Khóa luận tốt nghiệp: Nâng cao khả năng thanh toán tại Công ty Cổ phần Thép công nghiệp Á Châu

51 2.3.2 Sức sinh lợi của tài sản Biểu đồ 2.12: Biểu thị Sức sinh lợi của tài sản (Nguồn: Bảng cân đối kế toán , BCKQKD 2011 – 2013) Hệ số sinh lợi trên tổng tài sản (ROA) phản ảnh lợi nhuận trước thuế và lãi vay trên tổng tài sản bình quân của Công ty cổ phần thép công nghiệp Á Châu giảm đều từ năm 2011 đến năm 2013. Năm 2011, ROA ở mức 0,07 tức là cứ một đồng tài sản đưa vào kinh doanh đem lại 0,07 đồng lợi nhuận trước thuế và lãi vay. Khả năng sinh lợi cơ bản của tài sản thấp. Chỉ số này giảm vào năm 2012 còn 0,03, tương đương giảm 61,73%. Như vậy, năm 2012, với một đồng tài sản đưa vào kinh doanh chỉ đem lại 0,03 đồng lợi nhuận trước thuế và lãi vay.ROA tiếp tục giảm vào năm 2013, còn 0,02 tức là một đồng tài sản lúc này chỉ đem lại 0,02 đồng lợi nhuận trước thuế và lãi vay. Có thể thấy, trong ba năm qua, công ty đầu tư vào tài sản nhưng mang lại lợi nhuận trước thuế không cao, hiệu quả sản xuất kinh doanh của công ty không được tốt. So với chỉ tiêu trung bình của ngành là 0.04 thì chỉ tiêu này của công ty đang ở mức thấp hơn (Nguồn: stockbiz.vn). So sánh khả năng sinh lợi của tài sản với khả năng thanh toán dài hạn ta thấy hai chỉ số này thay đổi cùng chiều tăng. Như vậy, công ty đã sử dụng hiệu quả vốn vay dài hạn đầu tư cho tài sản dài hạn mang lại hiệu quả sản xuất kinh doanh, tạo ra nhiều lợi nhuận cho công ty. 0.02 0.03 0.07 0.00 0.01 0.02 0.03 0.04 0.05 0.06 0.07 Năm 2013 Năm 2012 Năm 2011 ROA

52 2.3.3. Sức sinh lợi của vốn chủ sở hữu Biểu đồ 2.13: Biểu thị Sức sinh lợi của vốn chủ sở hữu (Nguồn: Bảng cân đối kế toán , BCKQKD 2011 – 2013) Dựa vào biểu đồ ta thấy, năm 2011, hệ số ROE của công ty là 0,24 lần nghĩa là một đồng vốn chủ sở hữu đưa vào kinh doanh đã đem lại 0,24 đồng lợi nhuận sau thuế. Hệ số này giảm đều vào năm 2012 còn 0,08 lần và năm 2013 là 0,06 lần. Sự thay đổi theo chiều hướng giảm cho thấy cứ một đồng vốn chủ sở hữu sẽ tạo ra lần lượt 0,08 đồng lợi nhuận sau thuế cho công ty vào năm 2012 và 0,06 đồng lợi nhuận sau thuế vào năm 2013. Chỉ số này thay đổi ngược chiều với chỉ số về khả năng thanh toán dài hạn của công ty, có nghĩa là công ty sử dụng vốn vay để đầu tư cho sản xuất kinh doanh hiệu quả hơn so với việc sử dụng vốn chủ đầu tư. 2.4. Đánh giá khả năng thanh toán của Công ty cổ phần thép công nghiệp Á Châu 2.4.1 Phân tích Dupont cho ROE * Phân tích đẳng thức Dupont thứ nhất: ROA = ROS x VQTTS Bảng 2.13: Tổng hợp tác động của các nhân tố tới tỷ suất thu hồi tài sản Đơn vị tính: % Chỉ tiêu Mức ảnh hưởng (2013/2012) Mức ảnh hưởng (2012/2011) ROS 0,0038 - 0,0369 VQTTS - 0,0060 - 0,0085 Tổng - 0,0022 - 0,0454 (Nguồn: Tự tính toán) 0.06 0.08 0.24 0.00 0.05 0.10 0.15 0.20 0.25 Năm 2013 Năm 2012 Năm 2011 ROE Thang Long University Library

53 Nhận xét:Trong năm 2011 – 2012, ROS giảm 0.007% so với năm 2011 dưới tác động của số nhân vòng quay làm cho ROA giảm 0,0369% hay nói cách khác việc mất cân đối giữa chi phí và doanh thu năm 2012 làm cho một đồng tàu sản tạo ra ít đồng lợi nhuận hơn so với năm 2011. Vòng quay tổng tài sản năm 2012 giảm 1,43 vòng so với năm 2011 cũng tác động làm giảm tỷ suất thu hồi tài sản 0,0085%. Giai đoạn năm 2012 – 2013, chỉ tiêu ROS tăng 0,01% so với năm 2012 dẫn tới ROA tăng 0,0038%; tức là một đồng tài sản tạo ra nhiều đồng lợi nhuận hơn. Tuy nhiên, vòng quay tổng tài sản giảm 0,87 vòng dẫn tới chỉ số ROA giảm 0,0060%, hay nói cách khác việc mất cân đối giữa doanh thu thuần và tổng tài sản đã làm cho ROA giảm. * Phân tích đẳng thức Dupont thứ 2: ROE = ROA x(TTS bq / VCSH bq ) Tổng hợp mức độ ảnh hưởng của các nhân tố tới tỷ suất thu hồi vốn chủ sở hữu Chênh lệch ROE = Chênh lệch ROE ROA + Chênh lệch ROE TTSbq/VCSHbq Bảng 2.14: Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng tới tỷ suất thu hồi vốn chủ sở hữu Đơn vị tính: % Chỉ tiêu Mức ảnh hưởng (2013/2012) Mức ảnh hưởng (2012/2011) ROA - 0,039 - 0,565 TTS bq / VCSH bq - 0,004 0,005 Tổng - 0,043 - 0,56 (Nguồn: Tự tính toán) Nhận xét:Trong năm 2011 – 2012, ROA giảm 0,0455% so với năm 2011 khiế chỉ tiêu ROE giảm 0,565%, có nghĩa là sự mất cân bằng giữa doanh thu và tổng tài sản đã làm cho ROS giảm sút. Tỷ số TTS bq / VCSH bq giảm 0,22 lần làm ROE giảm 0,005% nghĩa là một đồng tài sản và vốn chủ sở hữu đã làm gia tăng ít đồng lợi nhuận hơn. Giai đoạn 2012 – 2013, ROA giảm nhẹ 0,0022% cũng tác động làm ROE giảm nhẹ xuống còn 0,039%. Tỷ số TTS bq / VCSH bq giảm 0,2 lần và kéo theo chỉ số ROE giảm 0,004%. * Phân tích đẳng thức Dupont thứ 3: ROE = ROS x VQTTS x (TTS bq / VCSH bq ) Tổng hợp mức độ ảnh hưởng của các nhân tố: Chênh lệch ROE = Chênh lệch ROE ROS + Chênh lệch ROE VQTTS + Chênh ROE TTSbq/VCSHbq

54 Bảng 2.15: Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng tới tỷ suất thu hồi vốn chủ sở hữu Đơn vị tính: % Chỉ tiêu Mức ảnh hưởng (2013/2012) Mức ảnh hưởng (2012/2011) ROS 0,0125 - 0,128 VQTTS - 0,019 - 0,029 TTS bq / VCSH bq - 0,004 - 0,005 Tổng - 0,0105 - 0,162 (Nguồn: Tự tính toán) Nhận xét : Trong năm 2011 – 2012, chỉ số ROS giảm 0,07% dưới tác động của vòng quay tổng tài sản và tỷ lệ tổng tài sản bình quân với vốn chủ sở hữu bình quân đã làm ROE giảm 0,128%. Sự mất cân bằng giữa chi phí và lợi nhuận khiến cho một đồng tài sản tạo ra ít hơn đồng lợi nhuận hơn. Chỉ số vòng quay tổng tài sản và tỷ lệ giữa tổng tài sản bình quân với vốn chủ sở hữu bình quân đều giảm làm cho chỉ tiêu ROE giảm tức là số lần quay tổng tài sản ngắn hơn làm cho lợi nhuận tạo ra ít hơn 0,029%. Bên cạnh đó, chênh lệch giảm giữa tổng tài sản và vốn chủ sở hữu cũng làm cho lợi nhuận giảm 0,005%. Trong năm 2012 – 2013, chỉ số ROS tăng 0,001% cùng với tốc độ giảm ít hơn của vòng quay tổng tài sản và tỷ số tổng tài sản với vốn chủ sở hữu khiến cho ROE tăng 0,0125%. Vòng quay tổng tài sản và tỷ lệ tài sản với vốn chủ sở hữu giảm ít hơn dẫn tới chỉ tiêu ROE giảm ít hơn. Vòng quay tổng tài sản giảm 1,43 vòng, tài sản quay 2,98 vòng khiến cho việc tạo ra lợi nhuận thấp hơn 0,019%. Chênh lệch giữa tổng tài sản bình quân với vốn chủ sở hữu bình quân giảm 0,2 l% dẫn tới ROE giảm 0,004%. *Công thức ROE tổng hợp: ROE = ROS x Hiệu suất sử dụng tài sản x Đòn bẩy tài chính Thang Long University Library

55 Tiến hành lập bảng cho các chỉ tiêu trên ta có bảng sau: Bảng 2.16: Phân tích Dupont tổng hợp cho ROE Đơn vị tính: % Chỉ tiêu Năm 2013 Năm 2012 Năm 2011 ROS 0,007 0,006 0,013 Hiệu suất sử dụng tài sản 2,99 4,15 5,28 Đòn bẩy tài chính 3,05 3,04 3,47 ROE 0,06 0,08 0,24 (Nguồn: Tự tính toán) Từ bảng trên ta có thể thấy các yếu tố cấu thành nên chỉ tiêu ROE của doanh nghiệp. Chỉ tiêu ROE giảm đều từ năm 2011 đến năm 2013 nguyên nhân do cả 3 yếu tố là hệ số lợi nhuận ròng, hiệu suất sử dụng tài sản và đòn bẩy tài chính giảm đều. Hiệu suất sử dụng tài sản giảm đều trong ba năm. Năm 2011, hiệu suất sử dụng tài sản là 5,28 đạt giá trị cao nhất trong ba năm; sau đó giảm xuống còn 4,15 vào năm 2012 và tiếp tục giảm còn 2,99 vào năm 2013. Có thể thấy số vòng quay của tài sản giảm đều trong ba năm. Để tăng chỉ số ROE, công ty có thể cải thiện hiệu suất sử dụng tài sản bằng cách tăng giá trị của doanh thu thuần hoặc sử dụng tiết kiệm, hợp lý về cơ cấu của tổng tài sản. Bên cạnh đó, công ty có thể điều chỉnh tỷ lệ nợ vay và tỷ lệ vốn chủ sở hữu cho phù hợp với năng lực hoạt động. Việc công ty sử dụng quá nhiều nguồn vốn từ vay các tổ chức tín dụng đã tác động rất nhiều lời chỉ số ROE của công ty. Công ty có thể nâng cao chỉ tiêu đòn bẩy tài chính bằng cách tăng doanh thu và giảm chi phí, nâng cao chất lượng sản phẩm. 2.4.2 Đánh giá khả năng thanh toán của công ty Qua việc phân tích các chỉ số về khả năng thanh toán ngắn hạn và dài hạn cùng với việc phân tích các chỉ số về khả năng sinh lợi của công ty, nhận thấy khả năng thanh toán của công ty đang ở mức thấp tỷ lệ thuận với khả năng sinh lợi thấp so với chỉ số chung của ngành thép. Từ đó có thể thấy, hiện tại khả năng thanh toán của công ty đang gặp rất nhiều hạn chế cần khắc phục, cụ thể:

56 Bảng 2.17 : Đánh giá ưu và nhược điểm khả năng thanh toán của công ty Chỉ tiêu Ưu điểm Nhược điểm 1. Mối quan hệ giữa các khoản phải thu và phải trả khách hàng - -Chênh lệch giữa các khoản phải thu và phải trả khách hàng lớn, các khoản phải thu lớn hơn nhiều so với các khoản phải trả cho thấy công ty đang bị khách hàng chiếm dụng vốn nhiều hơn khiến cho khả năng thanh toán trong ngắn hạn giảm nhiều. Công ty cần thực hiện các biện pháp thu hồi nợ một cách quyết liệt để giảm chi phí quản lý các khoản phải thu, tăng khả năng thanh toán trong ngắn hạn. 2. Khả năng thanh toán trong ngắn hạn - Có xu hướng tăng qua các năm cho thấy công ty đã sử dụng tài sản ngắn hạn để thanh toán cho nợ ngắn hạn tốt. - Tài sản ngắn hạn tồn tại dưới các khoản phải thu và hàng tồn kho cao nên khả năng thanh khoản ra tiền thấp ảnh hưởng làm khả năng thanh toán giảm. Hàng tồn kho ở mức cao khiến công ty mất nhiều chi phí kho để dữ trữ hàng tồn kho, chi phí thúc đẩy phát triển bán hàng làm ảnh hưởng trực tiếp tới doanh thu và lợi nhuận của công ty. Công ty cần xác định một mức hàng tồn kho hợp lý để dữ trữ cho việc bán hàng cũng như đầu cơ về giá làm gia tăng Thang Long University Library

57 lợi nhuận, đồng thời gia tăng khả năng thanh toán ngắn hạn. - Khả năng thanh toán nhanh - Tiền và các khoản tương đương tiền ở mức cao giúp công ty sẵn sàng đáp ứng các nhu cầu khẩn cấp trong ngắn hạn, cho thấy khả năng thanh toán nhanh của công ty ở mức cao, tạo được uy tín và dễ dàng tiếp cận nguồn vốn vay khi cần thiết. - Không ổn định do sự tăng giảm của tiền và các khoản tương đương tiền, các khoản phải thu tăng giảm không đồng đều, dẫn tới không tận dụng được các cơ hội đầu tư, tác động tới khả năng tạo ra lợi nhuận kém hơn. Việc xác định một mức dữ trữ tiền mặt tối ưu là một biện pháp hợp lý và cần thiết để công ty vừa tận dụng được cơ hội đầu tư sinh lợi, vẫn đảm bảo được khả năng thanh toán trong ngắn hạn. - Khả năng thanh toán tức thời - Công ty giữ khả năng thanh toán tức thời ở mức ổn định cho thấy việc sử dụng tài sản trong việc đáp ứng các khoản nợ ngắn hạn khá tốt do tiền và các khoản tương đương tiền biến động tỷ lệ thuận với nợ ngắn hạn. Công ty đã chủ động tốt việc thanh toán các khoản nợ ngắn hạn đến hạn. - Chỉ tiêu này tuy ở mức ổn định song vẫn thấp hơn so với tỷ lệ trung bình ngành do đó ảnh hưởn tới sự cạnh tranh, uy tín của công ty với các doanh nghiệp khác. Việc xác định mức tiền và các khoản tương đương tiền tối ưu đồng thời giảm giá trị nợ ngắn hạn ở mức cần thiết sẽ giúp công ty tăng khả năng thanh toán tức thời, tạo cơ hội cạnh tranh với các doanh nghiệp trong ngành, từ đó bán được nhiều sản phẩm, tăng

58 doanh thu và lợi nhuận. 3. Khả năng thanh toán dài hạn - Việc hàng năm công ty thực hiện tất toán một phần dư nợ dài hạn giúp công ty chủ động hơn trong hoạt động kih doanh. - Bên cạnh đó, việc thanh toán trước và đúng hạn các khoản nợ dài hạn làm cho nợ dài hạn giảm, vừa tạo được uy tín với ngân hàng vừa giúp khả năng thanh toán dài hạn của công ty tăng lên. - Có thể thấy việc tạo ra lợi nhuận từ nguồn vốn đi vay dài hạn sẽ mang lại mức lợi nhuận cao hơn cho công ty. Công ty cần sử dụng linh hoạt và hiệu quả hơn nguồn vốn này cho các hoạt động sản xuất mang tính chất dài hạn, vừa đảm bảo được khả năng thanh toán, tạo ra sản phẩm chất lượng với lợi thế cạnh tranh, tăng doanh thu và lợi nhuận cho công ty. (Nguồn: Tự tổng hợp dựa trên những đánh giá, phân tích ở trên) Thang Long University Library

59 CHƯƠNG 3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO KHẢ NĂNG THANH TOÁN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THÉP CÔNG NGHIỆP Á CHÂU Qua việc phân tích khả năng thanh toán của công ty, nhận thấy tình hình thanh toán của công ty hiện tại còn gặp nhiều vấn đề như các khoản phải thu còn ở mức cao; công ty bị chiếm dụng vốn nhiều, hàng tồn kho cũng ở mức cao khiến công ty bị ứ đọng vốn tác động tới khả năng thanh toán các nhu cầu về ngắn hạn cũng như các khoản nợ đến hạn. Việc đầu tiên mà doanh nghiệp phải thực hiện trong những năm tiếp theo để giảm thiểu rủi ro trong thanh toán là phải có những biện pháp làm lành mạnh tình hình tài chính. Để đạt được điều đó thì công ty cần phải cải thiện hơn nữa tình hình thanh toán và khả năng thanh toán, đặc biệt là khả năng thanh toán bằng tiền. Việc quan trọng nhất là công ty phải quản trị tốt tiền mặt và khoản phải thu. Việc quản trị tốt các khoản mục này một mặt sẽ giúp cho công ty giảm lượng vốn bị ứ đọng và nguồn vốn bị chiếm dụng, mặt khác có thể tận dụng các khoản vốn này một cách hiệu quả cao hơn vào sản xuất hoặt dùng để đáp ứng một cách kịp thời việc thanh toán, tránh tình trạng thanh toán chậm trễ làm mất lòng tin với các nhà cung cấp và các nhà cho vay. 3.1. Quản trị khoản phải thu Muốn quản trị các khoản phải thu, công ty phải có chính sách tín dụng tốt, chính sách tín dụng này liên quan tới mức độ, chất lượng và độ rủi ro của doanh thu. Chính sách tín dụng bao gồm các yếu tố như: tiêu chuẩn bán chịu, thời hạn bán chịu, thời hạn chiết khấu, tỷ lệ chiết khấu…Việc hạ thấp tiêu chuẩn bán chịu hoặc mở rộng thời hạn bán chịu hay tăng tỷ lệ chiết khấu đều có thể làm cho doanh thu và lợi nhuận tăng, đồng thời kéo theo các khoản phải thu cùng với những chi phí đi kèm các khoản phải thu này cũng tăng và có nguy cơ phát sinh nợ khó đòi. Vì thế, khi công ty quyết định thay đổi một yếu tố nào cũng cần cân nhắc, giữa lợi nhuận mà công ty có thể thu được với mức rủi ro gia tăng nợ không thể thu hồi mà doanh nghiệp phải đối mặt để có thể đưa ra chính sách tín dụng hợp lý. Năm 2013, công ty đã nới lỏng chính sách tín dụng đối với khách hàng, làm cho kỳ thu tiền bình quân của công ty tăng lên, khiến cho công ty bị chiếm dụng vốn lâu hơn, điều này ảnh hưởng trực tiếp tới việc sử dụng vốn cho các mục đích ứng trước tiền mua nguyên vật liệu hay sử dụng vốn để đáp ứng các khoản nợ vay đến hạn. Công ty cần cân đối lại chính sách này cho phù hợp hơn, giảm chênh lệch giữa khoản phải thu khách hàng và phải trả người bán cũng như đánh giá lại chính sách bán chịu để giảm bớt áp lực về kì thu tiền bình quân. Đặc biệt đối với đặc thù của ngành thép, vòng

60 quay khoản phải thu thường lớn, tuy nhiên công ty vẫn cần đánh giá lại chính sách tín dụng cho khách hàng hiện nay để hạn chế về vòng quay các khoản phải thu, gia tăng khả năng thanh toán trong ngắn hạn. Tuy nhiên, trước khi đưa ra chính sách tín dụng đối với khách hàng, cần phân tích khách hàng theo mô hình sau: Biểu đồ 3.1: Mô hình phân tích khách hàng (Nguồn : Phòng Tài chính – Kế toán) Công ty tiến hành chấm điểm tín dụng cho các công ty đã có quan hệ mua bán trong thời gian từ một năm trở lên. Trong thực tế, công ty đã tiến hành chấm điểm cho công ty thép Nam Kim dựa trên báo cáo tài chính, bảng cân đối kế toán như sau: Đối tượng chấm điểm :Công ty cổ phần Thép Nam Kim  Ngành hoạt động : Sản xuất Thép  Xếp loại doanh nghiệp : A  Độ rủi ro : Thấp Bảng 3.1: Quy định về xếp loại doanh nghiệp Thang điểm Xếp loại Đánh giá Mức rủi ro Trên 90 A+ Xuất sắc Thấp 80-89 A Tốt Thấp 70-79 B+ Trung bình khá Trung bình 60-69 B Trung bình khá Trung bình Dưới 60 C+ Rủi ro Cao (Nguồn: Phòng tài chính – kế toán) Thang Long University Library