Luận văn Thạc sĩ Kiểm soát và Bảo vệ môi trường: Đánh giá thực trạng quản lý và sử dụng quỹ đất công ích tại thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định

83 giảm kinh phí bồi thường khi xây dựng các công trình công ích; góp phần đẩy nhanh tiến độ xây dựng công trình công ích phục vụ cho người dân và sớm hoàn thành các tiêu chí về hạ tầng kinh tế - xã hội trong xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, diện tích đất công ích hiện nay các địa phương để lại khá lớn nhưng diện tích đã phục vụ cho các nhu cầu công ích rất thấp (chỉ sử dụng 89,97 ha/1.787,70 ha, chiếm 5,03%). 3.4.3. Hiệu quả môi trường Kết quả điều tra, nghiên cứu cho thấy, hiệu quả môi trường từ việc sử dụng đất công ích chưa được thể hiện rõ nét, trên thực tế chỉ tại các phường như Đập Đá, Bình Định, Nhơn Hòa, Nhơn Thành và khu trung tâm một số xã có xây dựng công viên, trồng cây xanh đã góp phần tăng độ che phủ, tạo bóng mát, tạo vẻ đẹp cho các khu trung tâm của thị xã. 3.5. Đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý, sử dụng quỹ đất công ích trên địa bàn thị xã An Nhơn 3.5.1. Giải pháp về quản lý * Công tác ban hành văn bản để quản lý đất công ích Sở Tài nguyên và Môi trường tham mưu cho UBND tỉnh ban hành văn bản để chỉ đạo thống nhất các địa phương làm tốt công tác quản lý đất công ích đúng theo quy định của pháp luật. Định kỳ yêu cầu các địa phương báo cáo công tác quản lý, sử dụng đất công ích, nội dung báo cáo phải đánh giá cụ thể hiệu quả, ưu - nhược điểm trong công tác quản lý, sử dụng đất công ích của địa phương để có hướng chỉ đạo thực hiện kịp thời. * Công tác khảo sát, lập quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất Tiếp tục rà soát tổng thể diện tích đất công ích trên toàn địa bàn thị xã. Thực hiện phương án quy hoạch “dồn thửa đất công ích” thành những vùng tập trung có diện tích lớn bằng hình thức hoán đổi cho các hộ gia đình, cá nhân. Đối với những thửa đất công ích có diện tích nhỏ, nằm xen kẹt, phân tán có thể thực hiện giao đất lâu dài cho các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất liền kề và cho phép hợp thửa. Đồng thời công tác xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm của thị xã cần chú ý sử dụng đất công ích để giao lâu dài cho các hộ gia đình, cá nhân thiếu đất sản xuất nông nghiệp; cân đối để chuyển đất công ích vào sử dụng cho các mục đích công ích của địa phương; những diện tích khó sản xuất, hàng năm tổ chức đấu giá nhưng không có người tham gia (chưa sử dụng) cần quy hoạch chuyển sang các mục đích phi nông nghiệp khác (đất ở, đất sản xuất,...). PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark

84 Khi triển khai thực hiện các dự án có sử dụng đất công ích trên địa bàn các xã, phường, chủ đầu tư dự án phải phối hợp với UBND xã, phường để đề nghị đưa vào quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm. * Công tác quản lý việc cho thuê đất công ích Tiếp tục thực hiện tốt việc cho thuê đất công ích thông qua hình thức đấu giá theo quy định, những diện tích hộ gia đình, cá nhân không tham gia đấu giá nhưng tự lấn chiếm sử dụng cần có biện pháp xử lý kịp thời. UBND thị xã An Nhơn tăng cường chỉ đạo các địa phương chấm dứt hợp đồng cho thuê đất đối với tổ chức và dừng việc cho mượn đất đối với các hộ gia đình, cá nhân; chấm dứt việc cho thuê đối với các hợp đồng hết thời hạn, hợp đồng cho thuê trên 5 năm, hợp đồng cho thuê không đúng thẩm quyền hoặc cho thuê không có hợp đồng. Các diện tích này cần đưa vào tổ chức đấu giá cho hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê để sản xuất nông nghiệp; khi cho thuê phải lập hợp đồng và thời gian cho thuê không quá 5 năm nhằm đảm bảo quy định của Luật đất đai. * Lập và quản lý hồ sơ địa chính đối với đất công ích Rà soát lại toàn bộ quỹ đất công ích và bổ sung các thửa đất công ích chưa có trong hồ sơ quản lý vào hệ thống hồ sơ địa chính đảm bảo các thông tin theo quy định. Tăng cường quản lý đất nông nghiệp do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trả lại hoặc tặng cho quyền sử dụng đất cho Nhà nước, đất khai hoang, đất nông nghiệp thu hồi của các dự án để hình thành hoặc bổ sung cho quỹ đất công ích và cập nhật, chỉnh lý đầy đủ vào hồ sơ địa chính. Khi sử dụng đất công ích để xây dựng các công trình, dự án phải lập thủ tục đề nghị thu hồi đất, giao đất theo đúng quy định của Luật đất đai 2013 và chỉnh lý biến động hồ sơ địa chính theo quy định. * Công tác thống kê, kiểm kê đất công ích Nâng cao chất lượng kết quả thống kê, kiểm kê. Số liệu thống kê, kiểm kê đất đai phải phản ánh đúng thực trạng sử dụng đất. Khi thực hiện thống kê, kiểm kê đất đai cần có biểu mẫu thống kê, kiểm kê riêng đối với đất công ích nhằm nắm đúng thực trạng sử dụng, biến động đất công ích để có chỉ đạo quản lý và sử dụng kịp thời. * Công tác quản lý nguồn thu từ thuê đất công ích Tiếp tục thực hiện thu, chi tiền thuê đất công ích theo Quyết định số 114/1998/QĐ-UB ngày 11 tháng 12 năm 1998 của UBND tỉnh Bình Định và đúng các quy định của pháp luật. Rà soát, truy thu các trường hợp còn nợ tiền thuê đất công ích những năm qua. Đối với những trường hợp nợ tiền kéo dài có thể xem xét chấm dứt hợp đồng cho thuê. PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark

85 * Công tác thanh tra, kiểm tra việc quản lý, sử dụng đất công ích UBND các xã, phường phải thường xuyên kiểm tra, xử lý những trường hợp sử dụng đất công ích sai mục đích, sai đối tượng cho thuê; ngăn chặn kịp thời những trường hợp lấn chiếm đất công ích trong quá trình quản lý. Yêu cầu trả lại đất công ích đối với những trường hợp đã lấn chiếm trong nhiều năm qua. Những trường hợp cố tình không thực hiện cần có biện pháp cưỡng chế kịp thời để tránh gây bất bình trong dư luận nhân dân, làm giảm hiệu lực công tác quản lý. 3.5.2. Giải pháp về sử dụng Diện tích đất công ích chưa cho các hộ gia đình, cá nhân thuê hoặc chưa sử dụng cho các mục đích công ích của xã, phường cần kịp thời rà soát, tổng hợp và đưa ra đấu giá để cho thuê sử dụng. Đồng thời, những diện tích đã cho thuê tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao hiệu quả sản xuất trên đất công ích. Diện tích đất đã sử dụng cho các mục đích công ích để xây dựng các công trình cần khai thác triệt để diện tích đất đã giao cho từng công trình, sử dụng tốt các công trình đã xây dựng. PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark

86 KT LUẬN V ĐỀ NGHỊ 1. Kết luận Qua quá trình nghiên cứu thực trạng quản lý và sử dụng quỹ đất công ích tại thị xã An Nhơn, tỉnh Bình Định, tôi rút ra một số kết luận sau: * Thị xã An Nhơn có vị trí địa lý rất thuận lợi để giao lưu, phát triển kinh tế, văn hóa. Kinh tế, xã hội của thị xã đang trên đà phát triển mạnh, hệ thống cơ sở hạ tầng đang trong quá trình đầu tư phát triển, đồng thời các xã đang thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới nên nhu cầu sử dụng quỹ đất công ích ngày càng tăng. * Tổng diện tích đất tự nhiên của toàn thị xã năm 2015 là 24.449,16 ha, diện tích đất đã sử dụng cho các mục đích là 23.125,55 ha (chiếm 94,59%), đất chưa sử dụng là 1.323,61 ha (chiếm 5,41%). Hầu hết diện tích đã sử dụng được khai thác có hiệu quả, hiệu quả sản xuất qua các năm đều tăng. * Tổng diện tích quỹ đất công ích của toàn thị xã năm 2015 là 1.787,70 ha, chiếm 15,79% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản và chiếm 10,28% tổng diện tích đất nông nghiệp, tỷ lệ này vượt cao hơn rất nhiều so với quy định của Luật đất đai. Tuy nhiên, quỹ đất công ích của thị xã còn nằm rải rác, diện tích thửa đất nhỏ, phân tán làm giảm hiệu quả sản xuất và khó bố trí cơ cấu cây trồng trong sản xuất nông nghiệp, gây khó khăn cho công tác quản lý và sử dụng cho các mục đích công ích của địa phương. Quỹ đất công ích chưa được sử dụng cho các mục đích công ích đã được các xã, phường cho thuê thông qua hình thức đấu giá hoặc cho mượn để sản xuất, chủ yếu là sản xuất nông nghiệp, một số diện tích có cho thuê để sản xuất kinh doanh phi nông nghiệp. Tổng diện tích đã cho thuê năm 2015 là 1.578,76 ha (chiếm 88,31%) với 17.703 thửa và 7.536 đối tượng thuê (hộ gia đình, cá nhân 7.512 đối tương, tổ chức 24 đối tượng), diện tích cho mượn là 19,53 ha (chiếm 1,09%) và diện tích chưa sử dụng là 189,41 ha (chiếm 10,60%). Nguồn tài chính thu được từ thuê đất công ích đã được các xã, phường quản lý và sử dụng đúng quy định. Việc thực hiện cho thuê đất công ích của UBND các xã, phường còn xảy ra một số sai phạm như cho thuê không có hợp đồng, sai đối tượng, vượt quá thời gian quy định, người thuê đất công ích sử dụng đất sai mục đích, tự ý chuyển quyền sử dụng gây khó khăn cho công tác quản lý nhưng UBND thị xã An Nhơn chưa chỉ đạo chấn chỉnh, khắc phục kịp thời. Công tác quản lý đất công ích còn lỏng lẻo, người dân lấn chiếm đất công ích xảy ra phổ biến; đất công ích chưa lập hồ sơ địa chính đầy đủ, biến động trong quá trình PDF Watermark Remover DEMO : Purchase from www.PDFWatermarkRemover.com to remove the watermark