Luận văn Thạc sĩ Báo chí học: Thông tin về điển hình kinh doanh của báo chí kinh tế

35     2.1. Khái quát các  2.1.1.  t Nam Thi báo Kinh t Vit Nam ra s u tiên tháng 9/1991 vi tên gi  tin kinh txut bn mt k/tun. T tháng 12/1991, i tên thành Thi báo Kinh t Vit Nam. Hin nay, Thi báo Kinh t Vit Nam phát hành 6 k/tu th 7. Ngoài n phm ting Vit còn xut bn tp chí ting Anh: Vietnam Economic Times; Tp chí The Guide; Tn t Economic ti a ch Economy.com.vn. Chân dung Tng biên tp và các n phm ca Thi báo KTVN Trong sut 25 hong, Thi báo Kinh t Vit Nam luôn trung thành vi tôn ch, m  c v cho các doanh nghin lý kinh t ng thông tin ca t báo không b dàn tr xã hng riêng bic gi c thù. Thi báo không ch phc v riêng li ích ca doanh nghip, doanh nhân mà còn là li ích ca doanh nghip trong li ích quc gia, li ích doanh nhân trong li ích dân tc. Thi báo Kinh t Vit Nam  16 trang mi s, gm các chuyên trang, chuyên mc: Thi s kinh t (c nh t trang 2-4), V thi m ca, Hi nhp kinh t, Chng khoán, Tài chính - Ngân hàng, Kinh doanh, Kinh t - Xã hi, Công ngh thông tin, Kinh t th gii, Trang 16 dành cho qung cáo. Riêng s

36 báo ra ngày th 7 là s c bit (gp 2 s cui tun) dày 24 trang. Ngoài các chuyên trang, chuyên mc  th n th 6, s c bit có thêm các chuyên trang: Doanh nghip - Doanh nhân và các chuyên trang v kinh t i sng kinh t phía Nam, Phát trin th n kinh ty mnh thoái vn và c phn hóa, Mng kinh doanh V  n các chuyên trang i nh, ch i khi có các v, s kic bit v kinh t din ra. Chuyên trang Kinh doanh và Doanh nghip - Doanh nhân có nhiu bài vit v doanh nghip, doanh nhân n hình i ng kho sát chính ca lu 2.1.2.  Báo Di      quan ngôn lun ca Phòng i và Công nghiêp Vit Nam (VCCI) i t , hong vi tôn ch m  i ích c ng doanh nghip và doanh nhân Vi   c phát nh k mi tun 2 s vào th 4 và th 6  t t báo chuyên v kinh t cn kinh t mt cách tng hp t ng li phát trin kinh t  c,        doanNgoài báo giy còn có trang n t: www.dddn.com.vn. Trong nhDi Doanh nghip  u ci tii mi phù hp vi xu th phát trin ca nn kinh t c, phc v li ích doanh nhân, doanh nghip, li ích quc gia, tích cc trong vic bo v l    p trung thông tin, tuyên truyn sâu rng hóa v doanh nghip, doanh nhân luôn dành nhiu s quan tâm cho vi  các doanh nhân gii, t và nhng doanh nghip có thành tích tt trong sn xut kinh doanh. Báo Dip có các chuyên trang chính là: Trang nht (Gii thiu nhng bài vic sc trong mi s báo); Thi s, Quc ti thoi

37 kinh doanh, Th ng, Hi nhp, Doanh nghip -       kin bình lun, Bng sn - Vt liu xây dng, Khi nghip, Nhân vt, Thông tin doanh nghi t Vit, T hào hàng Vit, ng, Kinh t  s i s báo    dành cho qung cáo). Ngoài mt s chuyên trang, chuyên mc c nh : Thi s, Quc t i thoi, Th ng, Hi nh to s hp dn, tránh nhàm chán, Ban biên tng kt cu các trang báo theo ch  các ngày phát hành . Vì th có chuyên trang, chuyên mc xut hin vào s th 4, có chuyên mc li vào th 6. Vi vic sp xp chuyên mc phân chia theo ngày, báo u kin phn c nhiu mt, nhi ca nn kinh t th ng , v hong sn xut kinh doanh, bo v và phát triu doanh nghin thc kinh doanh ti b c mt cách hiu qu nht. Chuyên trang Nhân vt và Doanh nghip - Doanh nhân luôn có các bài vit v doanh nhân, doanh nghii ng kho sát chính ca lu 2.1.3 Tp chí Doanh nghip & Hi nh    n c  Hip hi Doanh nghip nh và va Vit Nam. Ngoài Tp chí xut bn mi tháng mt s, còn có website: doanhnghiepvn.vn. Tri qua p, Tp chí Doanh nghip & Hi nhnh c uy tín ca mình trong cng doanh nghip, doanh nhân, thc s là chic cu ni chuyn ti nhn vng ca doanh nghi   ch   p nhng thông tin h  ng nhu cu thông tin ca doanh nghip, doanh nhân, góp phy sn xut kinh doanh phát trin. Lãnh o, phóng viên, biên tp viên ca Tp chí luôn coi tro c ngh nghip, nghiêm túc trong mi hong và có nhi thin vì c  tr thông tin cho cng doanh nghip nh và va c c.

38 Mi cun Tp chí dày khong 100 trang, c t chc thành các chuyên trang, chuyên mc chính là: Tin tc s ki  m, Bàn tròn hi nhp, Doanh nhân Tâm - Tài, Chân dung doanh nghiu và Sn phm, Kinh t - xã hi, Kinh doanh pháp lut, Maketing doanh nghip, Sc khe doanh nhân,  óa doanh nhân, Phóng s, Nhìn ra th gii, Du n hi nhp, 100 a ch cui tun...  li  ng vi b c là nhng trang ving v chân dung nhng doanh nghip, doanh nhân thành t, b   ng ngày n l  doanh nghip phát trin, góp phn vào s phát trin ca nn kinh t  c. Chuyên trang: Doanh nhân Tâm - Tài, Chân dung Doanh nghipu và Sn phm, Sc khe doanh nhân có nhiu bài vit v các doanh nhân, doanh nghin hình ng kho sát chính ca lu. 2.2. Tn hình kinh doanh trên các báo ng   Qua kho sát Thi báo Kinh t Vit Nam, báo Di p và Tp chí Doanh nghip & Hi nhp t tháng 6/n tháng 6/2015, tác gi nhn thy m kinh t, va là kênh thông tin kp thi các tin tc mi, các ch c u hành kinh t va có nhiu tin bài phn ánh v các doanh nghip tiêu biu,   c kinh doanh. Bài vit trong các chuyên trang i nh v s ng và tn sut. Trong 3 t báo kho sát ch có Thi báo Kinh t

39 Vit Nam và báo Di  p có tin v n hình kinh doanh. Tuy nhiên, do s ng tin ca 2 báo không nhiu    và không làm ni bc v nghiên cu nên nên tác gi không thng kê s ng c th mà ch phân tích  bình din hình thc. Thi báo Kinh t Vit Nam là nht báo, phát hành hàng ngày nên phn tin thi s kinh t, nhng v mi, va dic kinh t c cp nh   t tri so vi Báo Di p và Tp chí Doanh nghip & Hi nhp. Tuy nhiên bài v n hình kinh doanh không nhiu. Trong tho sát, tác gi thc 205 bài, trong     doanh nghip và 55 bài v doanh nhân. Thi báo phát hành 6 s/tun, trung bình mi tháng có 24 s  có khong 6-8 bài vit v n hình kinh doanh mi tháng. So vi s ng tin bài ca mt t nht báo, con s  khá khiêm tn. Ngoài ra, vào các s báo phát hành vào nhng dp c bit  nim các s kin chính tr tri cc, ngày doanh nhân Vit Nam, ngày l, t ng bài vit v  Báo Dip phát hành mi tun 2 s vào th 4 và th 6. So vi Thi báo Kinh t Vit Nam tn suu. Tuy nhiên tác gi nhn thy rõ s chênh lnh gia hai t báo kinh t này    thông tin v n hình kinh doanh. H nào báo Dip có bài vit v doanh nhân, doanh nghip tiêu biu trong chuyên trang Nhân vt và Doanh nghip - Doanh nhân. Ngoài ra, các chuyên trang Khi nghip, Xây du, Sao t Vit u bài v n hình kinh doanh. Vào các dp l, tt, các ngày k nim ln cc hay gi  ng xây dng các    ng bài v n hình kinh doanh. , báo Di Doanh nghip có 298 bài v n hình kinh doanh    doanh nghip, 143 bài v doanh nhân. Tp chí Doanh nghip & Hi nhp dành nhiu din tích cho nhng bài vit v các doanh nghip, doanh nhân tiêu bic nhiu thành tích, ging trong hong kinh doanh. S ng bài vit v doanh nghip, doanh nhân hàng n, ít bing có t khong 10 bài v n hình kinh doanh mi s, nhiu s có 12-13 bài, hoc có thêm các chuyên trang gii thiu v

40 150 155 138 55 143 150 0 20 40 60 80 100 120 140 160 180 Thời báo KTVN Báo DĐDN Tạp chí DN&HN Số lượng bài viết về điển hình kinh doanh Doanh nghiệp Doanh nhân nhng doanh nghin hình  các tnh, thành. Tng s bài v n hình kinh doanh trên Tp chí trong 2 288 138 bài v doanh nghip, 150 bài v doanh nhân. T nhng phân tích trên, tác gi có bi th hin s ng bài vit  ca 3 t  Bi 2.1: S ng bài vit v n hình kinh doanh ca 3 báo 2.2.2.  n Trong phm vi nghiên cu ca lu, tác gi  c, phân tích ni dung thông tin trong các bài vit v doanh nghip, doanh nhân n hình. Ngoài nhng bài báo có tính cht tng hp v các doanh nhân, doanh nghi  theo ni dung ni bt, ch o trong các bài báo, tác gi phân chia thành nhng ni dung phn ánh c th sau: 2.2.2.1. Thông tin   nh . Qua kho sát cho thy,  c các báo la chn phn ánh khá nhiu là các các doanh nghip (các tng công ty, công ty c phn, công ty TNHH, xí nghip,   u trong cc, ngành ngh kinh doanh. Nhng doanh

41 nghip này thuc nhiu thành phn kinh t: Doanh nghip c, công ty liên doanh, công ty c ph     c ngoài (FDI)... m chung là nhng doanh nghip mnh, dc ngành ngh hong, có nhit phá trong sn xung vng c m  n xut kinh doanh có lãi, li nhun không ng bm vic làm và thu nhp ng, n cho ngân c, s hu nhiu ging kinh t c tng ng khen... Nh th trong ni dung các bài vit. Vic thông tin gii thiu nhng doanh nghiu m hiu ni ting quc gia vng n lc, phu ca doanh nghip trong kinh doanh, va to ni  ng lc cho c ng doanh nghip nói chung tip tc phu, n l c v  Thi báo Kinh t Vit Nam có 45 bài trong tng s 205 bài, chim 22%. Nhng doanh nghip tiêu bi c thông tin phn ánh nhiu ln   Tôn Hoa Sen, T  TH (TH True Milk), CTCP Sa Vit Nam (Vinamilk),  t Nam (VietinBank), T u khí Quc gia Vit Nam (PVN), To Vit, TCT   u khí, TCT Hàng không Vit Nam, TCT CP Tái bo him quc gia Vit Nam - Vinare, TCT Công nghip Du thc vt Vit Nam, CTCP Dch v tng hp Sài Gòn (SAVICO), T Bitexco, CT Lp Kumho Vi Trong bài h thành siêu nhà máy s   (S 224 ngày 18/9/2013),  khnh v th ca doanh nghip trong ngành sa nói riêng và trong nn kinh t c, tác gi           nhnh ca Phó Th ng Hoàng Trung Hi:    lc ca tp th cán b công   ng ph   thành m m sáng trong s các doanh nghic hong rt hiu qu càng nhic, xi s tin yêu ci tiêu dùng  c và quc t   kh nh Vinamilk là m m sáng trong ngành Sa, tc s ng vi doanh nghip.

42 Trong bài    u m (S 50+51 ngày 27- 28/2/2015), tác gi  n Thy vit v CTCP Dch v tng hp Sài Gòn (SAVICO), khnh v th ca SAVICO bng vi  thông tin   c t chc xp hng VNR VN công nhn Top 50 DN xut sc nht Vi nh v   ng và phát tri   tr u uy tín trong cng DN, chng t n v tm nhìn chi. Báo Di  p  u bài vit v n hình là các doanh nghip lu và uy tín trong nn kinh t vi 70 bài trong tng s 298 bài, chim 24%. Mt s doanh nghip ni bc thông tin gii thiu trên báo là: Tp Than - Khoáng sn Vit Nam (Vinacomin), T n lc Vit Nam, Ti (Viettel Group), Công ty TNHH Sài Gòn Ô tô (Sai Gòn Ford), CTCP Ca s nha châu Âu (EuroWindow), CTCP Bo him Du khí i (MB), CT CP Sa Vit Nam (Vinamilk), T i Thành, CT   i HABECO, T  TCT Công nghip Du thc vt Vit Nam, T  Anh Gia Lai, Ngân   t Nam (VietinBank), T  TH (TH True Milk), CTCP T, CTCP Phát trin công nghi s 2 (D2D), CTCP T Cùng vi nhng bài vit v doanh nghip ln, tiêu biu trong tc, ngành ngh kinh doanh, báo Dii thiu ti bc nhiu doanh nhân n hình : Doanh nhân Nguynh -  Công ty D2D - m   i di    c b ng sn vinh d c trao ging Doanh nhân Vit Nam tiêu bi; doanh nhân Nguyn Trng Khang - Ch t   T  c mnh  u hành doanh nghip tr thành 1 trong 10 nhà sn xun thoi ln nht toàn cu và là mt trong 10 nhà sn xut th tài   bo mt cao trên th gii   - Phó Ch tch  Ngân hàng TMCP Bc Á, Ch t s hu nhiu ging kinh t danh giá; bà Nguyn Th Bch Mai - T Cng Nai vinh

43 danh Bông Hng Vàng 2013; doanh nhân Bùi Quang Ngc -  T bà Mai Kiu Liên, Ch t  k - i ph n hai ln c Tp chí Forbes bu chn là N doanh nhân xut sc nht châu Á;... Tp chí Doanh nghip & Hi nhp a Hip hi doanh nghip nh và va Ving phn nh ch yu là doanh nghip nh và va. Vì th nhng bài vit v các doanh nghip ln, các doanh nhân ni ting không nhiu, có khong 22 bài trong tng s 288 bài, chim 8%. Mt s Công ty CP Supe Pht phát và Hóa ch        t c (S tháng 9/2013);  c thi k i m vit v doanh nhân Ph   t    c Công ty CP Cân Hi Phòng, t t (S tháng 8/2013) vit v doanh nhân, ngh nhân Trn - Ch tCTCP T, bài p và ba nhà c(S tháng 10/2014) vit v ng Xuân Hu, Ch tt nhp khu Qung Bình; Tin s- c Hnh: Vi khát v sóc sc khe c (S tháng 12/2014); bài i - Bí ng i hai ln din kin Ch t   u VA a th k xây dng, phát tri (S tháng 9/2014); bài a Tin m (S tháng 5/2015) vit v CTCP Nha Thiu niên Tin phong - mu mnh trong ngành công nghip nha Vit Nam Các bài ving lng ghép các thông tin v thành tích hong ca doanh nghip và các doanh nhân quu hành doanh nghip. ch, Tng biên tp Tp chí Doanh nghip & Hi nhp cho bit, Tp chí không vit nhiu v các doanh nghip lnng hiu và v th trong nn kinh t, th nht là vì thc hi ma t báo, th hai là vì mun dành nhiu s quan tâm, h tr, thông tin tuyên truy doanh nghip nh và va, lm % tng s doanh nghip ng. Mc tiêu ca Tp chí là tr ng hành tin cy, h tr các doanh nghip nh và va phát trin.

44 2.2.2.2.  t  có th bm hong t thành tích tt v doanh thu, li nhun không phi là chuyn d dàng vi mi doanh nghip, doanh nhân bng kinh doanh luôn tim n nhi   c. Ch có tinh thng lc mi giúp h   n thành công trong s nghip. Nhng bài vit  phân tích, phn ánh nhng thách thc mà doanh nhân, doanh nghip tri  n thành công luôn có mt sc hút mnh m vc gii nhiu cm xúc. c bit, trong thi k kinh t có nhic nhiu doanh nghin, mng thì nhng kinh nghim thc t hc t các doanh nghic s giúp cho các doanh nhân, doanh nghip tránh c ri ro. C 3 báo khu có khá nhiu bài báo thu tài này. Tiêu chí u tiên nhn ra nhng bài này là ni dung trong tít bài và thông tin ch o trong bài. Theo kho sát, s ng  i báo Kinh t Vit Nam có 55 bài trên tng s 205 bài, chim 27%; Báo Dip có 65 bài trên tng s 298 bài, chim 22%; Tp chí Doanh nghip & Hi nhp có 25 bài trên tng s 288 bài, chim 9%. m ca nhng bài báo này là tn ánh nhng anh nghip gp phi và nhng n lt khó gi vng sn xut   t mc các k ho  ra, có doanh nghip c tt các ging kinh t  Thi báo Kinh t Vit Nam có mt s   t qua khó ,   t mc k hoch li nhun s 190+191 ngày 9- 10/8/213); t gn 21 nghìn t  (S 242 ngày 9/10/2013); t  (s 36 ngày 11/2/2014), T    t mc k hoch (S 174 ngày 22/7/2014; Vinamilk trong Top 100 doanh nghip ln nh(S 230 ngày 25/9/2014); VietinBank ln th t gi u Qu (S 312 ngày 30/12/2014); t khó, Vietnam Airline v(S 1, ngày 13/1/2015), 