Luận văn Thạc sĩ Báo chí học: Thông tin về điển hình kinh doanh của báo chí kinh tế
631
554
128
35
2.1. Khái quát các
2.1.1. t Nam
Thi báo Kinh t Vit Nam ra s u tiên tháng 9/1991 vi tên gi
tin kinh txut bn mt k/tun. T tháng 12/1991, i tên thành Thi báo Kinh
t
Vit Nam. Hin nay, Thi báo Kinh t Vit Nam phát hành 6 k/tu
th 7. Ngoài n phm ting Vit còn xut bn tp chí ting Anh: Vietnam Economic
Times; Tp chí The Guide; Tn t Economic ti
a ch Economy.com.vn.
Chân dung Tng biên tp và các n phm ca Thi báo KTVN
Trong sut 25 hong, Thi báo Kinh t Vit Nam luôn trung thành
vi tôn ch, m c v cho các doanh nghin
lý
kinh t ng thông tin ca t báo không b dàn tr
xã
hng riêng bic gi c thù. Thi
báo
không ch phc v riêng li ích ca doanh nghip, doanh nhân mà còn là li ích
ca
doanh nghip trong li ích quc gia, li ích doanh nhân trong li ích dân tc.
Thi báo Kinh t Vit Nam 16 trang mi s, gm các chuyên trang,
chuyên mc: Thi s kinh t (c nh t trang 2-4), V thi m ca,
Hi nhp kinh t, Chng khoán, Tài chính - Ngân hàng, Kinh doanh, Kinh t - Xã
hi, Công ngh thông tin, Kinh t th gii, Trang 16 dành cho qung cáo. Riêng
s
36
báo ra ngày th 7 là s c bit (gp 2 s cui tun) dày 24 trang. Ngoài các
chuyên trang, chuyên mc th n th 6, s c bit có thêm các
chuyên trang: Doanh nghip - Doanh nhân và các chuyên trang v kinh t i
sng kinh t phía Nam, Phát trin th n kinh ty
mnh
thoái vn và c phn hóa, Mng kinh doanh V n các chuyên trang
i nh, ch i khi có các v, s kic bit v kinh t
din
ra. Chuyên trang Kinh doanh và Doanh nghip - Doanh nhân có nhiu bài vit v
doanh nghip, doanh nhân n hình i ng kho sát chính ca lu
2.1.2.
Báo Di
quan ngôn lun ca Phòng i và
Công nghiêp Vit Nam (VCCI) i t
, hong vi tôn ch m
i ích c ng doanh nghip và
doanh nhân Vi c phát
nh k mi tun 2 s vào th 4 và
th 6 t t báo chuyên v kinh
t cn kinh t mt cách tng hp t
ng li phát trin kinh t
c,
doanNgoài báo giy còn có trang
n t: www.dddn.com.vn.
Trong nhDi
Doanh nghip u ci tii mi phù hp vi xu th phát trin ca nn
kinh t c, phc v li ích doanh nhân, doanh nghip, li ích quc gia,
tích
cc trong vic bo v l p trung thông tin,
tuyên
truyn sâu rng hóa v doanh nghip, doanh nhân luôn dành
nhiu s quan tâm cho vi các doanh nhân gii, t và nhng
doanh nghip có thành tích tt trong sn xut kinh doanh.
Báo Dip có các chuyên trang chính là: Trang nht (Gii
thiu nhng bài vic sc trong mi s báo); Thi s, Quc ti
thoi
37
kinh doanh, Th ng, Hi nhp, Doanh nghip -
kin bình lun, Bng sn - Vt liu xây dng,
Khi
nghip, Nhân vt, Thông tin doanh nghi t Vit, T hào hàng Vit,
ng, Kinh t s i s báo dành
cho qung cáo). Ngoài mt s chuyên trang, chuyên mc c nh : Thi s,
Quc t i thoi, Th ng, Hi nh to s hp dn, tránh nhàm chán,
Ban biên tng kt cu các trang báo theo ch các ngày phát
hành
. Vì th có chuyên trang, chuyên mc xut hin vào s th 4,
có
chuyên mc li vào th 6.
Vi vic sp xp chuyên mc phân chia theo ngày, báo u kin phn
c nhiu mt, nhi ca nn kinh t th
ng
, v hong sn xut kinh
doanh,
bo v và phát triu doanh nghin thc kinh doanh
ti b c mt cách hiu qu nht. Chuyên trang Nhân vt và Doanh nghip -
Doanh nhân luôn có các bài vit v doanh nhân, doanh nghii
ng kho sát chính ca lu
2.1.3
Tp chí Doanh nghip & Hi nh n c
Hip hi Doanh nghip nh và va Vit Nam. Ngoài Tp chí xut bn mi tháng
mt s, còn có website: doanhnghiepvn.vn.
Tri qua p, Tp chí Doanh nghip & Hi nhnh
c uy tín ca mình trong cng doanh nghip, doanh nhân, thc s là chic
cu ni chuyn ti nhn vng ca doanh nghi
ch p nhng thông tin h ng nhu cu thông tin ca
doanh nghip, doanh nhân, góp phy sn xut kinh doanh phát trin. Lãnh
o, phóng viên, biên tp viên ca Tp chí luôn coi tro c ngh nghip,
nghiêm túc trong mi hong và có nhi thin vì c
tr thông tin cho cng doanh nghip nh và va c c.
38
Mi cun Tp chí dày khong 100
trang, c t chc thành các chuyên
trang, chuyên mc chính là: Tin tc s
ki m, Bàn tròn hi nhp,
Doanh nhân Tâm - Tài, Chân dung doanh
nghiu và Sn phm, Kinh
t - xã hi, Kinh doanh pháp lut,
Maketing doanh nghip, Sc khe doanh
nhân, óa doanh nhân, Phóng s,
Nhìn ra th gii, Du n hi nhp, 100
a ch cui tun...
li ng vi b c là
nhng trang ving v chân dung
nhng doanh nghip, doanh nhân thành
t, b ng ngày n l
doanh nghip phát trin, góp phn vào s
phát trin ca nn kinh t c. Chuyên trang: Doanh nhân Tâm - Tài, Chân
dung Doanh nghipu và Sn phm, Sc khe doanh nhân có nhiu bài
vit v các doanh nhân, doanh nghin hình ng kho sát chính
ca
lu.
2.2. Tn hình kinh doanh trên các báo
ng
Qua kho sát Thi báo Kinh t Vit Nam, báo Di p và
Tp chí Doanh nghip & Hi nhp t tháng 6/n tháng 6/2015, tác gi nhn
thy m kinh t,
va
là kênh thông tin kp thi các tin tc mi, các ch
c
u hành kinh t va có nhiu tin bài phn ánh v các doanh nghip tiêu
biu,
c kinh doanh. Bài vit trong các chuyên trang
i
nh v s ng và tn sut. Trong 3 t báo kho sát ch có Thi báo Kinh t
39
Vit Nam và báo Di p có tin v n hình kinh doanh. Tuy
nhiên, do s ng tin ca 2 báo không nhiu và
không làm ni bc v nghiên cu nên nên tác gi không thng kê s ng
c th mà ch phân tích bình din hình thc.
Thi báo Kinh t Vit Nam là nht báo, phát hành hàng ngày nên phn tin
thi s kinh t, nhng v mi, va dic kinh t
c
cp nh t tri so vi Báo Di p
và
Tp chí Doanh nghip & Hi nhp. Tuy nhiên bài v n hình kinh doanh
không nhiu. Trong tho sát, tác gi thc 205 bài,
trong
doanh nghip và 55 bài v doanh nhân. Thi báo phát hành 6
s/tun, trung bình mi tháng có 24 s có khong 6-8 bài vit v n
hình kinh doanh mi tháng. So vi s ng tin bài ca mt t nht báo, con s
khá khiêm tn. Ngoài ra, vào các s báo phát hành vào nhng dp c bit
nim các s kin chính tr tri cc, ngày doanh nhân Vit Nam,
ngày
l, t ng bài vit v
Báo Dip phát hành mi tun 2 s vào th 4 và th 6. So
vi Thi báo Kinh t Vit Nam tn suu. Tuy nhiên tác gi
nhn
thy rõ s chênh lnh gia hai t báo kinh t này thông tin v n
hình
kinh doanh. H nào báo Dip có bài vit v doanh
nhân, doanh nghip tiêu biu trong chuyên trang Nhân vt và Doanh nghip -
Doanh nhân. Ngoài ra, các chuyên trang Khi nghip, Xây du, Sao
t Vit u bài v n hình kinh doanh. Vào các dp l, tt,
các
ngày k nim ln cc hay gi ng xây dng các
ng bài v n hình kinh doanh. , báo
Di
Doanh nghip có 298 bài v n hình kinh doanh doanh
nghip, 143 bài v doanh nhân.
Tp chí Doanh nghip & Hi nhp dành nhiu din tích cho nhng bài vit
v các doanh nghip, doanh nhân tiêu bic nhiu thành tích,
ging
trong hong kinh doanh. S ng bài vit v doanh nghip, doanh nhân hàng
n, ít bing có t khong 10 bài v n hình
kinh
doanh mi s, nhiu s có 12-13 bài, hoc có thêm các chuyên trang gii thiu v
40
150
155
138
55
143
150
0
20
40
60
80
100
120
140
160
180
Thời báo KTVN
Báo DĐDN
Tạp chí
DN&HN
Số lượng bài viết về điển hình kinh doanh
Doanh nghiệp
Doanh nhân
nhng doanh nghin hình các tnh, thành. Tng s bài v n
hình kinh doanh trên Tp chí trong 2 288 138 bài v
doanh
nghip, 150 bài v doanh nhân.
T nhng phân tích trên, tác gi có bi th hin s ng bài vit
ca 3 t
Bi 2.1: S ng bài vit v n hình kinh doanh ca 3 báo
2.2.2. n
Trong phm vi nghiên cu ca lu, tác gi c, phân tích ni dung
thông tin trong các bài vit v doanh nghip, doanh nhân n hình. Ngoài nhng
bài báo có tính cht tng hp v các doanh nhân, doanh nghi
theo ni dung ni bt, ch o trong các bài báo, tác gi phân chia thành nhng
ni
dung phn ánh c th sau:
2.2.2.1. Thông tin
nh .
Qua kho sát cho thy, c các báo la
chn phn ánh khá nhiu là các các doanh nghip (các
tng
công ty, công ty c phn, công ty TNHH, xí nghip,
u trong cc, ngành ngh kinh doanh. Nhng doanh
41
nghip này thuc nhiu thành phn kinh t: Doanh nghip c, công ty liên
doanh, công ty c ph c ngoài
(FDI)...
m chung là nhng doanh nghip mnh, dc
ngành ngh hong, có nhit phá trong sn xung vng
c m n xut kinh doanh có lãi, li nhun không
ng
bm vic làm và thu nhp ng, n cho ngân
c, s hu nhiu ging kinh t c tng
ng khen... Nh th trong
ni dung các bài vit.
Vic thông tin gii thiu nhng doanh nghiu m
hiu ni ting quc gia vng n lc,
phu
ca doanh nghip trong kinh doanh, va to ni ng lc cho c ng
doanh nghip nói chung tip tc phu, n l c v
Thi báo Kinh t Vit Nam có 45 bài trong tng s 205 bài, chim 22%.
Nhng doanh nghip tiêu bi c thông tin phn ánh nhiu ln
Tôn Hoa Sen, T TH (TH True Milk), CTCP Sa Vit Nam (Vinamilk),
t Nam (VietinBank), T u khí Quc
gia Vit Nam (PVN), To Vit, TCT u khí, TCT
Hàng không Vit Nam, TCT CP Tái bo him quc gia Vit Nam - Vinare, TCT
Công nghip Du thc vt Vit Nam, CTCP Dch v tng hp Sài Gòn (SAVICO),
T Bitexco, CT Lp Kumho Vi
Trong bài h thành siêu nhà máy s (S 224 ngày
18/9/2013), khnh v th ca doanh nghip trong ngành sa nói riêng và
trong nn kinh t c, tác gi
nhnh ca Phó Th
ng
Hoàng Trung Hi: lc ca tp th cán b công
ng ph thành m m
sáng trong s các doanh nghic hong rt hiu qu
càng nhic, xi s tin yêu ci tiêu dùng
c và quc t kh nh Vinamilk là m m sáng trong
ngành Sa, tc s ng vi doanh nghip.
42
Trong bài u m (S 50+51 ngày 27-
28/2/2015), tác gi n Thy vit v CTCP Dch v tng hp Sài Gòn
(SAVICO), khnh v th ca SAVICO bng vi
thông tin
c t chc xp hng VNR VN công nhn Top 50 DN xut sc nht
Vi nh v ng và phát tri
tr u uy tín trong cng DN, chng t n v tm
nhìn chi.
Báo Di p u bài vit v n hình là các
doanh nghip lu và uy tín trong nn kinh t vi 70 bài trong
tng
s 298 bài, chim 24%. Mt s doanh nghip ni bc thông tin gii thiu
trên
báo là: Tp Than - Khoáng sn Vit Nam (Vinacomin), T
n lc Vit Nam, Ti (Viettel Group), Công ty TNHH
Sài Gòn Ô tô (Sai Gòn Ford), CTCP Ca s nha châu Âu (EuroWindow), CTCP
Bo him Du khí i (MB), CT CP Sa Vit Nam
(Vinamilk), T i Thành, CT i HABECO,
T TCT Công nghip Du thc vt Vit Nam, T
Anh Gia Lai, Ngân t Nam (VietinBank), T
TH (TH True Milk), CTCP T, CTCP Phát trin công nghi s 2
(D2D), CTCP T
Cùng vi nhng bài vit v doanh nghip ln, tiêu biu trong tc,
ngành ngh kinh doanh, báo Dii thiu ti bc nhiu
doanh nhân n hình : Doanh nhân Nguynh - Công ty D2D -
m i di c b
ng sn
vinh d c trao ging Doanh nhân Vit Nam tiêu bi; doanh
nhân Nguyn Trng Khang - Ch t T c mnh
u hành doanh nghip tr thành 1 trong 10 nhà
sn xun thoi ln nht toàn cu và là mt trong 10 nhà sn xut th
tài
bo mt cao trên th gii - Phó Ch tch
Ngân hàng TMCP Bc Á, Ch t s hu nhiu
ging kinh t danh giá; bà Nguyn Th Bch Mai - T Cng Nai vinh
43
danh Bông Hng Vàng 2013; doanh nhân Bùi Quang Ngc - T
bà Mai Kiu Liên, Ch t k - i ph n hai ln
c Tp chí Forbes bu chn là N doanh nhân xut sc nht châu Á;...
Tp chí Doanh nghip & Hi nhp a Hip hi doanh nghip
nh và va Ving phn nh ch yu là doanh nghip nh và va.
Vì th nhng bài vit v các doanh nghip ln, các doanh nhân ni ting không
nhiu, có khong 22 bài trong tng s 288 bài, chim 8%. Mt s Công
ty
CP Supe Pht phát và Hóa ch
t
c (S tháng 9/2013); c thi k i m vit v doanh nhân
Ph t c Công ty CP Cân Hi Phòng,
t t (S tháng 8/2013) vit v doanh nhân, ngh nhân Trn
- Ch tCTCP T, bài p
và ba nhà c(S tháng 10/2014) vit v ng Xuân
Hu, Ch tt nhp khu Qung Bình; Tin s-
c Hnh: Vi khát v
sóc sc khe c (S tháng 12/2014); bài i - Bí
ng i hai ln din kin
Ch t u VA a th k xây dng, phát tri (S
tháng 9/2014); bài a Tin m (S tháng
5/2015) vit v CTCP Nha Thiu niên Tin phong - mu mnh trong
ngành công nghip nha Vit Nam Các bài ving lng ghép các thông tin
v thành tích hong ca doanh nghip và các doanh nhân quu hành
doanh nghip.
ch, Tng biên tp Tp chí Doanh nghip & Hi nhp
cho bit, Tp chí không vit nhiu v các doanh nghip lnng hiu và
v
th trong nn kinh t, th nht là vì thc hi ma t
báo, th
hai là vì mun dành nhiu s quan tâm, h tr, thông tin tuyên
truy
doanh nghip nh và va, lm % tng s doanh nghip
ng. Mc tiêu ca Tp chí là tr ng hành tin cy, h
tr
các doanh nghip nh và va phát trin.
44
2.2.2.2.
t
có th bm hong t thành tích tt v
doanh thu, li nhun không phi là chuyn d dàng vi mi doanh nghip, doanh
nhân bng kinh doanh luôn tim n nhi c. Ch
có
tinh thng lc mi giúp h
n thành công trong s nghip. Nhng bài vit
phân tích, phn ánh nhng thách thc mà doanh nhân, doanh nghip tri
n thành công luôn có mt sc hút mnh m vc gii nhiu
cm xúc. c bit, trong thi k kinh t có nhic nhiu
doanh
nghin, mng thì nhng kinh nghim thc
t hc t các doanh nghic s giúp cho các doanh nhân, doanh
nghip
tránh c ri ro.
C 3 báo khu có khá nhiu bài báo thu tài này. Tiêu chí
u tiên nhn ra nhng bài này là ni dung trong tít bài và thông tin ch o
trong
bài. Theo kho sát, s ng i báo Kinh t Vit Nam có 55 bài
trên tng s 205 bài, chim 27%; Báo Dip có 65 bài trên tng
s
298 bài, chim 22%; Tp chí Doanh nghip & Hi nhp có 25 bài trên tng s 288
bài, chim 9%. m ca nhng bài báo này là tn ánh nhng
anh nghip gp phi và nhng n lt khó gi vng sn xut
t mc các k ho ra, có doanh nghip
c tt các ging kinh t
Thi báo Kinh t Vit Nam có mt s t qua khó
, t mc k hoch li nhun s 190+191 ngày 9-
10/8/213); t gn 21 nghìn t
(S 242 ngày 9/10/2013); t (s 36 ngày
11/2/2014), T t mc k hoch (S 174 ngày
22/7/2014; Vinamilk trong Top 100 doanh nghip ln nh(S 230 ngày
25/9/2014); VietinBank ln th t gi u Qu (S 312 ngày
30/12/2014); t khó, Vietnam Airline v(S 1, ngày 13/1/2015),