Khóa luận tốt nghiệp: Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty rau quả, nông sản (Vegetexco)
9,644
617
100
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
91
KẾT LUẬN
Trong tiến trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nƣớc, phát triển
sản xuất và xuất khẩu rau quả vẫn là lĩnh vực kinh tế có ý nghĩa xã hội và
nhân văn rất to lớn, góp phần xoá đói giảm nghèo, giải quyết việc làm, nâng
cao thu nhập cho hàng triệu ngƣời trong nông thôn, cải thiện đời sống dân cƣ
và cung cấp hàng xuất khẩu.
Đối với nƣớc ta, nông nghiệp là mặt trận hàng đầu, có lợi thế về điều
kiện tự nhiên, có lực lƣợng lao động dồi dào, diện tích đất đai rộng lớn và đa
dạng, sản phẩm rau quả ngày lại đƣợc tiêu dùng lớn nhất, cho nên đây là
ngành kinh tế quan trọng góp phần rất lớn trong quá trình phát triển đất nƣớc.
Nhờ thực thi chính sách hƣớng về xuất khẩu, Việt Nam đã đạt đƣợc thành tựu
đáng kể trong xuất khẩu rau quả, đƣa xuất khẩu rau quả trở thành một ngành
kinh tế mũi nhọn, là đòn bẩy của tăng trƣởng kinh tế - xã hội.
Là một doanh nghiệp giữ vai trò chủ đạo trong ngành xuất khẩu rau quả
của Việt Nam, Tổng công ty Rau quả, nông sản (VEGETEXCO) trong những
năm qua đã đạt đƣợc những thành tựu đáng kể trong kinh doanh xuất khẩu rau
quả, góp phần nâng cao vị thế xuất khẩu rau quả của nƣớc ta trong khu vực và
trên thế giới. Tuy nhiên, công tác xuất khẩu rau quả của Tổng công ty còn có
một số hạn chế và kết quả thu đƣợc vẫn chƣa tƣơng xứng với tiềm năng sẵn
có của một nƣớc có lợi thế phát triển nông nghiệp nhƣ nƣớc ta. Để phát triển
tốt những tiềm năng sẵn có đòi hỏi Tổng công ty Rau quả, nông sản cần phải
có kế hoạch đầu tƣ phát triển lâu dài, và xây dựng những giải pháp cụ thể
nhằm đẩy mạnh sản xuất và xuất khẩu rau quả, góp phần thực hiện thắng lợi
công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nƣớc.
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
92
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Báo Đầu tƣ, Thời báo Kinh tế Việt Nam, Báo Tin tức và sự kiện (2007).
2. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Đề án phát triển rau, quả và
hoa, cây cảnh thời kỳ 1999-2010.
3. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (2001), Nâng cao năng lực cạnh
tranh hang nông lâm sản, NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
4. Bộ Thƣơng mại (2007), Chƣơng trình quốc gia phát triển sản xuất và
xuất khẩu rau quả tƣơi.
5. Bộ Thƣơng mại, Đề án phát triển xuất khẩu rau, quả đến 2010
6. Bộ Thƣơng mại (2005), Thị trƣờng xuất-nhập khẩu rau quả, NXB Thống
kê, Hà Nội.
7. Nguyễn Tiến Mạnh, Nguyễn Võ Định (1999), Phát huy lợi thế nâng cao
khả năng cạnh tranh của nông sản xuất khẩu Việt Nam, NXB Nông
nghiệp, Hà Nội.
8. Hoàng Tuyết Minh, Trần Minh Nhật, Vũ Tuyết Lan (2000), Chính sách
và giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu sản phẩm rau quả, NXB Nông nghiệp,
Hà Nội.
9. Nguyễn Thế Nhã (2000), Đẩy mạnh phát triển rau quả ở Việt Nam, NXB
Nông nghiệp, Hà Nội.
10. Số liệu thống kê của Tổ chức Nông lƣơng Liên hợp quốc (FAO)
11. Tạp chí Thƣơng mại, tạp chí Kinh tế đối ngoại (2007)
12. Tổng công ty Rau quả Việt Nam, Dự án phát triển của Tổng công ty Rau
quả Việt Nam đến năm 2000 và 2010.
13. Tổng công ty Rau quả, nông sản, Báo cáo tổng kết 15 năm hoạt động
1988-2002.
14. Tổng công ty Rau quả, nông sản, Báo cáo tổng kết hoạt động sản xuất
kinh doanh các năm 2000-2006.
15. Tổng cục Thống kê (2007), Niên giám thống kê, NXB Thống kê, Hà Nội.
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
93
16. Viện nghiên cứu chính sách lƣơng thực quốc tế (2002), Ngành rau quả ở
Việt Nam: Tăng giá trị từ khâu sản xuất đến tiêu dùng.
17. http://agro.gov.vn/news/newsDetail.asp?targetID=2426 (07/02/2007),
Ngành rau quả với bài toán giá và chất lƣợng sản phẩm.
18. http://www.agro.gov.vn/news/newsDetail.asp?targetID=3677
(30/06/2007), Việt Nam khuyến khích xuất khẩu rau, quả và hoa tƣơi.
19. http://www.nongthon.net/apm/modules.php?name=News&file=article&si
d=2013 (24/03/2006), Liên kết sản xuất trái cây xuất khẩu.
20. http://www.rauhoaquavietnam.vn/default.aspx?ID=10&LangID=1&tabID
=2&NewsID=724 (15/01/2007), Châu Á, thị trƣờng xuất khẩu hàng rau
quả chủ lực của nƣớc ta.
21. http://www.rauhoaquavietnam.vn/default.aspx?ID=10&LangID=1&tabID
=5&NewsID=726 (15/01/2007), Đài Loan, thị trƣờng xuất khẩu hàng rau
quả lớn nhất của Việt Nam trong năm 2006.
22. http://www.rauhoaquavietnam.vn/default.aspx?ID=10&LangID=1&tabID
=2&NewsID=512 (28/12/2006), Thị trƣờng xuất khẩu hàng rau quả ngày
càng đƣợc mở rộng.
23. http://www.thongtinthuongmaivietnam.com.vn/IWINews.aspx?ID=56755
&CatalogID=1998 (19/09/2007), Cần nâng cao năng lực cạnh tranh của
cây ăn trái Việt Nam trong xuất khẩu.
24. http://www.thongtinthuongmaivietnam.com.vn/IWINews.aspx?CatalogID
=1998&ID=50694 (31/05/2007), Cửa ngõ cho trái cây vào thị trƣờng khó
tính.
25. http://www.thongtinthuongmaivietnam.com.vn/IWINews.aspx?CatalogID
=1998&ID=51753 (20/06/2007), Giá rau quả Việt Nam cao hơn các nƣớc
trong khu vực.
26. http://www.thongtinthuongmaivietnam.com.vn/IWINews.aspx?CatalogID
=1998&ID=47317 (06/02/2007), Kim ngạch xuất khẩu rau quả năm 2006
tăng 10%.
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
94
27. http://www.thongtinthuongmaivietnam.com.vn/IWINews.aspx?CatalogID
=1998&ID=56005 (05/09/2007), Kim ngạch xuất khẩu hàng rau quả
tháng 7 và 7 tháng đầu năm 2007.
28. http://vegetexcovn.com.vn/
29. http://www.vietrade.gov.vn/index.php?option=com_content&task=view&
id=3458&Itemid=226 (29/08/2007), Ngành rau quả Việt Nam trong quá
trình hội nhập.
30. http://www.vinanet.com.vn/EconomicDetail.aspx?NewsID=111746
(24/09/2007), Dự kiến kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam đến
năm 2010 đạt 700 triệu USD.
31. http://www.vinanet.com.vn/EconomicDetail.aspx?NewsID=98640
(24/09/2007), Kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam liên tục tăng
qua các năm.
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
95
Phụ lục - Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức
của xuất khẩu rau quả
Điểm mạnh
Đặc điểm khí hậu đa dạng và thích hợp cho sản xuất rau quả
Sản phẩm phong phú
Hỗ trợ từ Chính phủ
Lợi nhuận thu đƣợc cao hơn sản xuất cây lƣơng thực
Cầu trong nƣớc lớn, đặc biệt là đối với rau quả tƣơi
Điểm yếu
Thiếu các hiệp định thƣơng mại song phƣơng
Thiếu SPS với các nƣớc nhập khẩu lớn nhƣ Trung Quốc
Chất lƣợng thấp và không đồng đều
Thiếu nguyên liệu cho chế biến
Chƣa có thƣơng hiệu mạnh
Phƣơng tiện cất trữ và dịch vụ thƣơng mại kém
Thiếu kỹ năng thƣơng mại và quảng cáo
Cơ sở hạ tầng kém
Các hộ chế biến lạc hậu và nhỏ
Chƣa có giám sát kỹ thuật và hệ thống kiểm duyệt
Không có khu vực tập trung chuyên canh
Tû lÖ bÖnh cña rau qu¶ cao
Cơ hội
Cầu thị trƣờng trong nƣớc và thế giới tăng
Chƣơng trình hỗ trợ lớn từ Chính phủ
Gần các thị trƣờng lớn nhƣ Trung Quốc, Nhật Bản, Đài Loan,
Singapore
Đất thích hợp cho sản xuất hoa quả còn có thể mở rộng
Năng suất chế biến còn lớn
T¨ng ®Çu t- cho khoa häc kü thuËt cña ChÝnh phñ
Thách thức
Cạnh tranh từ các nƣớc xuất khẩu khác (Thái Lan) trên cả thị trƣờng
trong và ngoài nƣớc
Xuất khẩu sang thị trƣờng chính (Trung Quốc) giảm
Thiên tai (hạn hán, lũ lụt)
Sö dông qu¶ møc thuèc trõ s©u vµ ph©n bãn
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
96
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU
...............................................................................................
0
CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU RAU QUẢ VIỆT NAM
................................................................................................................................
3
1.1. KHÁI QUÁT CHUNG VỀ RAU QUẢ XUẤT KHẨU VIỆT
NAM 3
1.1.1. VỊ TRÍ CỦA RAU QUẢ TRONG NỀN KINH TẾ QUỐC
DÂN 3
1.1.2. ĐẶC ĐIỂM CỦA RAU QUẢ XUẤT KHẨU VIỆT NAM ..... 4
1.1.3. VAI TRÒ CỦA XUẤT KHẨU RAU QUẢ ............................ 5
1.2. NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN TRONG SẢN XUẤT
VÀ XUẤT KHẨU RAU QUẢ VIỆT NAM .............................................. 8
1.2.1. THUẬN
LỢI........................................................................... 8
1.2.1.1. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN
........................................................ 8
1.2.1.2. LAO ĐỘNG
........................................................................... 9
1.2.1.3. THỊ TRƢỜNG XUẤT KHẨU ............................................... 10
1.2.1.4. CHÍNH SÁCH ĐỔI MỚI CỦA ĐẢNG VÀ NHÀ NƢỚC ...... 11
1.2.2. KHÓ KHĂN
......................................................................... 12
1.2.2.1. KỸ THUẬT VÀ CÔNG NGHỆ SẢN XUẤT- CHẾ BIẾN RAU
QUẢ 12
1.2.2.2. SỰ HẠN CHẾ TRONG VIỆC XÂM NHẬP, TẠO LẬP VÀ ỔN
ĐỊNH THỊ TRƢỜNG ……………… ................................................. 13
1.2.2.3. TỔ CHỨC THU MUA
......................................................... 13
1.2.2.4. MÔI TRƢỜNG KINH TẾ ....................................................
13
1.3. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ HOẠT ĐỘNG XUẤT KHẨU RAU
QUẢ VIỆT NAM
.....................................................................................
14
1.3.1. KIM NGẠCH XUẤT KHẨU ............................................... 14
1.3.2. NHÓM HÀNG, MẶT HÀNG XUẤT KHẨU ....................... 19
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
97
1.3.3. THỊ TRƢỜNG XUẤT KHẨU .............................................. 21
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG XUẤT KHẨU RAU QUẢ CỦA TỔNG CÔNG TY
RAU QUẢ, NÔNG SẢN
.......................................................................................
29
2.1. GIỚI THIỆU VỀ TỔNG CÔNG TY RAU QUẢ, NÔNG SẢN
29
2.1.1. KHÁI QUÁT VỀ TỔNG CÔNG TY .................................... 29
2.1.2. QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN ................. 31
2.1.3. CÁC LĨNH VỰC HOẠT ĐỘNG CHÍNH CỦA TỔNG CÔNG
TY 33
2.1.4. CHÍNH SÁCH CHẤT LƢỢNG CỦA TỔNG CÔNG TY..... 34
2.2. TÌNH HÌNH XUẤT KHẨU RAU QUẢ CỦA TỔNG CÔNG
TY RAU QUẢ, NÔNG SẢN ……
........................................................... 34
2.2.1. KIM NGẠCH XUẤT KHẨU ............................................... 34
2.2.2. NHÓM HÀNG, MẶT HÀNG XUẤT KHẨU ....................... 37
2.2.3. THỊ TRƢỜNG XUẤT KHẨU .............................................. 43
2.3. NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA TỔNG CÔNG TY RAU
QUẢ, NÔNG SẢN TRONG XUẤT KHẨU RAU QUẢ......................... 47
2.3.1. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN NĂNG LỰC CẠNH
TRANH CỦA TỔNG CÔNG TY ………. ........................................... 47
2.3.1.1. CÁC YẾU TỐ BÊN NGOÀI DOANH NGHIỆP ................... 47
2.3.1.2. CÁC YẾU TỐ BÊN TRONG DOANH NGHIỆP .................. 50
2.3.2. THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CẠNH TRANH CỦA TỔNG
CÔNG TY TRONG XUẤT KHẨU RAU QUẢ ................................... 52
2.3.2.1. NĂNG LỰC SẢN XUẤT
...................................................... 52
2.3.2.2. CHẤT LƢỢNG SẢN PHẨM ................................................ 53
2.3.2.3. GIÁ SẢN PHẨM
.................................................................. 55
2.3.2.4. SỨC MẠNH THƢƠNG HIỆU ............................................. 56
2.4. ĐÁNH GIÁ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH XUẤT KHẨU
RAU QUẢ CỦA TỔNG CÔNG TY RAU QUẢ, NÔNG SẢN .............. 57
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
98
2.4.1. KẾT QUẢ ĐẠT ĐƢỢC .......................................................
57
2.4.2. HẠN CHẾ VÀ NGUYÊN NHÂN ........................................ 58
2.4.2.1. SỨC CẠNH TRANH CỦA RAU QUẢ XUẤT KHẨU CÒN
YẾU 58
2.4.2.2. HẠN CHẾ TRONG CÔNG TÁC TỔ CHỨC VÀ PHÁT TRIỂN
THỊ TRƢỜNG XUẤT KHẨU …… ..................................................... 60
2.4.2.3. HẠN CHẾ VỀ NĂNG LỰC TÀI CHÍNH VÀ TRÌNH ĐỘ ĐỘI
NGŨ CÁN BỘ
....................................................................................
61
CHƢƠNG 3. PHƢƠNG HƢỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH XUẤT
KHẨU RAU QUẢ TẠI TỔNG CÔNG TY RAU QUẢ, NÔNG SẢN ................. 63
3.1. MỘT SỐ QUAN ĐIỂM VỀ THÚC ĐẨY XUẤT KHẨU RAU
QUẢ 63
3.2. ĐỊNH HƢỚNG PHÁT TRIỂN SẢN XUẤT VÀ XUẤT KHẨU
RAU QUẢ ĐẾN 2010 CỦA TỔNG CÔNG TY RAU QUẢ, NÔNG SẢN
64
3.2.1. ĐỊNH HƢỚNG XUẤT KHẨU RAU QUẢ .......................... 64
3.2.1.1. KIM NGẠCH XUẤT KHẨU ................................................ 65
3.2.1.2. MẶT HÀNG XUẤT KHẨU ..................................................
66
3.2.1.3. THỊ TRƢỜNG XUẤT KHẨU ............................................... 67
3.2.2. ĐỊNH HƢỚNG KHẢ NĂNG CUNG ỨNG RAU QUẢ CHO
XUẤT KHẨU
......................................................................................
70
3.3. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH XUẤT KHẨU RAU QUẢ
TẠI TỔNG CÔNG TY RAU QUẢ, NÔNG SẢN ................................... 71
3.3.1. GIẢI PHÁP NÂNG CAO KHẢ NĂNG CẠNH TRANH CỦA
SẢN PHẨM RAU QUẢ XUẤT KHẨU .............................................. 71
3.3.2. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THỊ TRƢỜNG XUẤT KHẨU VÀ
XÚC TIẾN THƢƠNG MẠI …….........................................................
76
3.3.3. GIẢI PHÁP TỔ CHỨC LƢU THÔNG XUẤT KHẨU RAU
QUẢ 81
Một số giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu rau quả tại Tổng công ty Rau quả, nông sản
Nguyễn Thị Thu Hà Anh 5 - K42B - KTNT
99
3.3.4. GIẢI PHÁP VỀ VỐN VÀ TÀI CHÍNH ................................ 83
3.3.5. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC ............... 84
3.4. MỘT SỐ KIẾN NGHỊ ĐỐI VỚI NHÀ NƢỚC ........................ 86
3.4.1. CHÍNH SÁCH HỖ TRỢ SẢN XUẤT, BẢO QUẢN VÀ CHẾ
BIẾN RAU, HOA, QUẢ XUẤT KHẨU ............................................. 87
3.4.2. CHÍNH SÁCH VỀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU SẢN XUẤT,
ĐẤT ĐAI, KHUYẾN NÔNG……. ......................................................
88
3.4.3. CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN CÁC HIỆP HỘI NGÀNH
HÀNG 88
3.4.4. HỖ TRỢ PHÁT TRIỂN NGUỒN NHÂN LỰC.................... 89
3.4.5. CHÍNH SÁCH XÚC TIẾN XUẤT KHẨU ........................... 90
KẾT LUẬN
.................................................................................................
91
TÀI LIỆU THAM
KHẢO..........................................................................
92
Bảng 8. Khối lượng sản phẩm rau quả xuất khẩu chủ lực của Tổng công ty Rau quả,
nông sản
Đơn vị: Tấn
Nhóm hàng
Năm
2003
Năm
2004
Năm
2005
Năm
2006
Chênh lệch
2004/2003
Chênh lệch
2005/2004
Chênh lệch
2006/2005
KL
%
KL
%
KL
%
Rau quả tươi
3.372,1
3.984,6
581,1
374,7
612,5
18,2
-3.403,5
-85,4
-206,4
-35,5
Rau quả đóng hộp
17.124,3
21.234,2
19.978,5
20.952,1
4.109,9
24
-1.255,7
-5,9
973,6
4,9
Rau quả đông lạnh
1.561,4
2.100,1
2.194,4
2.072,8
538,7
34,5
94,3
4,5
-121,6
-5,5
Rau quả sấy muối
4.308,6
4.653,3
5.601,3
3.686,6
344,7
8
948
20,4
-1.914,7
-34,2
Bảng 9. Kim ngạch xuất khẩu các nhóm hàng chính của Tổng công ty Rau quả, nông
sản
Đơn vị: USD
Nhóm hàng
Năm
2003
Năm
2004
Năm
2005
Năm
2006
Chênh lệch
2004/2003
Chênh lệch
2005/2004
Chênh lệch
2006/2005
KNXK
%
KNXK
%
KNXK
%
RQ tươi
531.693
931.810
474.624
437.964
400.117
75,3
-457.186
-49,1
-36.660
-7,7
RQ đóng hộp
8.074.225
13.005.275
13.618.500
12.756.434
4.931.050
61,1
613.225
4,7
-862.066
-6,3
RQ đông lạnh
1.593.974
2.135.969
2.249.042
1.975.426
541.995
34
113.073
5,3
-273.616
-12,2
RQ sấy muối
953.355
1.638.165
3.628.016
2.542.471
684.810
71,8
1.989.851
121,5
-1.085.545
-29,9
Nguồn VEGETEXCO