Luận án: Opera trong sự phát triển nền âm nhạc chuyên nghiệp Việt Nam

4,458
885
158
111
15. Trần Văn Khê, Luận án về âm nhạc cổ truyền Việt Nam, tài liệu đánh máy, Thƣ
viện Nhạc viện Hà Nội.
16. Nguyễn Trung Kiên (2002), Giáo trình thanh nhạc hệ trung học 4 năm, Nhạc viện
Hà Nội.
17. Nguyễn Trung Kiên (2004), Nghệ thuật opera, Viện âm nhạc - Hà Nội.
18. Nguyễn Trung Kiên (2001), Phương pháp sư phạm thanh nhạc, Viện Âm nhạc -
Hà Nội.
19. Hoàng Kiều (2001), Thanh điệu tiếng Việt và âm nhạc cổ truyền, Viện âm nhạc.
20. Vũ Tự Lân (1997), Những ảnh hưởng của âm nhạc châu Âu trong ca khúc Việt
Nam giai đoạn 1930 - 1950, Nxb Thế giới.
21. Thụy Loan (2006), Âm nhạc cổ truyền Việt Nam, Nxb Đại học sƣ phạm.
22. Thụy Loan (1993), Lược sử âm nhạc Việt Nam, Nhạc viện Hà Nội - Nxb âm nhạc.
23. Hồ Chí Minh (1971), Về văn hóa nghệ thuật, Nxb Sự thật.
24. Phạm Phúc Minh (1994), Tìm hiểu dân ca Việt Nam, Nxb Âm nhạc - Hà Nội.
25. Nxb Văn nghệ TP Hồ Chí Minh (2001), Nhật Lai với sự nghiệp âm nhạc.
26. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Đường lối văn hóa văn nghệ của Đảng Cộng sản
Việt Nam, Nxb Văn hóa TT - Hà Nội.
27. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ VIII, BCHTW khóa VIII.
28. Hội nhạc sĩ Việt Nam (1997), Nhạc sĩ Việt Nam hiện đại.
29. Phan Ngọc (2006), Sự tiếp xúc văn hóa Việt Nam với Pháp, Nxb VHTT.
30. Tú Ngọc (1994), Dân ca người Việt, Nxb Âm nhạc.
31. Tú Ngọc (1979), Tìm hiểu giai điệu dân ca Việt Nam, Tạp chí âm nhạc (số 3).
32. Tú Ngọc (4 - 1978), Kế thừa truyền thống dân tộc, hấp thụ tinh hoa thế giới và
sáng tạo cái mới trong âm nhạc, Tạp chí Nghiên cứu Nghệ thuật.
33. Tú Ngọc (1991), Trích giảng âm nhạc thế giới thế kỷ XX, Nhạc viện Hà Nội.
34. Tú Ngọc - Nguyễn Thị Nhung - Vũ Tự Lân - Ngọc Oánh - Thái Phiên (2000), Âm
nhạc mới Việt Nam tiến trình và những thành tựu, Viện Âm nhạc.
35. Nguyễn Thị Nhung (2001), Âm nhạc thính phòng giao hưởng Việt Nam - Sự hình
thành và phát triển - Tác giả, tác phẩm, Viện Âm nhạc.
111 15. Trần Văn Khê, Luận án về âm nhạc cổ truyền Việt Nam, tài liệu đánh máy, Thƣ viện Nhạc viện Hà Nội. 16. Nguyễn Trung Kiên (2002), Giáo trình thanh nhạc hệ trung học 4 năm, Nhạc viện Hà Nội. 17. Nguyễn Trung Kiên (2004), Nghệ thuật opera, Viện âm nhạc - Hà Nội. 18. Nguyễn Trung Kiên (2001), Phương pháp sư phạm thanh nhạc, Viện Âm nhạc - Hà Nội. 19. Hoàng Kiều (2001), Thanh điệu tiếng Việt và âm nhạc cổ truyền, Viện âm nhạc. 20. Vũ Tự Lân (1997), Những ảnh hưởng của âm nhạc châu Âu trong ca khúc Việt Nam giai đoạn 1930 - 1950, Nxb Thế giới. 21. Thụy Loan (2006), Âm nhạc cổ truyền Việt Nam, Nxb Đại học sƣ phạm. 22. Thụy Loan (1993), Lược sử âm nhạc Việt Nam, Nhạc viện Hà Nội - Nxb âm nhạc. 23. Hồ Chí Minh (1971), Về văn hóa nghệ thuật, Nxb Sự thật. 24. Phạm Phúc Minh (1994), Tìm hiểu dân ca Việt Nam, Nxb Âm nhạc - Hà Nội. 25. Nxb Văn nghệ TP Hồ Chí Minh (2001), Nhật Lai với sự nghiệp âm nhạc. 26. Đảng Cộng sản Việt Nam (1996), Đường lối văn hóa văn nghệ của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb Văn hóa TT - Hà Nội. 27. Đảng Cộng sản Việt Nam, Văn kiện Hội nghị lần thứ VIII, BCHTW khóa VIII. 28. Hội nhạc sĩ Việt Nam (1997), Nhạc sĩ Việt Nam hiện đại. 29. Phan Ngọc (2006), Sự tiếp xúc văn hóa Việt Nam với Pháp, Nxb VHTT. 30. Tú Ngọc (1994), Dân ca người Việt, Nxb Âm nhạc. 31. Tú Ngọc (1979), Tìm hiểu giai điệu dân ca Việt Nam, Tạp chí âm nhạc (số 3). 32. Tú Ngọc (4 - 1978), Kế thừa truyền thống dân tộc, hấp thụ tinh hoa thế giới và sáng tạo cái mới trong âm nhạc, Tạp chí Nghiên cứu Nghệ thuật. 33. Tú Ngọc (1991), Trích giảng âm nhạc thế giới thế kỷ XX, Nhạc viện Hà Nội. 34. Tú Ngọc - Nguyễn Thị Nhung - Vũ Tự Lân - Ngọc Oánh - Thái Phiên (2000), Âm nhạc mới Việt Nam tiến trình và những thành tựu, Viện Âm nhạc. 35. Nguyễn Thị Nhung (2001), Âm nhạc thính phòng giao hưởng Việt Nam - Sự hình thành và phát triển - Tác giả, tác phẩm, Viện Âm nhạc.
112
36. Nguyễn Thị Nhung (1988), Giảng nhạc, Nhạc viện Hà Nội.
37. Nguyễn Thị Nhung (1988), Hình thức âm nhạc, Nxb Âm nhạc.
38. Nguyễn Thị Nhung (1998), Nhạc khí gõ trống đế trong chèo truyền thống, Viện
Âm nhạc - Nxb Âm nhạc.
39. Nguyễn Thị Nhung (1996), Thể loại âm nhạc, Nxb Âm nhạc - Nhạc viện Hà Nội.
40. Nhóm tác giả Viện ngôn ngữ học với Hoàng Phê chủ biên (1998), Từ điển Tiếng
Việt, Nxb Đà Nẵng - Hà Nội.
41. Tô Ngọc Thanh - Hồng Thao (1986), Tìm hiểu âm nhạc dân tộc cổ truyền, tập I,
Nxb Văn hóa.
42. Hồ Bá Thâm (2003), Bản sắc văn hóa dân tộc, Nxb Văn hóa - Thông tin.
43. Trịnh Tuấn (2002), Các nhạc khí trong dàn nhạc giao hưởng, Trƣờng CĐSP Nhạc
họa TW, Nxb Hà Nội.
44. Đỗ Lai Thúy (2006), Văn hóa Việt Nam thế kỷ XX : Diễn trình và nghiên cứu, Đề
tài khoa học cấp Bộ, Bộ VHTT - Hà Nội.
45. Đào Trọng Từ - Đỗ Mạnh Thƣờng - Đức Bằng (1984), Thuật ngữ và kí hiệu âm
nhạc thường dùng, Nxb Văn hóa.
46. Nguyễn Viêm (1995), Truyền thống âm nhạc Việt Nam, Viện Âm nhạc và múa.
47. Hồ Sỹ Vịnh, Huỳnh Khái Vinh (chủ biên, 1994), Văn hóa Việt Nam một chặng
đường.
48. Tô Vũ (2002), Âm nhạc Việt Nam truyền thống và hiện đại, Viện Âm nhạc - Hà
Nội.
49. Tô Vũ (1996), Sức sống của nền âm nhạc truyền thống Việt Nam, Nxb Âm nhạc -
Hà Nội.
50. Trần Quốc Vƣợng (2003), Văn hóa Việt Nam tìm tòi và suy nghĩ, Nxb Văn hóa.
51. Nguyễn Xinh (1983), Lịch sử âm nhạc thế giới tập I, Nhạc viện Hà Nội.
52. Nguyễn Xinh, Thế Vinh, Nguyễn Thị Nhung (1987), Trích giảng âm nhạc thế giới
tập I, Nhạc viện Hà Nội.
53. Lê Yên (1994), Những vấn đề cơ bản trong âm nhạc Tuồng, Nxb Thế giới - Hà
Nội.
112 36. Nguyễn Thị Nhung (1988), Giảng nhạc, Nhạc viện Hà Nội. 37. Nguyễn Thị Nhung (1988), Hình thức âm nhạc, Nxb Âm nhạc. 38. Nguyễn Thị Nhung (1998), Nhạc khí gõ trống đế trong chèo truyền thống, Viện Âm nhạc - Nxb Âm nhạc. 39. Nguyễn Thị Nhung (1996), Thể loại âm nhạc, Nxb Âm nhạc - Nhạc viện Hà Nội. 40. Nhóm tác giả Viện ngôn ngữ học với Hoàng Phê chủ biên (1998), Từ điển Tiếng Việt, Nxb Đà Nẵng - Hà Nội. 41. Tô Ngọc Thanh - Hồng Thao (1986), Tìm hiểu âm nhạc dân tộc cổ truyền, tập I, Nxb Văn hóa. 42. Hồ Bá Thâm (2003), Bản sắc văn hóa dân tộc, Nxb Văn hóa - Thông tin. 43. Trịnh Tuấn (2002), Các nhạc khí trong dàn nhạc giao hưởng, Trƣờng CĐSP Nhạc họa TW, Nxb Hà Nội. 44. Đỗ Lai Thúy (2006), Văn hóa Việt Nam thế kỷ XX : Diễn trình và nghiên cứu, Đề tài khoa học cấp Bộ, Bộ VHTT - Hà Nội. 45. Đào Trọng Từ - Đỗ Mạnh Thƣờng - Đức Bằng (1984), Thuật ngữ và kí hiệu âm nhạc thường dùng, Nxb Văn hóa. 46. Nguyễn Viêm (1995), Truyền thống âm nhạc Việt Nam, Viện Âm nhạc và múa. 47. Hồ Sỹ Vịnh, Huỳnh Khái Vinh (chủ biên, 1994), Văn hóa Việt Nam một chặng đường. 48. Tô Vũ (2002), Âm nhạc Việt Nam truyền thống và hiện đại, Viện Âm nhạc - Hà Nội. 49. Tô Vũ (1996), Sức sống của nền âm nhạc truyền thống Việt Nam, Nxb Âm nhạc - Hà Nội. 50. Trần Quốc Vƣợng (2003), Văn hóa Việt Nam tìm tòi và suy nghĩ, Nxb Văn hóa. 51. Nguyễn Xinh (1983), Lịch sử âm nhạc thế giới tập I, Nhạc viện Hà Nội. 52. Nguyễn Xinh, Thế Vinh, Nguyễn Thị Nhung (1987), Trích giảng âm nhạc thế giới tập I, Nhạc viện Hà Nội. 53. Lê Yên (1994), Những vấn đề cơ bản trong âm nhạc Tuồng, Nxb Thế giới - Hà Nội.
113
B. Các tài liệu không dùng để trích dẫn nhƣng có ảnh hƣởng đến định hƣớng
nghiên cứu và kết quả nghiên cứu của luận án.
54. Dƣơng Viết Á (1996), Âm nhạc - Lý luận và cây đời, Nxb Âm nhạc - Tạp chí âm
nhạc và nghiên cứu nghệ thuật - Hà Nội.
55. Dƣơng Viết Á (2000), Ca từ trong âm nhạc Việt Nam, Viện Âm nhạc.
56. Trần Thu Anh (luận văn Đại học Lý luận âm nhạc, 1995), Tìm hiểu một số tác
phẩm tiêu biểu của nhạc sĩ Nguyễn Đình Tấn, Nhạc viện Hà Nội.
57. Xuân Diệu (1982), Các nhà thơ cổ điển Việt Nam, Nxb Văn học.
58. Đoàn Thu Hà (luận văn Đại học Tại chức Lý luận âm nhạc, 1999), Tim hiểu aria và
các bài hát đơn ca trong vở nhạc kịch Cô Sao của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, Nhạc viện Hà
Nội.
59. Hoàng Kiều (1974), Sử dụng làn điệu Chèo, Nxb Văn hóa Hà Nội
60. Trịnh Tuyết Mai (luận văn Thạc sĩ Lý luận âm nhạc, 1999), Một số đặc điểm ngôn
ngữ âm nhạc trong sáng tác thanh nhạc của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, Nhạc viện Hà Nội.
61. Bùi Huyền Nga (luận án Tiến sĩ, 2005), Một số dạng cấu trúc trong dân ca người
Việt, Bộ GD- ĐT, Bộ Văn hóa thông tin, Nhạc viện Hà Nội.
62. Đỗ Quyên (luận văn Đại học Lý luận âm nhạc ), Tìm hiểu một số thủ pháp đặc
trưng trong vở Traviata của Verdi, Nhạc viện Hà Nội.
63. Vũ Nhật Thăng (2004), Đôi điều về nhạc nước ta, Thông báo khoa học số 13, Viện
âm nhạc.
64. Nguyễn Thế Tuân (luận án Tiến sĩ, 2006), Nhạc giao hưởng Việt Nam một tiến
trình lịch sử, Bộ GD- ĐT, Bộ Văn hóa thông tin, Nhạc viện Hà Nội.
65. Lƣ Nhất Vũ - Lê Anh Trung (2004), Hò trong dân ca người Việt, Viện Âm nhạc.
66. Trần Quốc Vƣợng (chủ biên, 1996), Văn hóa học đại cương và cơ sở văn hóa Việt
Nam, Nxb KHXH, Hà Nội.
67. Cửu Vỹ (1996), Tìm hiểu nhạc giao hưởng, Nxb Âm nhạc.
113 B. Các tài liệu không dùng để trích dẫn nhƣng có ảnh hƣởng đến định hƣớng nghiên cứu và kết quả nghiên cứu của luận án. 54. Dƣơng Viết Á (1996), Âm nhạc - Lý luận và cây đời, Nxb Âm nhạc - Tạp chí âm nhạc và nghiên cứu nghệ thuật - Hà Nội. 55. Dƣơng Viết Á (2000), Ca từ trong âm nhạc Việt Nam, Viện Âm nhạc. 56. Trần Thu Anh (luận văn Đại học Lý luận âm nhạc, 1995), Tìm hiểu một số tác phẩm tiêu biểu của nhạc sĩ Nguyễn Đình Tấn, Nhạc viện Hà Nội. 57. Xuân Diệu (1982), Các nhà thơ cổ điển Việt Nam, Nxb Văn học. 58. Đoàn Thu Hà (luận văn Đại học Tại chức Lý luận âm nhạc, 1999), Tim hiểu aria và các bài hát đơn ca trong vở nhạc kịch Cô Sao của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, Nhạc viện Hà Nội. 59. Hoàng Kiều (1974), Sử dụng làn điệu Chèo, Nxb Văn hóa Hà Nội 60. Trịnh Tuyết Mai (luận văn Thạc sĩ Lý luận âm nhạc, 1999), Một số đặc điểm ngôn ngữ âm nhạc trong sáng tác thanh nhạc của nhạc sĩ Đỗ Nhuận, Nhạc viện Hà Nội. 61. Bùi Huyền Nga (luận án Tiến sĩ, 2005), Một số dạng cấu trúc trong dân ca người Việt, Bộ GD- ĐT, Bộ Văn hóa thông tin, Nhạc viện Hà Nội. 62. Đỗ Quyên (luận văn Đại học Lý luận âm nhạc ), Tìm hiểu một số thủ pháp đặc trưng trong vở Traviata của Verdi, Nhạc viện Hà Nội. 63. Vũ Nhật Thăng (2004), Đôi điều về nhạc nước ta, Thông báo khoa học số 13, Viện âm nhạc. 64. Nguyễn Thế Tuân (luận án Tiến sĩ, 2006), Nhạc giao hưởng Việt Nam một tiến trình lịch sử, Bộ GD- ĐT, Bộ Văn hóa thông tin, Nhạc viện Hà Nội. 65. Lƣ Nhất Vũ - Lê Anh Trung (2004), Hò trong dân ca người Việt, Viện Âm nhạc. 66. Trần Quốc Vƣợng (chủ biên, 1996), Văn hóa học đại cương và cơ sở văn hóa Việt Nam, Nxb KHXH, Hà Nội. 67. Cửu Vỹ (1996), Tìm hiểu nhạc giao hưởng, Nxb Âm nhạc.
114
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
A. Các công trình nghiên cứu khoa học đã tham gia:
1. Biên soạn giáo trình Lịch sử âm nhạc học phần I hệ Cao đẳng sư phạm Âm nhạc -
2001 - Trƣờng ĐHSP Nghệ thuật TW.
2. Biên soạn giáo trình Lịch sử âm nhạc học phần I và II hệ Cao đẳng sư phạm Âm
nhạc - 2008 - Trƣờng ĐHSP Nghệ thuật TW.
B. Các bài viết đã công bố:
1. Âm nhạc hiện đại Mỹ thế kỷ XX và một số phá vỡ quan niệm truyền thống, Tạp chí
Văn hóa nghệ thuật, số 5/2001.
2. Opera đi về phương nào, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số 4/2004.
3. Mối quan hệ giữa âm nhạc và sân khấu trong opera, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số
5/2008.
4. Từ ca cảnh, ca kịch đến opera Việt Nam, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số 4/2009.
114 DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ A. Các công trình nghiên cứu khoa học đã tham gia: 1. Biên soạn giáo trình Lịch sử âm nhạc học phần I hệ Cao đẳng sư phạm Âm nhạc - 2001 - Trƣờng ĐHSP Nghệ thuật TW. 2. Biên soạn giáo trình Lịch sử âm nhạc học phần I và II hệ Cao đẳng sư phạm Âm nhạc - 2008 - Trƣờng ĐHSP Nghệ thuật TW. B. Các bài viết đã công bố: 1. Âm nhạc hiện đại Mỹ thế kỷ XX và một số phá vỡ quan niệm truyền thống, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số 5/2001. 2. Opera đi về phương nào, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số 4/2004. 3. Mối quan hệ giữa âm nhạc và sân khấu trong opera, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số 5/2008. 4. Từ ca cảnh, ca kịch đến opera Việt Nam, Tạp chí Văn hóa nghệ thuật, số 4/2009.
115
PHẦN THÍ DỤ
115 PHẦN THÍ DỤ
116
Thí dụ 1: Chủ đề ở dàn nhạc trong khúc mở màn vở “Cô Sao”
Thí dụ 2: Khúc mở màn “Cô Sao”, chủ đề 1 phần hợp xướng
Thí dụ 3: Khúc mở màn” Cô Sao”, chủ đề 2 phần hợp xướng
116 Thí dụ 1: Chủ đề ở dàn nhạc trong khúc mở màn vở “Cô Sao” Thí dụ 2: Khúc mở màn “Cô Sao”, chủ đề 1 phần hợp xướng Thí dụ 3: Khúc mở màn” Cô Sao”, chủ đề 2 phần hợp xướng
117
Thí dụ 4: Khúc mở màn “Cô Sao”, chủ đề 3 phần hợp xướng (câu 2)
Thí dụ 5: Khúc mở màn Cô Sao (phần hai)
117 Thí dụ 4: Khúc mở màn “Cô Sao”, chủ đề 3 phần hợp xướng (câu 2) Thí dụ 5: Khúc mở màn Cô Sao (phần hai)
118
Thí dụ 6: Khúc mở màn “Bên bờ K’rông pa”, chủ đề Quê hương
Thí dụ 7: Khúc mở màn “Bên bờ K’rông pa”, chủ đề Thù hận
118 Thí dụ 6: Khúc mở màn “Bên bờ K’rông pa”, chủ đề Quê hương Thí dụ 7: Khúc mở màn “Bên bờ K’rông pa”, chủ đề Thù hận
119
Thí dụ 8: Khúc mở màn “Bên bờ K’rông pa”, chủ đề Đợi chờ
Thí dụ 9: Khúc mở màn “Người tạc tượng”, chủ đề Nước
Thí dụ 10: Khúc mở màn “Nguyễn Trãi ở Đông Quan”
119 Thí dụ 8: Khúc mở màn “Bên bờ K’rông pa”, chủ đề Đợi chờ Thí dụ 9: Khúc mở màn “Người tạc tượng”, chủ đề Nước Thí dụ 10: Khúc mở màn “Nguyễn Trãi ở Đông Quan”
120
Thí dụ 11: Khúc mở màn “Tình yêu của em” (phần hai)
Andante espressivo
Thí dụ 12: Chủ đề Bông sen trong khúc mở màn vở “Bông sen”
Thí dụ 13: Trích aria “Rừng núi muôn trùng...”
120 Thí dụ 11: Khúc mở màn “Tình yêu của em” (phần hai) Andante espressivo Thí dụ 12: Chủ đề Bông sen trong khúc mở màn vở “Bông sen” Thí dụ 13: Trích aria “Rừng núi muôn trùng...”