Luận văn thạc sĩ Quản lý văn hóa: Văn hóa biển với sự phát triển du lịch ở huyện đảo Cát Hải, Hải Phòng
10,073
586
130
35
ngành thủy sản Việt Nam, khai trương du lch Cát Bà. Hội đền Bà x Hiền
Hào được t chức vào 12 tháng giêng gắn với sự tích Mẫu Bà, bậc thánh
nhân c công chăm lo cho dân, dạy dân biết cấy trng, dệt vải, đánh bắt cá
tôm. Lễ hội đua thuyền truyền thống th trấn Cát Hải được t chức vào
ngày 21 tháng giêng, bắt ngun từ ý nguyện tâm linh của những người đi
bin, cầu Đông Hải đại vương, v thần cai quản vùng bin phía Đông của
T quốc phù hộ cho một năm mưa thuận gi hòa, tôm cá bội thu. Hội Xa
m x Hoàng Châu là dp đ dân làng tưng nhớ những người đ c công
khai sinh lập làng, chống gic ngoại xâm và những người đi làm ăn xa tr
về đoàn tụ cùng gia đình...
Đng 12 giờ trưa, lễ hội đua thuyền chính thức bắt đầu, nhưng từ sáng
sớm hàng nghìn người đ về khu vực diễn ra lễ hội đ c vũ cho các đội
đua. Hội đua thuyền không chỉ thu ht nhân dân trong vùng mà rất nhiều
du khách từ Nam Đnh, Thái Bình, Quảng Ninh, Hà Nội…
Đáng ch ý, ngày 8/5/2017, Bộ trưng Bộ Văn ha, Th thao và Du
lch Nguyễn Ngọc Thiện đ ký Quyết đnh công nhận 12 di sản văn hoá phi
vật th quốc gia trong đ c Lễ hội Xa M, rước kiệu Đình Hoàng Châu, x
Hoàng Châu, huyện Cát Hải, thành phố Hải Phòng. Lễ hội Xa m, rước
kiệu đình Hoàng Châu được t chức vào ngày 10/6 âm lch hàng năm. Đây
là hoạt động văn ha tín ngưỡng độc đáo, mang sắc thái đc trưng của
người dân vùng bin đảo Cát Hải.
Nét đc biệt của nghi lễ rước kiệu đình Hoàng Châu mang dấu ấn văn
hoá vùng bin, n không giống với lễ rước của các làng quê khác phải c
cờ thần, cờ tiết mao, chấp kích, bát bửu, phường bát âm, chiêng trống đi
theo một trật tự nhất đnh mà trong không gian và thời gian linh thiêng, con
người được hoà vào cùng đội rước, được chứng kiến những cỗ kiệu bay,
kiệu quay trên đôi vai của những nam thanh, nữ t phù giá.
36
Như vậy, mỗi dp t chức rước kiệu, người dân Hoàng Châu đ c dp
đ tri ân bậc thánh thần, tiền nhân. Bên cạnh đ, lễ hội là một không gian
trình diễn, diễn xướng đ người dân nghỉ ngơi sau một những ngày làm
việc vất vả vì cuộc sống mưu sinh trên bin.
Bên cạnh nghi lễ rước kiệu bay, lễ hội truyền thống đình làng Hoàng
Châu không th thiếu nghi lễ, trò diễn xa m.
Nghi lễ xa m chính là trò diễn kéo ngựa, chạy ngựa được t chức
nhiều di tích trên đất nước ta. Trò diễn này thường được diễn ra gắn với
những nhân vật được thờ là võ tướng, những bậc anh hùng c công lao tiễu
trừ quân gic gian ác, bảo vệ đất nước, che ch cho nhân dân. Không chỉ
dừng lại việc tái hiện cảnh trận mạc, nghi lễ xa m còn gửi gắm trong đ
muôn vàn ước vọng về cuộc sống tốt đẹp, no đủ của người dân Hoàng
Châu, Cát Hải. Bi thế cho nên trong trò diễn xa m bao giờ cũng được
chia làm 2 đội chơi (đại diện cho hai giáp Đông và Tây) và nhất đnh phải
c đội giành thắng cuộc. Như vậy thì năm đ cả làng mới may mắn, mưa
thuận gi hòa, thuận bum xuôi gi, cá lớn đầy khoang, người dân đi bin
an bình tr về.
Tiu kt
Từ v trí đa lý, điều kiện tự nhiên ưu đi cho huyện Cát Hải c cả
rừng ni, sông suối, bin đảo; với nhiều loài thực vật quý hiếm; động vật đa
dạng; ngun thủy hải sản dưới sông bin phong ph; con người đến đây tr
ngụ, săn bắt, đánh cá từ rất sớm, vì thế các lớp văn ha đây cũng được
hình thành sớm và đa dạng, đem lại nhiều tư liệu quý đối với du khách
muốn đến nơi đây tìm hiu và du lch nghỉ dưỡng, tắm bin.
Văn ha được đc rt từ đời sống, sinh hoạt hàng ngày của cộng đng
dân cư, trải quan hàng ngàn năm kết tinh, cộng với sự tác động của môi
trường tự nhiên, tạo nên các nét văn ha đc trưng của vùng miền, mang
đậm bản chất con người của vùng miền ấy, huyện đảo Cát Hải Hải Phòng
37
cũng không nằm ngoài nét văn ha chung và riêng ấy, được con người lưu
giữ từ thế hệ này qua thế hệ khác, quản lý, bi đắp, phát huy các giá tr văn
ha truyền thống gắn với môi trường thiên nhiên tạo lên những nét văn ha
mang đậm chất bin, đây là tài sản quý đ các nhà quản lý của chính quyền
huyện cùng nhân dân lấy văn ha là một thành tố quan trọng trong tiến
trình phát trin du lch, dch vụ và ngược lại làm du lch đ ph biến, truyền
thông những nét văn ha, văn ha bin của chng ta đến với du khách bốn
phương.
Với lợi thế về điều kiện tự nhiên, môi trường bin, rừng ni, động
thực vật đa dạng, phong ph, đòi hi sự quản lý của các cấp chính quyền
hai thành tố văn ha và du lch được hòa quện với nhau tạo ra sản phẩm
văn ha du lch bin thu ht khách du lch đến với huyện đảo Cát Hải ngày
một nhiều. Đây là ngành công nghiệp không khi thu ht ngun lợi về kinh
tế lớn, phát trin x hội, bảo tn văn ha, bảo tn gìn giữ môi trưng bin
và n đnh đời sống của nhân dân.
Trong thười bui kinh tế th trường đòi hỏi mỗi chng ta, mỗi du
khách và đc biệt là người dân huyện đảo phải luôn c ý thức bảo vệ môi
trường tự nhiên, môi trường văn ha, phát huy những giá tr tốt đẹp của văn
ha bản đa gắn với du lch tạo môi trường du lch xanh, sạch, đẹp, thân
thiện với môi trường. Đ làm tốt công tác quản lý văn ha và du lch ta tìm
hiu thực trạng quản lý văn ha bin gắn với phát trin du lch của huyện
đảo Cát Hải, Hải Phòng chương hai.
38
Chương 2
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ VĂN HÓA BIỂN GN VỚI PHÁT TRIỂN
DU LỊCH Ở HUYỆN ĐẢO CÁT HẢI
2.1. Chủ th quản lý văn hóa bin gắn với phát trin du lịch
Trước đây Chủ th quản lý về văn ha và du lch trực thuộc một S
đ S Văn Ha, Th thao và Du lch, do điều kiện tăng cường phát trin
du lch một số thành phố lớn trực thuộc Trung ương c ngành du lch
phát trin, thành phố Hải Phòng được phép tách ra thành hai S, đ là S
Văn ha và Th thao và S Du lch. Mỗi s đều c chức năng, quyền
hạn, nhiệm, cơ cấu t chức bộ máy riêng, đều là cơ quan gip việc cho
y ban nhân dân thành phố Hải Phòng trong lĩnh vực quản lý văn ha và
du lch. Tuy nhiên cấp huyện chỉ c Phòng gip việc cho UBND huyện
là Phòng Văn ha-Th thao, chức năng nhiệm vụ quản lý về văn ha, th
thao và du lch.
2.1.1. Sở Văn hóa và Thể thao thành phố Hải Phòng
Ngày 13 tháng 02 năm 2017, y ban nhân dân thành phố Hải
Phòng ra Quyết đnh số 299/2017/QĐ-UBND quy đnh chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu t chức của S Văn ha và Th thao
thành phố Hải Phòng. S Văn ha và Th thao là cơ quan chuyên môn
thuộc y ban nhân dân thành phố; thực hiện chức năng tham mưu,
gip y ban nhân dân thành phố quản lý nhà nước về văn ha, gia đình,
th dục, th thao và quảng cáo (trừ quảng cáo trên báo chí, trên môi
trường mạng, trên xuất bản phẩm và quảng cáo tích hợp trên các sản
phẩm, dch vụ bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin) thành phố
theo quy đnh của pháp luật; các dch vụ công thuộc lĩnh vực quản lý của
S và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn theo phân công hoc ủy
quyền của y ban nhân dân thành phố, Chủ tch y ban nhân dân thành
phố, S Văn ha và Th thao c tư cách pháp nhân, c con dấu và tài
khoản riêng; chu sự chỉ đạo, quản lý về t chức, biên chế và hoạt động
của y ban nhân dân thành phố, đng thời chu sự chỉ đạo, hướng dẫn,
kim tra, thanh tra về chuyên môn, nghiệp vụ của Bộ Văn ha, Th thao
và Du lch.
39
* Cơ cấu t chức của S Văn ha và Th thao:
1. Lnh đạo S:
a) S Văn ha và Th thao c Giám đốc và không quá 03 Ph Giám đốc.
b) Giám đốc S là người đứng đầu S, chu trách nhiệm trước y
ban nhân dân thành phố, Chủ tch y ban nhân dân thành phố và trước
pháp luật về thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của S; chu trách
nhiệm báo cáo công tác trước y ban nhân dân thành phố, Chủ tch y
bannhân dân thành phố và Bộ trưng Bộ Văn ha, Th thao và Du lch; báo
cáo trước Hội đng nhân dân thành phố, trả lời kiến ngh của cử tri, chất
vấn của đại biu Hội đng nhân dân thành phố theo yêu cầu.
c) Ph Giám đốc S là người gip Giám đốc S chỉ đạo một số mt
công tác và chu trách nhiệm trước Giám đốc S và trước pháp luật về
nhiệm vụ được phân công. Khi Giám đốc S vắng mt, một Ph Giám đốc
S được Giám đốc S ủy nhiệm điều hành các hoạt động của S.
d) Việc b nhiệm Giám đốc S, Ph Giám đốc S do Chủ tch y
ban nhân dân thành phố quyết đnh theo tiêu chuẩn chuyên môn, nghiệp vụ
được Bộ trưng Bộ Văn ha, Th thao và Du lch ban hành và theo quy
đnh của pháp luật.
e) Giám đốc S b nhiệm, miễn nhiệm người đứng đầu, cấp ph của
người đứng đầu các t chức trực thuộc S theo tiêu chuẩn chức danh do y
ban nhân dân thành phố ban hành.
g) Giám đốc, Ph giám đốc S không kiêm chức danh Trưng của
đơn v cấp dưới c tư cách pháp nhân (trừ trường hợp văn bản c giá tr
pháp lý cao hơn quy đnh khác). Việc miễn nhiệm, điều động, luân chuyn,
khen thưng, kỷ luật, cho từ chức, nghỉ hưu và thực hiện các chế độ, chính
sách đối với Giám đốc S, Ph Giám đốc S do Chủ tch y ban nhân dân
thành phố quyết đnh theo quy đnh của pháp luật.
2. Các phòng chuyên môn, nghiệp vụ thuộc S:
a) Văn phòng.
b) Thanh tra.
40
c) Phòng Kế hoạch - Tài chính.
d) Phòng T chức - Pháp chế.
e) Phòng Quản lý văn ha.
f) Phòng Xây dựng nếp sống văn ha và gia đình.
g) Phòng Quản lý di sản văn ha.
h) Phòng Quản lý th dục th thao.
i) Phòng Th thao thành tích cao.
k) Các đơn v sự nghiệp công lập
Các phòng chuyên môn, nghiệp vụ c Trưng phòng, không quá 02
Ph Trưng phòng.
Sơ đ 1: Tổ chức Sở Văn hóa và Th thao Hải Phòng, năm 2017
Nguồn: Tác giả tự tổng hợp
2.1.2. Sở Du lịch Hải Phòng
Ngày 26/4/2016, UBND thành phố Hải Phòng đ ra Quyết đnh số
666/QĐ-UBND về việc thành lập S Du lch thành phố Hải Phòng. S Du
lch thành phố Hải Phòng được thành lập trên cơ s tách chức năng, nhiệm
vụ, bộ máy tham mưu quản lý nhà nước về du lch từ S Văn ha, Th thao
và Du lch.
41
S Du lch Hải Phòng là cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân
thành phố Hải Phòng, c chức năng tham mưu, gip Uỷ ban nhân dân thực
hiện quản lý nhà nước về: văn ha, gia đình, th dục, th thao, du lch và
quảng cáo (trừ quảng cáo trên báo chí, mạng thông tin máy tính và xuất bản
phẩm) trên đa bàn thành phố, các dch vụ công thuộc lĩnh vực quản lý của
S và thực hiện một số nhiệm vụ quyền hạn theo sự uỷ quyền của Uỷ ban
nhân dân thành phố Hải Phòng và theo quy đnh của pháp luật.
Theo đ, S Du lch là cơ quan chuyên môn thuộc UBND thành phố;
tham mưu, gip UBND thành phố thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến
hoạt động quản lý nhà nước về du lch theo quy đnh của pháp luật. Như
vậy, hiện nay chủ th quản lý các nhiệm vụ liên quan đến hoạt động du lch
trên đa bàn thành phố Hải Phòng ni chung, huyện đảo Cát Hải ni riêng
là S Du lch Hải Phòng.
* Cơ cấu tổ chức
1. Lnh đạo S gm: Giám đốc và không quá 03 Ph Giám đốc.
a) Giám đốc là người đứng đầu S, chu trách nhiệm trước y ban
nhân dân thành phố, Chủ tch y ban nhân dân thành phố và trước pháp
luật về thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của S.
b) Ph Giám đốc S là người gip Giám đốc S chỉ đạo một số mt
công tác, chu trách nhiệm trước Giám đốc S và trước pháp luật về nhiệm
vụ được phân công. Khi Giám đốc vắng mt, một Ph Giám đốc S được
Giám đốc S ủy nhiệm điều hành các hoạt động của S.
c) Việc b nhiệm, miễn nhiệm, điều động, luân chuyn, khen thưng,
kỷ luật, cho từ chức, nghỉ hưu và thực hiện chế độ, chính sách đối với
Giám đốc S và Ph Giám đốc S do Chủ tch y ban nhân dân thành phố
quyết đnh theo quy đnh của pháp luật.
2. Các phòng chuyên môn, nghiệp vụ và tương đương thuộc S
a) Văn phòng.
b) Thanh tra.
c) Phòng quản lý Lữ hành.
d) Phòng quản lý Cơ s lưu tr và dch vụ du lch.
e) Phòng Quy hoạch - kế hoạch và phát trin du lch.
42
Các phòng chuyên môn, nghiệp vụ c Trưng phòng (Chánh Văn
phòng, Chánh Thanh tra) và không quá 03 Ph trưng phòng (Ph Chánh
Văn phòng, Ph Chánh Thanh tra). Việc b nhiệm, điều động, khen
thưng, kỷ luật, miễn nhiệm, cho từ chức, thực hiện chế độ, chính sách đối
với lnh đạo, phòng do Giám đốc S Du lch quyết đnh theo quy đnh của
pháp luật và phân cấp quản lý cán bộ của y ban nhân dân thành phố.
Sơ đ 2: Tổ chức Sở Du lịch Hải Phòng, năm 2017
Nguồn: Tác giả tự tổng hợp
2.1.3. Vai trò của Sở Du lịch trong việc phát huy giá trị văn hóa biển gắn
với phát triển du lịch
Một là, là cầu nối m rộng không gian giao lưu văn ha giữa con
người với con người, giữa đa phương này với đa phương khác, giữa quốc
gia này với quốc gia khác.
Hai là, m rộng, phát huy những giá tr văn ha của đa phương mà
còn gip bảo tn các giá tr văn ha đang b thời gian, thời tiết bào mòn
hoc b con người phá hủy.
GIÁM ĐC
Nguyễn Th Thương Huyền
PHÓ
GIÁM ĐC
Lê Trung Sơn
PHÓ
GIÁM ĐC
Bùi Tiến Phong
PHÓ
GIÁM ĐC
Vũ Huy
Thưng
Văn phòng
Thanh tra
Phòng
Quản lý lữ
hành
Phòng Quy
hoạch - Kế
hoạch và Phát
trin du lch
Phòng Quản lý
Cơ s lưu tr
và Dch vụ du
lch
43
Ba là, khai thác tốt ngun tài nguyên thiên nhiên ban tng cho huyện
đảo, thc đẩy phát trin cơ s hạ tầng du lch; phát trin hạ tầng kinh tế-văn
ha-x hội; bảo đảm an ninh, quốc phòng; tăng thu nhập, n đnh đời sống
cho nhân dân của đa phương và thành phố.
Bốn là, quản lý du lch đi đôi quản lý tốt các di sản văn ha vốn c của
đa phương.
2.1.4. Phòng Văn hóa, Thông tin, Thể thao và Du lịch huyện
2.1.4.1. Vị trí và chức năng
a) Phòng Văn ha và Thông tin, Th thao và Du lch huyện Cát Hải là
cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân huyện Cát Hải c chức năng
tham mưu, gip Uỷ ban nhan dân huyện quản lý nhà nước về: văn ha, gia
đình, th dục, th thao, du lch và các dch vụ công thuộc tính Vực Văn
ha, gia đình, th dục, th thao và du lch trên đa bàn huyện (việc thực
hiện chức năng quản lý nhà nước về thông tin và truyền thông ra phòng
được quy đnh trong Thông tư liên tch của Bộ Thông tin và Truyền thông
và Bộ Nội vụ).
b) Phòng Văn ha và Thông tin c tư cách pháp nhân, c con dấu và
tài khoản riêng chu sự chỉ đạo quản lý về t chức biên chế và hoạt động
của Uỷ ban nhân dân huyện Cát Hải, đng thời chu sự chỉ đạo kim tra,
hướng dẫn về chuyên môn nghiệp vụ của S Văn ha và Th thao, S Du
lch, S Thông tin và Truyền thông.
2.1.4.2. Nhiệm vụ và quyền hạn
a) Trình Uỷ ban nhân dân huyện ban hành quyết đnh, chỉ th; kế
hoạch dài hạn, 05 năm và hàng năm; đề án, chương trình phát trin văn
ha, gia đình th dục, th thao và du lch; chương trình, biện pháp t chức
thực hiện cải cách hành chính, x hội ha trong lĩnh vực quản lý nhà nước
được giao.
44
b) Trình Chủ tch Uỷ ban nhân dân huyện dự thảo các văn bản về lĩnh
vực văn ha, gia đình, th dục, th thao và du lch thuộc thẩm quyền ban
hành của Chủ tch Uỷ ban nhân dân huyện.
c) T chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, quy hoạch, kế
hoạch, đề án, chương trình đ được phê duyệt; hướng dẫn, thông tin tuyên
truyền, ph biến, giáo dục pháp luật về quản lý, hoạt động phát trin sự
nghiệp văn ha, th dục, th thao và du lch; chủ trương x hội ha hoạt
động và ha, th dục th thao; chống bạo lực trong gia đình.
d) Hướng dẫn các t chức, đơn v và nhân dân trên đa bàn huyện thực
hiện phong trào văn ha, văn nghệ; phong trào luyện tập th dục, th thao;
xây dựng nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội; xây dựng
phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn ha"; xây dựng gia
đình văn ha, làng văn ha, khu phố văn ha, đơn v văn ha; bảo vệ các di
tích lch sử, văn ha và danh lam thắng cảnh: bảo vệ, tôn tạo, khai thác, sử
dụng hợp lý tài nguyên du lch, môi trường du lch, khu du lch, đim du
lch trên đa bàn huyện.
e) Hướng dẫn, kim tra hoạt động của các Trung tâm văn ha, th
thao, các thiết chế văn ha thông tin cơ s, các cơ s hoạt động dch vụ văn
ha, th dục, th thao, du lch, đim vui chơi công cộng thuộc phạm vi
quản lý của phòng trên đa bàn huyện.
f) Gip Uỷ ban nhân dân huyện quản lý nhà nước đối với t chức kinh
tế tập th, kinh tế tư nhân; hướng dẫn và kim tra hoạt động các hội và t
chức phi chính phủ hoạt động trên đa bàn thuộc các lĩnh vực văn ha, gia
đình, th dục, th thao và du lch theo quy đnh của pháp luật.
g) Hướng dẫn chuyên môn nghiệp vụ về lĩnh vực văn ha, gia đình,
th dục, th thao và du lch đối với các chức danh chuyên môn thuộc Uỷ
ban nhân dân x, th trấn.