Luận văn Thạc sĩ Giáo dục học: Biện pháp giáo dục kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm xúc cho trẻ 5 - 6 tuổi ở một số trường mầm non tại thành phố Hồ Chí Minh
9,527
214
167
100
14. Bùi Hiền, Nguyễn Văn Giao, Nguyễn Hữu Quỳnh, Vũ Văn Tảo (2001), Từ
điển giáo dục học, Nxb từ điển Bách Khoa năm 2001.
15. Nguyễn Thị Thu Hiền (2008), Giáo trình phát triển và tổ chức thực hiện
Chương trình Giáo dục Mầm non, Nxb Giáo dục.
16. Nguyễn Thị Hòa (2011), Giáo trình GD học mầm non, Nxb Đại học Sư
phạm Hà Nội.
17. Lê Xuân Hồng, Lê Thị Khang, Hồ Lai Châu, Hoàng Mai (2000), Những kỹ
năng sư phạm Mầm non Cô giáo Mầm non với vai trò lập kế hoạch thực
hiện chương trình giáo dục, Nxb Giáo dục.
18. Ngô Công Hoàn (2003), “Xúc cảm và giáo dục xúc cảm đối với trẻ em lứa
tuổi mầm non”, Tạp chí Tâm lý học, (4)/2003.
19. Trương Thị Xuân Huệ (2014), Lý luận dạy học hiện đại, Nxb Lao Động
20. Trần Thanh Hùng (2005), Khảo sát mức độ biểu hiện trí tuệ cảm xúc của
các giáo viên mầm non ở Tp. HCM, khóa luận tốt nghiệp.
21. Lê Thu Hương (chủ biên) (2008), Tổ chức hoạt động giáo dục tình cảm xã
hội cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp, Nxb Giáo dục.
22. Nguyễn Hữu Long (2010), Kỹ năng sống của học sinh trung học cơ sở
thành phố Hồ Chí Minh, luận văn thạc sĩ Tâm lí học, Đại học Sư phạm
Tp. HCM.
23. Lê Thị Luận (2010), “Mức độ thể hiện xúc cảm bản thân của trẻ 4-5 tuổi
qua trò chơi đóng vai theo chủ đề ở trường mầm non”, Tạp chí Tâm lý
học, (3).
24. Isabelle Filliozat (2010), Thế giới cảm xúc của trẻ thơ, Nguyễn Văn Sự
dịch, Nxb Dân Trí.
25. John J. Medina (2011), Những quy tắc để trẻ thông minh và hạnh phúc,
Nguyễn Kim Diệu dịch, Nxb Lao động Xã hội.
26. Châu Nguyệt Minh (2012), Trò chơi rèn luyện EQ và IQ cho trẻ, Nxb Văn
hóa – Thông tin.
101
27. Mukhina V.X (1981), Tâm lý học Mẫu giáo, Nxb Giáo dục.
28. Lưu Hồng Khanh (2005), Tương giao bất bạo động – ngôn ngữ của trung
thực và tâm cảm, Nxb Trẻ.
29. Vũ Thị Nho (2003), Tâm lý học phát triển, Nxb Đại học Quốc Gia Hà Nội.
30. Phan Trọng Nam (2007), Mức độ trí thông minh và trí tuệ cảm xúc của sinh
viên trường đại học sư phạm Đồng Tháp.
31. Phan Trọng Ngọ, Dương Diệu Hoa, Nguyễn Lan Anh (2001), Tâm lý học trí
tuệ, Nxb ĐHQG Hà Nội.
32. Phan Trọng Ngọ (2003), Các lý thuyết phát triển tâm lý người, Nxb Đại học
Sư phạm Hà Nội.
33. Lê Bích Ngọc (2009), Giáo dục kĩ năng sống cho trẻ từ 5 đến 6 tuổi, Nxb
Giáo dục.
34. Hoàng Thị Oanh (1996), Kỹ năng tổ chức trò chơi đóng vai theo chủ đề cho
trẻ MG 5 tuổi của sinh viên trường CĐSP nhà trẻ mẫu giáo, Luận án
tiến sĩ.
35. Cao Văn Quang (2008), Tìm hiểu những biểu hiện trí tuệ cảm xúc của học
sinh một số trường trung học cơ sở Thành phố Hồ Chí Minh, Khóa luận
tốt nghiệp.
36. Huỳnh Văn Sơn, Trần Thị Thu Mai, Nguyễn Thị Uyên Thy (2012), Giáo
trình Tâm lý học đại cương, Nxb Đại học Sư phạm Tp. HCM.
37. Huỳnh Văn Sơn (2009), Nhập môn kỹ năng sống, Nxb Giáo dục.
38. Huỳnh Văn Sơn (2012), Phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên ĐHSP, Nxb
Giáo dục Việt Nam.
39. Trần Thị Hồng Sương (2005), Một số giờ học phát triển xúc cảm cho trẻ 4-
5 tuổi, Thông tin khoa học Giáo dục Mầm non.
40. T.A.Ilina (1978), Giáo dục học tập II, Nxb Giáo dục.
102
41. Ngô Thi Thạch Thảo (2013), Kỹ năng cảm nhận và thể hiện cảm xúc của trẻ
5 tuổi ở một số trường mầm non tại Tp. Hồ Chí Minh, Luận văn
thạc sĩ.
42. Lê Thị Thanh Thủy (2013), “Một số hoạt động giúp giáo viên mầm non
tăng cường phát triển trí tuệ cảm xúc cho trẻ”, Tạp chí Giáo dục
Mầm non.
43. Nguyễn Ánh Tuyết (2001), Giáo dục học, Nxb Giáo dục.
44. Trần Trọng Thủy (1998), Tâm lý học lao động, Nxb Đại học Quốc gia
Hà Nội.
45. Võ Hoàng Anh Thư (2010), Trí tuệ cảm xúc của học sinh Trung học Phổ
thông Thành phố Bảo Lộc – Lâm Đồng, Luận văn thạc sĩ, Trường Đại
học Sư phạm Tp. HCM.
46. Nguyễn Xuân Thức (2006), Giáo trình Tâm lí học đại cương, Nxb Đại học
Sư phạm.
47. Lê Thị Ngọc Thương (2013), Khảo sát năng lực cảm xúc của trẻ 4-5 tuổi tại
một số trường mầm non trên địa bàn Tp. Hồ Chí Minh, Đề tài khoa học
và công nghệ cấp trường.
48. Trần Thị Trọng (1983), Giáo dục đạo đức cho trẻ Mẫu giáo, Nxb Giáo dục.
49. Trung tâm ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam (2003), Từ điển Tiếng Việt, Nxb
Từ điển Bách Khoa.
50. Nguyễn Quang Uẩn (2001), Tâm lý học đại cương, Nxb Quốc gia Hà Nội.
51. Nguyễn Quang Uẩn (2010), Tuyển tập nghiên cứu về Tâm lý – Giáo dục,
Nxb Đại học Sư phạm.
52. Trần Đại Vi (2010), Bí quyết phát triển cảm xúc cho trẻ, Nxb Thời Đại.
53. Nguyễn Khắc Viện (1991), Từ điển tâm lý, Nxb Ngoại Văn.
54. Nguyễn Như Ý (1998), Đại từ điển Tiếng Việt, Nxb Văn hóa thông tin.
103
Tiếng Anh
55. Ann S.Epstein, PhD (2009), Me, You, Us Social-Emotional Learning In
Preschool, Published by HighScope Educational Research Foundation.
56. Dan Gartrell (2003), The Power of Guidance: Teaching Social-Emotional
Skills in Early Childhood Classrooms, Publisher Cengage Learning.
57. Everett L.Worthington, Jr, (1982), When someone asks for help (A Practical
Guide for Counseling), Publisher Inter Varsity.
58. John Gottman (1998), The Heart of Parenting: Raising an Emotionally
Intelligent Child, Publisher Simon & Schuster.
59. Lynne Namka, Ed.D. (2003), Teaching Emotional Intelligence to Children,
Published by Talk, Trust and Feel Therapeutics.
60. Marilou Hyson (2004), The emotional development of young children,
Published by Teachers College Press, 1234 Amsterdam Aventue, New
York, NY 10027.
Các trang web
61. http://www.rootsofempathy.org/
62. http://csefel.vanderbilt.edu/modules/module2/handout7.pdf
63. http://csefel.vanderbilt.edu/index.html
64. http://nieer.org/resources/policyreports/report7.pdf
65. http://giaoduchoconline.com
66. http://csefel.vanderbilt.edu/modules/module2/handout6.pdf
PHỤ LỤC
Phụ lục 1. Phiếu thăm dò ý kiến
Phần 1: Thông tin cá nhân
- Qúy cô là : Hiệu trưởng Phó hiệu trưởng Giáo viên
- Giáo viên lớp:…………………………………Trường……………….
- Trình độ chuyên môn
Sơ cấp Trung cấp Cao đẳng Đại học Sau đại học
- Thâm niên công tác
Dưới 5 năm Từ 5-10 năm Trên 10 năm
Phần 2 : Nội dung câu hỏi
Câu 1. Theo quý cô, thế nào là kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm xúc
cho trẻ 5-6 tuổi?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Câu 2. Theo quý cô, biểu hiện của kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm xúc
của trẻ 5-6 tuổi gồm các yếu tố nào?
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Câu 3. Theo quý cô, kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm xúc của trẻ 5-6
tuổi ở trường cô đang công tác, nhìn chung ở mức độ:
Cao
Trung bình
Thấp
Câu 4. Sự quan tâm của quý cô đối với việc giáo dục kỹ năng nhận biết
và thể hiện cảm xúc của trẻ
Rất quan tâm
Quan tâm
Chưa quan tâm
Câu 5. Những biện pháp nào quý cô đã sử dụng để giáo dục kỹ năng
nhận biết và thể hiện cảm xúc của trẻ
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
Câu 6. Trong những biện pháp kể trên, xin cô vui lòng chọn 2 đến 3 biện
pháp cô cho là quan trọng nhất và cho biết lý do vì sao?
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
.......................................................................................................................
Câu 7. Quý cô gặp khó khăn nào trong việc rèn luyện kỹ năng nhận biết
và thể hiện cảm xúc của trẻ ? (Nêu nguyên nhân về những khó khăn đó)
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
.....................................................................................................................
Phụ lục 2. Phiếu trưng cầu ý kiến
Phần 1: Thông tin cá nhân
Qúy cô là : Hiệu trưởng Phó hiệu trưởng Giáo viên
- Giáo viên lớp:…………………
- Trình độ chuyên môn
Sơ cấp Trung cấp Cao đẳng Đại học Sau đại học
- Thâm niên công tác
Dưới 5 năm Từ 5-10 năm Trên 10 năm
Phần 2 : Nội dung câu hỏi (Quý Thầy (Cô) vui lòng khoanh tròn hoặc ghi
những đáp án cô cho là đúng )
Câu 1 : Theo quan điểm của quý Thầy (Cô) Kỹ năng nhận biết và thể hiện
cảm xúc :
a. Là khả năng nhận biết trạng thái cảm xúc của những người xung quanh.
Biết tự kiềm chế và tự điều chỉnh cảm xúc cho phù hợp với hoàn cảnh.
b. Là khả năng nhận diện và hiểu cảm xúc của bản thân và người khác, trên
cơ sở đó có những thái độ và hành vi thể hiện ra bên ngoài phù hợp với
hoàn cảnh và điều kiện cho phép.
c. Là khả năng nhận ra những cảm xúc vui, buồn, giận dữ, thích hay không
thích… về vấn đề nào đó.Và thể hiện cảm xúc đó ra bên ngoài qua hành
động, lời nói, cử chỉ, điệu bộ cho người khác biết.
d. Ý kiến khác
..............................................................................................
Câu 2 : Xin quý Thầy (Cô) cho biết tầm quan trọng của việc giáo dục kỹ
năng NBVTHCX cho trẻ 5-6 tuổi.
a. Rất quan trọng
b. Quan trọng
c. Ít quan trọng
d. Không quan trọng
Câu 3 : Theo quý Thầy (Cô), các hình thức nào có thể giáo dục kỹ năng
nhận biết và thể hiện cảm xúc cho trẻ?
a. Tổ chức một hoạt động dạy cụ thể
b. Lồng ghép trong các hoạt động tại lớp
c. Để trẻ tự phát triển
d. Ý kiến khác……………………………………………………………
Câu 4. Hiện nay, nhà trường dạy những nội dung nào về kỹ năng
NBVTHCX cho trẻ 5-6 tuổi.
...............................................................................................................................
...............................................................................................................................
Câu 5. Qúy Thầy (Cô) thường sử dụng biện pháp nào để giáo dục kỹ năng
nhận biết và thể hiện cảm xúc cho trẻ 5-6 tuổi.
Biện pháp
Mức độ
Rất
thường
xuyên
Thường
xuyên
Thỉnh
thoảng
Hiếm
khi
Không
bao giờ
1. Đàm thoại, trò chuyện cùng
trẻ
2. Sử dụng tình huống có vấn đề
3. Sử dụng các yếu tố chơi, các
trò chơi đơn giản để kích thích
trẻ nhận biết và thể hiện cảm
xúc
4. Sử dụng phương pháp nghệ
thuật : bài thơ, câu chuyện,
tranh ảnh,bài hát.
5. Tận dụng cơ hội phát triển
cảm xúc cho trẻ trong giờ sinh
hoạt hằng ngày hoặc giờ chơi tự
do.
6. Dùng tình cảm, làm gương
cho trẻ noi theo.
7. Tăng cường phối hợp giữa
gia đình và nhà trường.
8. Tổ chức sự kiện, lễ hội, trải
nghiệm thực tế ở nhiều môi
trường khác nhau.
9. Luyện tập hành vi ứng xử
thường xuyên trong sinh hoạt
hằng ngày.
10. Tạo môi trường vui vẻ, thoải
mái, thân thiện cho trẻ tích cực
bộc lộ cảm xúc một cách phù
hợp
Câu 6. Quý Thầy (Cô) đã gặp những khó khăn gì trong quá trình giáo dục kỹ
năng nhận biết và thể hiện cảm xúc của trẻ 5-6 tuổi.
STT
Những khó khăn
Mức độ
Rất
khó
khăn
Khó
khăn
Không
khó
khăn
1
Chưa được tập huấn về nội dung, phương pháp
giáo dục kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm xúc
của trẻ 5- 6 tuổi
2
Lớp học đông trẻ
3
Giữa gia đình và nhà trường chưa có sự phối hợp
4
Nội dung giáo dục cảm xúc khó thực hiện
5
Giáo viên ít có thời gian quan tâm đến cảm xúc
của trẻ.
6
Khả năng truyền đạt cảm xúc của giáo viên còn
hạn chế
7
Giáo viên và phụ huynh chưa thấy việc giáo dục
kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm xúc của trẻ là
cần thiết.
8
Chương trình, tài liệu hướng dẫn về giáo dục kỹ
năng nhận biết và thể hiện cảm xúc cho trẻ còn hạn
chế.
9
Thời gian dành cho việc giáo dục kỹ năng nhận
biết và thể hiện cảm xúc cho trẻ mẫu giáo trong
chương trình còn ít.
10
Cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu thực
hành kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm xúc.
Câu 7 : Xin quý Thầy (Cô), vui lòng đánh dấu vào mức độ cần thiết và kết
quả đạt được của những biện pháp giáo dục kỹ năng nhận biết và thể hiện cảm
xúc sau.
STT
Điều kiện
Mức độ cần thiết
Kết quả đạt được
Không
cần
thiết
Cần
thiết
Rất
cần
thiết
Không
khả thi
Khả
thi
Rất
khả
thi
1
Giáo viên được tập huấn
đào tạo về nội dung,
phương pháp giảng dạy.
2
Tạo môi trường cho trẻ tích
cực
3
Có những tiết dạy riêng để
giáo dục cảm xúc cho trẻ.
4
Phối hợp giữa gia đình và
nhà trường trong việc giáo
dục kỹ năng NBVTHCX
5
GV làm mẫu qua hành vi
chăm sóc trẻ.
6.
Kể chuyện và đàm thoại
cùng trẻ.