch trªn ®Þa bµn cßn yÕu kÐm cha thu hót ®îc du kh¸ch nghØ l¹i… M¹ng l-íi ®iÖn cña tØnh ®-îc x©y dùng t-¬ng ®èi qui m«, hÖ thèng cÊp tho¸t n-íc ®-îc tËp trung chñ yÕu ë thÞ x·, thÞ trÊn. HÖ thèng th«ng tin liªn l¹c: toµn tØnh cã mét b-u ®iÖn lín ë trung t©m thÞ x· Ninh B×nh vµ hÖ thèng c¸c ®¹i lý n»m r¶i r¸c ë kh¾p n¬i. Ninh B×nh ®· hoµn thµnh m¹ng VIBA víi tæng ®µi ®iÖn tö TDX 1B vµ c¸c tæng ®µi vÖ tinh ë 6 huyÖn thÞ, cïng viÖc x©y dùng hÖ thèng th«ng tin tù ®éng ë c¸c huyÖn lþ vµ më réng c¸c hé thuª bao ®Ó tËn dông c«ng suÊt l¾p ®Æt. Nh×n chung c¬ së h¹ tÇng vµ vËt chÊt kü thuËt phôc vô du lÞch ë Ninh B×nh hiÖn nay vÉn ch-a ph¸t triÓn ®ñ ®¸p øng nhu cÇu cña du kh¸ch, v× thÕ du lÞch ®Õn Ninh B×nh cña c¸c du kh¸ch ®i theo tour th-êng ®i vÒ trong ngµy, v×

64 chØ c¸ch h¬n 90km ®-êng quèc lé hä lùa chän vÒ Hµ Néi nghØ ng¬i, gi¶i trÝ. Do ®ã, Ninh B×nh nªn tró träng n©ng cÊp, x©y míi mét sè c¬ së ®Ó thu hót l-îng kh¸ch nghØ l¹i. 2.2.3 Lùc l-îng lao ®éng tham gia trong ngµnh Du lÞch Sè l-îng vµ chÊt l-îng cña ®éi ngò lao ®éng trong du lÞch ®ãng vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao chÊt l-îng c¸c ho¹t ®éng dÞch vô du lÞch. Ng-êi lao ®éng kh«ng chØ t¹o ra c¸c s¶n phÈm du lÞch mµ cßn ®ãng vai trß sø gi¶ trùc tiÕp trong viÖc cung øng c¸c s¶n phÈm ®Õn ng-êi tiªu dïng lµ kh¸ch du lÞch. Cã thÓ nãi, sè l-îng lao ®éng lµm du lÞch trªn ®Þa bµn tØnh trong thêi gian qua cã sù gia t¨ng lín. Theo sè liÖu thèng kª n¨m 1995 c¶ tØnh míi chØ cã 2000 lao ®éng lµm du lÞch, n¨m 2000 c¶ tØnh cã 5.500 lao ®éng lµm du lÞch, 2001 lµ 5.510 lao ®éng th× ®Õn n¨m 2006 sè lao ®éng lµm du lÞch trong tØnh ®· t¨ng lªn lµ 6.555 lao ®éng t¨ng gÊp h¬n 3 lÇn so víi n¨m 1995, ®¹t tû lÖ b×nh qu©n hµng n¨m 15,36%. Sè lao ®éng lµm viÖc trùc tiÕp trong c¸c doanh nghiÖp du lÞch còng t¨ng lªn ®¸ng kÓ. N¨m 2000 sè lao ®éng nµy míi chØ cã 338 lao ®éng, ®Õn n¨m 2005 t¨ng lªn 650 ng-êi vµ ®Õn n¨m 2006 t¨ng lªn 916 lao ®éng. Trong ®ã sè lao ®éng phôc vô t¹i c¸c c¬ së l-u tró du lÞch lµ 768 lao ®éng, tû lÖ lao ®éng b×nh qu©n trªn 1 phßng kh¸ch s¹n n¨m 2005 lµ 0,54 ( møc trung b×nh cña c¶ n-íc lµ 1,4 ). B¶ng 2.5: ChÊt l-îng nguån lao ®éng ngµnh du lÞch Ninh B×nh Chỉ tiêu Năm Tăng trƣởng TB 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1.Lao động làm du lịch trên địa bàn 5.510 5.500 5.620 5.700 6.000 6.555 1,76% 2. Lao động phục vụ trong ngành du lịch Tổng số lao động 353 409 470 621 650 916 13,97%

65 Trình độ đào tạo: - ĐH và CĐ 30 45 50 70 85 183 29,88% - Trung cấp nghề 135 165 195 158 190 216 9,44% - Loại khác 120 160 195 215 255 517 17,06% Trình độ ngoại ngữ 90 135 147 180 286 >300 29,34% 3. Thu nhập BQ/tháng (nghìn đồng ) 450 450 520 560 750 900 - Nguån: Së du lÞch Ninh B×nh B¶ng trªn cho thÊy sè lao ®éng cã tr×nh ®é §¹i häc vµ cao ®¼ng trung b×nh chØ chiÕm 11%-12%, trong sè ®ã th× sè l-îng lao ®éng ®-îc ®µo t¹o chuyªn ngµnh du lÞch cßn rÊt Ýt, chñ yÕu lµ ®µo t¹o t¹i chøc, phÇn cßn l¹i chØ ®-îc ®µo t¹o nghiÖp vô du lÞch vµ còng cã nhiÒu lao ®éng ch-a qua ®µo t¹o. Tû lÖ lao ®éng ®-îc ®µo t¹o nghÒ, nghiÖp vô du lÞch, nghiÖp vô buång, bµn, bar, lÔ t©n chiÕm tû träng 68%. Mét sè lao ®éng míi vµo nghÒ, ®µo t¹o ch¾p v¸ vµ s¬ sµi, tû lÖ lao ®éng lµnh nghÒ thÊp, ®éi ngò h-íng dÉn viªn du lÞch võa thiÕu, võa yÕu, thiÕu h¼n ®éi ngò nh©n viªn khai th¸c thÞ tr-êng. Tr×nh ®é ngo¹i ng÷ lµ tiªu chÝ quan träng trong viÖc ph¸t triÓn du lÞch quèc tÕ. Song, ®Õn nay ë Ninh B×nh tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cña lao ®éng lµm du lÞch cßn rÊt thÊp, chØ ®ñ giao tiÕp ë møc giao dÞch gi¶n ®¬n. Cã nhiÒu nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn. Thêi gian qua do sù t¨ng tr-ëng kh¸ m¹nh cña ngµnh du lÞch ®· t¹o ra c¬n sèt du lÞch. NhiÒu tæ chøc c¸ nh©n bung ra ®Çu t- vµo du lÞch khiÕn cho l-îng lao ®éng du lÞch t¨ng nhanh, trong khi chÊt l-îng chuyªn m«n, nghiÖp vô ch-a ®-îc quan t©m tho¶ ®¸ng. Ninh B×nh lµ tØnh cã nhiÒu tµi nguyªn du lÞch c¶ vÒ tù nhiªn vµ nh©n v¨n. Ho¹t ®éng du lÞch diÔn ra t-¬ng ®èi s«i næi, tuy nhiªn còng chØ tËp trung vµo 1 sè thêi ®iÓm lÔ héi, c¸c th¸ng hÌ, theo mïa du lÞch. Do ®ã, sè lao ®éng phôc vô du lÞch còng chØ tËp trung vµo thêi ®iÓm nµy vµ viÖc lao ®éng theo mïa vô còng khiÕn cho tay nghÒ cña ng-êi lao ®éng kh«ng ®-îc n©ng cao th-êng